ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳපොළ තුළ තියුණු මිල පහත වැටීමක් පැවතියද ශ්‍රී ලංකාව තවමත් දේශීය ඉවුම් පිහුම් ගෑස් (එල්පීජී) මිල පහත හෙළීම ප්‍රමාද කරමින් සිටින බව පාරිභෝගික ආරක්ෂණ සංගම් පවසන බව ලංකා ඉන්ෆොමේෂන් වෙබ් අඩවිය වාර්තා කරයි.
එම පුවතේ වැඩිදුරටත් මෙසේද සඳහන් වෙයි.
ජනගහනයෙන් 42% ක් පමණ ගෘහස්ථ අරමුණු සඳහා පමණක් ගෑස් සිලින්ඩර භාවිතා කරන අතර LPG මිල අඩු කිරීම සඳහා රජය විසින් ප්‍රමාද කිරීම නිසා අවම වශයෙන් ශ්‍රී ලාංකිකයන් මිලියන 8.8 කගේ ජන ජීවිතය අවුල් කර ඇති බව පාරිභෝගික ආරක්ෂණ සංගම් තවදුරටත් පවසයි.
පරිප්පු, සීනි ටින් මාළු සහ එළවළු මිල වැනි අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩවෙල මිල පාලනය කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සකස් කිරීමට පාරිභෝගික කටයුතු අධිකාරිය (සීඒඒ) කටයුතු කරන අතර ගෑස් මිල ලෝක වෙලදපලහි මිල අනුව අඩු ගත කිරීමට කටයුතු නොකිරීම අවාසනාවකි.
අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩවල මිල නියම කිරීමට අධිකාරියට බලය තිබුණද, ජාත්‍යන්තර මිල ශීග්‍රයෙන් පහත වැටීම සැලකිල්ලට ගනිමින් එල්පීජී ගෑස් සිලින්ඩරවල සිල්ලර මිල නියම කිරීමට මෙතෙක් කිසිදු ක්‍රියාමාර්ගයක් ගෙන නොමැති අතර සමාගම් දෙකක් ජනතවගේ මුදල් මහා දවල් මංකොල්ලකෑම් මගින් විශාල ලාභයක් උපයා ගැනීමට ඉඩ සලසා තිබේ.
ද්‍රව පෙට්‍රෝලියම් ගෑස් බෙදා හැරීමේ වෙළඳපොළ තාක්ෂණික වශයෙන් ද්විත්ව බලයක් වන අතර එහි ප්‍රධාන ක්‍රීඩකයන් දෙදෙනා වන්නේ ලිට්‍රෝ ගෑස් ලංකා ලිමිටඩ් (එල්ජීඑල්එල්), රජය සතු ආයතනයක් වන අතර කොළඹ කොටස් හුවමාරුවේ ලැයිස්තුගත සමාගමක් වන ලාෆ්ස් ගෑස් පීඑල්සී (එල්ජීපී) ය. ලාෆ්ස් සමූහය.
අධිකාරියේ සහ වෙබ් අඩවි වලට අනුව වර්තමාන පාලන මිල 2019 සැප්තැම්බර් මාසයේදී රුපියල් 1493.90 ක් ලෙස නියම කරන ලදී. එතැන් සිට ලෝක වෙළඳපොලේ තෙල් හා එල්පීජී ගෑස් මිල සැලකිය යුතු ලෙස පහත වැටී ඇති අතර පාරිභෝගිකයින්ගේ ප්‍රයෝජනය සඳහා CAA තවමත් මේ සම්බන්ධයෙන් මැදිහත් වී නොමැත.
අන්තර්ජාතික වෙළඳපොල මිල පහත වැටීමට සමානුපාතිකව අසල්වැසි ඉන්දියාව ඇතුළු බොහෝ රටවල් එල්පීජී සිලින්ඩරවල මිල අඩු කර ඇති නමුත් මෙම ප්‍රතිලාභය කොවිඩ් -19. ය සමයේ පරිභෝජනය කරන පාරිභෝගිකයන් වෙත ලබා දීමට ශ්‍රී ලංකාව කිසිදු ක්‍රියාමාර්ගයක් ගෙන නොමැත.
අපගේ අධ්‍යයනයට අනුව රටවල් කිහිපයක LPG මිල පිළිබඳ විශ්ලේෂණයකට අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ සිලින්ඩරයක බර කි 12.5 කි. කිලෝග්‍රෑම් 12.5 ක එල්පීජී සිලින්ඩරයක් සඳහා ගෑස්
ලීටරයකට ඇමරිකානු ඩොලර් (සෙන්ට්ස්) .52 ක් අය කිරීමේ පදනම මත මිල තීරනය කර තිබේ. එය කලාපයේ ඉහළම මිල වේ.
ග්ලෝබල් පෙට්‍රල් ප්‍රයිස්.කොම් වෙබ් අඩවියට අනුව මැයි 4 වන විට චෙන්නායි මිල සහ ශ්‍රී ලංකාවේ ගෑස් සිලින්ඩරයක මිලෙහි වෙනස සිලින්ඩරයකට රුපියල් 382 කි.
සෑම රටක්ම මාසික අමුද්‍රව්‍ය මිල අනුව ඔවුන්ගේ LPg ගෑස් මිල වෙනස් කිරීමට කටයුතු කරයි. සමහර රටවල් එය මිල සූත්‍රයක් ලෙස හඳුන්වයි.
එල්පීජී සිලින්ඩරයකට කිලෝග්‍රෑම් 14.5 ක් පිරවීමට ඉන්දියාව භාවිතා කරන අතර ශ්‍රී ලංකාව එකම ප්‍රමාණයේ සිලින්ඩරයක කිලෝග්‍රෑම් 12.5 ක් පමණක් පුරවන අතර පාරිභෝගිකයාට මෙම බර වෙනස සඳහා අමතර ප්‍රවාහන වියදම් ද ගෙවිය යුතුය.
ඊයේ දිනයේදි රටවල් 10 ක මිල විචලනයන් පහත පරිදි වේ.
රට.ලීටරයකට මිල.සිලින්ඩර් මිල.
ඉන්දියාව. $ .44 ltr. රු. 1111.00 කි.
සෞදි අරාබිය. $ .20. රු 505.33 කි
ඇෆ්ගනිස්ථානය. $ .25 රුපියල්. 631.00 කි
රුසියාව. $ .27 රු. 682.00 කි.
බෙල්ජියම. $ 41. රු. 1035.09 කි
කාම්බෝජය. $ 41. රු .1035.00 කි
තායිවානය. $ 44. රු. 1111.00 කි
තුර්කිය $.48. රු 1212.00
ශ්‍රී ලංකාව $ .52 රු 1493.00