ආර්ථික

ඇමරිකාවේ මිලේනියම් චැලේන්ජ් කෝපරේෂන් ආයතනය විසින් ශ්‍රී ලංකාවට ලබා දීමට නියමිතව තිබු ඩොලර් මිලියන 500ක ආධාර මුදල නවතා ඇති බව එක්සත් ජාතික පක්ෂ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී හර්ෂ ද සිල්වා පවසයි.

ඔහු පවසන්නේ මෙම අගය ශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයේ නැවත නොගෙවීමේ පදනම යටතේ ශ්‍රී ලංකාවට ලැබීමට නියමිතව තිබූ වැඩිම වටිනාකමකින් යුත් ආධාරය බවයි.

ශ්‍රී ලංකාව වර්තමානයේ මුහුණදි ඇති දේශපාලන අර්බුදය එයට හේතුවක් වී ඇති බවද  මන්ත්‍රීවරයා වැඩිදුරටත් පෙන්වා දෙන අතර ඔහු ඒ සම්බන්ධව ට්වීටර් සටහනක්ද තබා ඇත.

ඇමරිකාවේ මිලේනියම් චැලේන්ජ් කෝපරේෂන් ආයතනය මෙම ඩොලර් මිලියන 500ක සහනාධාර අත්හිටුවීමේ සූදානම සම්බන්ධව newstube.lk නොවැම්බර්  21 වනදා සිදුකල අනාවරණය පහත දැක්වේ.

සබැදි පුවත:-

ඩොලර් මිලියන 500ක MCC  සහනාධාරයත් අත්හිටුවයි !

ශ්‍රී ලංකා රුපියල අද (15)  තවදුරටත් අවප්‍රමාණය වී ඇත. 

ඒ අනුව ඩොලරයට සාපේක්ෂව  රුපියලේ අගය 178.10 ක් දක්වා අද වන විට ඉහළ ගොස් තිබේ.

 ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ දෛනික විනිමය අනුපාතික සටහනට අනුව එක්සත් ජනපද ඩොලරයක ගැණුම් අගය මිල රු. 174.1760 ක් ලෙසින් ද  විකුණුම් අගය මිල රු. 178.1073 ක් ලෙසින් සටහන් වී ඇත. 

මෙරට විශාලතම විදෙස් විනිමය උපයන ප්‍රධාන අපනයන භෝගය වන තේ කර්මාන්තය ද සිය 121 වසරක ඉතිහාසය තුළ දැවැන්ත කඩා වැටීමකට ලක් වෙමින් යන බව රාජ්‍ය අංශ පවසනවා. නියඟය, දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ තේ වතු සේවකයන්ගේ වැඩ වර්ජනය හේතුවෙන් මෙම අභාග්‍ය සම්පන්න තත්වයට මුහුණ දීමට සිදු වී තිබෙනවා. ඒ අනුව තවදුරටත් තේ අපනයනය හා වෙන්දේසිය දේශපාලන කැළඹීම් හමුවේ පරිපාලනයේ නොසැළකිලිමත්කම නිසා අකර්මන්‍ය වී ඇති බව තේ ව්‍යාපාරිකයන් කියා සිටී.

ජනාධිපති සිරිසේන ඇති කළ දේශපාලන අස්ථාවරත්වය හමුවේ තේ කර්මාන්තකරුවන් පසුගියදා තේ වතු සේවකයන් දියත් කළ වැඩ වර්ජනයේදී ඉල්ලා සිටි රුපියල් 1000ක දෛනික වැටුප ලබා දීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හේතුවෙන් තේ කර්මාන්තයට දෛනිකව සිදු වන පාඩුව රුපියල් මිලියන 240කි. 

ලංකා වැවිලිකරුවන්ගේ සංගමය නියෝජනය කරන ප්‍රාෙද්ශිය වැවිලිකරුවන්ගේ සංගමය පසුගියදා නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ වතු සේවකයන්ට තේ කිලෝවක නිෂ්පාදන ඵලදායිතාව වැඩිදියුණු කිරීම තුළින් රුපියල් 1000ක දෛනික වැටුපක් ඉතා පහසුවෙන් උපයා ගැනීමට හැකි බවයි. පසුගිය වසරේ පළමු මාස දහය තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ කිලෝ ග්‍රෑම් මිලියන 258.81ක් වූ තේ නිෂ්පාදනය  කිලෝ ග්‍රෑම් මිලියන 251.76ක් දක්වා  2%කින් පහත වැටී තිබෙන බව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ නවතම වාර්තා පෙන්වා දෙයි.

එසේම 2018 වසරේ ඔක්තෝබර් මාසයේදී ශ්‍රී ලංකා තේ නිෂ්පාදනය කිලෝ ග්‍රෑම් 23.8ක් දක්වා ඉහළ ගොස් තිබුණා. එම අගය පසුගිය වසරේ ඔක්තෝබර් මාසය හා සසඳන විට කිලෝ ග්‍රෑම් මිලියන 25.7ක් වූ අතර එය කිලෝ ග්‍රෑම් මිලියන 1.9ක් හෝ  7.4%ක අඩු වීමක් පෙන්නුම් කෙරේ.

කර්මාන්තකරුවන් පෙන්වා දෙන්නේ 2018 වසරේ කිලෝ ග්‍රෑම් මිලියන 320ක තේ නිෂ්පාදනයක් කරා තේ කර්මාන්තය රැගෙන යාමේ ආාසන්නතම ඉලක්කය පවතින දේශපාලන අර්බුදය සහ වතු සේවක වැඩ වර්ජන හමුවේ අසාර්ථක වී ඇති බවයි. 

මෙරට ප්‍රධානතම අපනයන භෝගය වන තේ ර්මාන්තය හේතුවෙන් ශ්‍රී ලංකාට හිමි වන වාර්ෂික විදේශ විනිමය අමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 87කි.

පවතින අවුල් සහගත දේශපාලන වාතාවරණය නිසා, ඇමෙරිකානු රජයට අයත් Millennium Challenge Corporation (MCC) හරහා ලබා දීමට නියමිතව තිබූ ඩොලර් මිලියන 480ක ප‍්‍රදානයක් පිළිබඳව අවිනිශ්චිත තත්ත්වයක් හටගෙන ඇතැයි The Sunday Morning වාර්තා කර සිටී.

මෙම ප‍්‍රදානය ලබා දීම සම්බන්ධයෙන් සාකච්ඡා කිරීම සඳහා MCC හි ආසියානු කලාපීය අධ්‍යක්ෂිකා කැරලයින් න්ගුයෙන් පසුගිය ජූනි මාසයේ මෙරට චාරිකා කළාය.

ප‍්‍රවාහන සහ ඉඩම් ප‍්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු වෙනුවෙන් යොදා ගැනීමට නියමිත මෙම පස් අවුරුදු ප‍්‍රදානය වෙනුවෙන් වන අවසන් ගිවිසුම දෙසැම්බර් 17 වැනිදා වොෂින්ටනයේදී අත්සන් තැබීමට නියමිතයි.

කෙසේ වෙතත්, පවතින දේශපාලන වියවුල සමනය වන තෙක් ඒ සම්බන්ධයෙන් කටයුතු නොකිරීමට ඇමෙරිකාව තීරණය කර ඇති බව රාජ්‍යතාන්ත‍්‍රික ආරංචි මාර්ග කියා සිටී.

දේශපාලනඥයන් මැතිවරණ ඉලක්ක කර ගනිමින් ජනතාවට අවිධිමත් සහන ලබා දීම ශ්‍රී ලංකාවේ ණය ආපසු ගෙවීම් සහතික කිරීමට අත්‍යවශ්‍ය වන මූල්‍ය ස්ථාවරත්වයට බාධාවක් වනු ඇති බව   මහ බැංකු අධිපති ඉන්ද්‍රජිත් කුමාරස්වාමි මහතා පවසනවා.

වරලත් මූල්‍ය විශ්ලේෂක සමාජය (CFA) හා ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව එක්ව දියත් කරන ලද මූල්‍ය සාක්ෂරතාවය සහ ව්‍යවසායකත්වය සඳහා මඟ පෙන්වීමේ වැඩසටහන හඳුන්වා දෙමින් කුමාරස්වාමි මහතා මේ බව කියා සිටියා.
 
ආචාර්ය කුමාරස්වාමි මෙහිදි බාහිර ණය ආපසු ගෙවීම් සහතික කිරීමේ මූල්‍ය ස්ථාවරත්වය මන්දගාමී වී ඇති බව ප්‍රකාශ කළා. නමුත් එම තත්වය තවමත් පාලනය කළ හැකි මට්ටමක පවතින බවයි ඔහු සඳහන් ‍කළේ. ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාවට තවදුරටත් රාජ්‍ය මූල්‍ය පවත්වාගෙන යාම සිදු කළ හැකි බවත් මේ තත්වය කළමනාකරණය කර ගැනීම සඳහා මූල්‍ය විනය පවත්වාගෙන යා යුතු බවත් ඔහු ප්‍රකාශ කර සිටියා. අතීතයේ මෙන් අපට මැතිවරණයක් වෙනුවෙන් ගොඩ නැගුණු ජනතාහිතවාදි පිළිවෙත් සියල්ල ක්‍රියාවට නැංවීමට ගියහොත් තත්වය මීට වඩා දරුණු වන බව මහ බැංකු අධිපතිවරයා තවදුරටත් කියා සිටියා.
 
පසුගියදා මහින්ද රාජපක්ෂ විසින් කෘෂිකර්මාන්තයේ නියැළෙන ගොවීන්ගේ බදු සහන 28% සිට 14% දක්වා අඩු කිරීම මැතිවරණයක් සඳහා ගම් මට්ටමේ ඡන්ද අපේක්ෂාවෙන් සිදු කරන ලද්දක් බව පෙනී යන කරුණක් වනවා. එම බදු සහනය මගින් ප්‍රතිලාභ ලබන්නේ කෘෂි නිෂ්පාදන ක්ෂේත්‍රයේ සීමිත සමාගම් ප්‍රමාණයක් පමණයි. ජනාධිපති සොයුරු ඩඩ්ලි සිරිදේනගේ අරලිය සහල්, එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධාන මන්ත්‍රි ලක්ෂ්මන් පෙරේරාගේ ලක් සහල්, සන්ධානයේ පොළොන්නරු ආසන සංවිධායක මිත්‍රපාල නව රත්න සහල් යන සමාගම් මෙම 28% බදු යටතට ගැනෙන සමාගම් වනවා.     

මේ අයුරින් බදු සහන ප්‍රතිපත්ති තවදුරටත් අවිධිමත් ලෙස ක්‍රියාවට නැංවීම තුළින් රාජ්‍ය මූල්‍ය ස්ථාවරත්වය පවත්වාගත නොහැකි වනු ඇති බව මහ බැංකු අධිපතිවයාගේ අදහසයි.
 
මහබැංකු අධිපතිවරයා තවදුරටත් කියා සිටියේ නව ක්‍රියාකාරී වගකීම් කළමනාකරණ පනත යටතේ අමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන1.7ක්  හෙවත් රුපියල් බිලියන 310ක්  රැස් කළ යුතු බවයි. කැබිනට් මණ්ඩල අනුමැතිය ලැබී ඇති මේ යටතේ තනි මූල්‍ය ආයතනවලට මුදල් රැස් කිරීමට හැකි වනු ඇති බව ද  ඔහු කියා සිටියා. මේ වසරේ ආර්ථික වර්ධන ඉලක්කය 4%ක ඉලක්කයක් ලබා තිබුණද එය 4%ට වඩා අඩු අගයක් වාර්තා කරන  බව කුමාරස්වාමි මහතා පෙන්වා දුන්නා.
 
මෑතකාලින ශ්‍රේණිගත කිරීම් පිළිබඳව සඳහන් කරමින් කුමාරස්වාමි මහතා කියා සිටියේ ජාත්‍යන්තර ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට හා වෙනත් ආයතනවලට වඩා දරුණු වී ඇති බවයි.

ඉතිහාසයේ පළමු වරට අද (31) දිනයේ දී එක්සත් ඩොලරයක විකුණුම් මිල රුපියල් 176 සීමාව   ඉක්මවා ගොස් ඇත.

ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ දෛනික විනිමය අනුපාතික සටහනට අනුව එක්සත් ජනපද ඩොලරයක ගැණුම් මිල රු. 172.3605 ක් ලෙසින් සටහන් වූ අතර විකුණුම් මිල රු. 176.2547 ක් ලෙසින් සටහන්වි තිබේ.

ඩොලරයක ගැණුම් මිල රුපියල් 172 සීමාව හා විකුණුම් මිල රුපියල් 176 සීමාව ඉක්මවා ගිය පළමු දිනය ලෙසින් ද, මේ අනුව අද (31) දිනය ඉතිහාසගත වනු ඇත.

ලෝක වෙළඳපොලේ බොර තෙල් මිල අඩුවීමේ සහනය ජනතාවට ලබාදීම වෙනුවට කුමන්ත්‍රණ ආණ්ඩුව  ඉතා කුඩා මිල අඩු කිරීමක් සිදුකර  ජනතාව රවටා ඇති බව මූල්‍ය වෙළඳපොල විශ්ලේෂකයන් සඳහන් කරනවා.

ඔවුන් පෙන්වා දෙන්නේ  ඔක්තෝබර් 10 වනදා සිට නොවැම්බර් මාසය අවසානය දක්වා ලෝක වෙළඳපොලේ පෙට්රල් මිලෙහි සියයට 37 ක අඩුවීමක් වාර්තාවී ඇතත් එම මිල අඩුවීමේ වාසියෙන් අඩක්වත් මෙරට ජනතාවට ලැබී නොමැති බවයි.

ලෝක වෙළඳපොලේ ඉහල යමින් තිබු බොරතෙල් ඇතුළු ඉන්ධන මිල දැන් නැවත අඩුවෙමින් පවතී. ඒ හමුවේ පෙට්රල් මිල සියයට 37 ක ප්‍රතිශතයකින් පහල ගොස් ඇත. ඒ සමඟ මෙරට ඉන්ධන මිලද අඩු කිරීමට කුමන්ත්‍රණ ආණ්ඩුව කටයුතු කළත් ඒ  සියයට 13කට ආසන්න සුළු අඩුවීමක් පමණය.

වෙළඳපොල මිල දත්ත විමසීමේදී පෙනී යන්නේ යහපාලන ආණ්ඩු සමයේ හඳුන්වාදී තිබූ මිල දර්ශකය පැවතියා නම් තවත් සියයට 10 කට අධික  මිල අඩුවීමක් සිදුවීම අනිවාර්යයක් බවයි. ඒ එම මිල සුත්‍රය සිංගප්පුරු මිල දර්ශකය පදනම්ව සකස්ව තිබු නිසාය. නමුත් මේ වන විට කුමන්ත්‍රණ ආණ්ඩුව ඉන්ධන මිල තීරණය කරන පදනම කිසිවෙකුත් දන්නේ නැත. මේ හමුවේ පැහැදිලි වන සත්‍යක් වන්නේ  විපක්ෂයේ සිටින විට ඉන්ධන මිල සූත්‍රය ගැන රාජපක්ෂවාදීන් කියූ සියලු කතා ජනතාව ඇන්දවූ සුරංගනා කතා  මිස ඇත්ත නොවන බවය.

පහත ප්‍රස්තාරය ඊට සාක්ෂි දරයි.

විදේශයන්හි සිටින පාරිභෝගිකයන් හට ඉලෙක්ට්‍රොනික ක්‍රමවේදය හරහා (e-commerce) ඍජුවම භාණ්ඩ යැවීම සඳහා   ශ්‍රී ලංකා ව්‍යාපාරිකයන් හට අවස්ථාව හිමිව තිබේ.

ශ්‍රී  ලංකාවේ පාරිභෝගිකයන් හට විදේශ සමාගම් වෙතින් ඍජුවම භාණ්ඩ තම නිවෙස් වෙත ගෙන්වා ගැනීමට අවස්ථා තිබෙන නමුදු විදේශයන්හි සිටින පාරිභෝගිකයන් හට එසේ භාණ්ඩ යැවීම සඳහා ශ්‍රී ලාංකික ව්‍යාපාරිකයන් හට මෙතෙක් අවස්ථාවන් ලැබී නොමැත.

ඉහළ යන ඉල්ලුම සපුරාලීම සඳහා සහ ව්‍යාපාරිකයාගේ  සිට පාරිභෝගිකයා දක්වා ගනුදෙනු, ඉලෙක්ට්‍රොනික ක්‍රමවේද හරහා පහසු කිරීම පිණිස මෙම නව යෝජනා ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක කිරීමට අදාළ විශේෂ ගැසට් නිවේදනය මුදල් හා ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශය විසින් පසුගියදා නිකුත් කරන ලදී.

ඒ අනුව, ශ්‍රී ලංකා රේගුව වෙත ලේඛණ ඉදිරිපත් කිරීමකින් තොරව එක් ගනුදෙනුවක උපරිමය ඇ.ඩො. 3000 ක් වටිනා භාණ්ඩ මෙසේ ව්‍යාපාරිකයාගේ සිට පාරිභෝගිකයන්වෙත අනුමත ව්‍යාපාරික ක්‍රමවේදය අනුව භාණ්ඩ යැවීම සඳහා ශ්‍රී ලාංකික ව්‍යාපාරිකයන් හට මින් පසු අවස්ථාව ලැබේ.

මෙසේ, එක් වරකට උපරිමය ඇ.ඩො. 3000 දක්වා වටිනා භාණ්ඩ ඕනෑම ප්‍රමාණයකින් විදේශීය පාරිභෝගිකයන් වෙත යැවීමෙන් පසුව එසේ මසක් ඇතුළත එසේ යවන ලද සියලු භාණ්ඩ වෙනුවෙන් මාසය අවසානයේදී ඒ සඳහා වන රේගු ලේඛණය (CUSDEC) ශ්‍රී ලංකා රේගුව වෙත අපනයනකරුවන් විසින් ඉදිරිපත් කළ යුතුවේ.

ශ්‍රී ලංකා ආයෝජන මණ්ඩලය යටතේ ලියාපදිංචි ආයතනයක් හෝ ව්‍යාපාරයක්,  ශ්‍රී ලංකාවේ ලියාපදිංචි ව්‍යාපාර ආයතනයක් නැතහොත් අපනයනකරුවකු ලෙස ලියාපදිංචි වී ඇති පුද්ගලයෙකුට, ව්‍යාපාරිකයාගේ සිට පාරිභෝගිකයා වෙත ඍජුව ඉලෙක්ට්‍රොනික ක්‍රමවේදය හරහා ගනුදෙනු කිරීමට ලබාදී ඇති මෙම පහසුකම භුක්ති විඳීමට අවසරය හිමිවේ.

මෙරට ඇතිව තිබෙන දේශපාලන අස්ථාවරභාවය හේතුවෙන් නොවැම්බර් මස තුළ පමණක් සංචාරකයන් 50,000ක් සිය සංචාර අවලංගු කරගෙන ඇතැයිද හෝටල් සේවක මධ්‍යස්ථානය හෙළි කර සිටී.

මෙම හේතුව නිසා මහා පරිමාණ හෝටල්, මධ්‍යම හා සුළු පරිමාණ හෝටල් පමණක් නොව මුළු හෝටල් කර්මාන්තයම බිඳවැටීමකට පටන්ගෙන ඇතැයි අන්තර් සමාගම් සේවක සංගමයේ ප්‍රධාන ලේකම් හා හෝටල් සේවක මධ්‍යස්ථානයේ සභාපති නීතිඥ චානක අධිකාරි මහතා කියා සිටී.

ඔක්තෝබර් මස 26 වැනිදා සිදු වූ දේශපාලන කුමන්ත්‍රණය නිසා යුරෝපා ඇතුළු රටවල් විසිදෙකක්ම ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරය කිරීම අවදානම් බවට කර ඇති අනතුරු ඇඟවීම් නිසා මේ තත්ත්වය ඇති වී ඇතැයිද හෙතෙම පවසයි.

2017 වසරේ නොවැම්බර් මාසයේදී යුරෝපය ඇතුළු රටවලින් මෙරටට පැමිණි සංචාරකයන්ගේ ගණන එක්ලක්ෂ හැටහය දහසක් පමණ වුවද ඇති වී ඇති දේශපාලන අර්බුදය නිසා මෙම වසරේ නොවැම්බර් මාසයේදී පැමිණි සංචාරකයන් ගණන එක්ලක්ෂ දසදහසකට පමණ සීමා වී ඇතැයිද ඒ මහතා කීය.

ඔක්තෝබර් මාසයේ සිට යුරෝපය ඇතුළු රටවල ඇතිවන සීත කාලය නිසා විශේෂයෙන් ආසියානු රටවලට සංචාරකයන් ඇදී එන කාලය ආරම්භ වන මුත් මේ වන විට එවැනි සංචාර සඳහා දින වෙන් කරගෙන සිටි විදේශ සංචාරකයන් එම පැමිණීම අවලංගු කර ඇතැයි හෝටල් සේවක මධ්‍යස්ථානයේ ජාතික සංවිධානයක බී.අයි. ආබ්ඩීන් මහතා එහිදී පැවැසීය.

සංචාරක කර්මාන්තයේ කඩා වැටීම නිසා විදේශ විනිමය නොලැබී යෑම පමණක් නොව හෝටල් කර්මාන්තයේ නිරත ලක්ෂ දෙකක් පමණ වන සේවකයන් හා ලක්ෂ දහයක් පමණ වන යැපෙන්නන්ද අසරණ තත්ත්වයට ඇද වැටී ඇතැයි ද ඔවුන් පෙන්වා දෙයි.  

newstube.lk  මීට පෙර මේ සම්බන්ධව සිදුකළ අනාවරණය පහත සබැඳිය ඔස්සේ කියවාගත හැකිය.

ශ්‍රී ලංකා රුපියල අවප්‍රමාණයවීම සහ ඊට අදාළ  ආර්ථික ක්‍රියාවලිය  මෙන්ම එයින් ගැලවීමේ මග සඳහන් කරමින් ජාතික ප්‍රතිපත්ති සහ ආර්ථික කටයුතු රාජ්‍ය අමාත්‍ය  හර්ෂ ද සිල්වා සිදුකර තිබෙන විග්‍රහය පහත දැක්වේ.

ශ්‍රී ලංකා රුපියල/ඇමරිකානු ඩොලරය: කරුණාකර මේ ප්‍රස්ථාර දෙස බලන්න. මේ තුළින් අපගේ රුපියල මත පීඩනය ඇතිවීමට දිගුකාලීනව හේතුවූ කරුණු අවබෝධකර ගැනීම පහසු වනු ඇත.

මෙම දත්ත මගින් පෙන්වන්නේ 1970 වසරේ සිට ශ්‍රී ලංකාව සිදුකළ වෙළඳ අපනයන සහ විදේශීය ජංගම ගිණුමේ ශේෂයයි. මෙහි ප්‍රවණතාවය දෙස හොඳින් බලන්න. 1978කාලයේදී අපනයන වර්ධනය කරගනිමින් මෙම ප්‍රශ්නය සඳහා පළමුවෙන්ම ප්‍රතිඵලදායී පිළිතුරක් ලබාදීමට සමත් වුවද පසුව 1983 දී ඇතිවූ කෝලාහල සහ පසුව ඇතිවූ ගැටලු අපනයන වර්ධනය සඳහා සෘණාත්මකව බලපෑවේය. නැවත වතාවක් 2001 වසරේ සිට අපනයන කඩා වැටීම ආරම්භ වූ ආකාරය මෙම ප්‍රස්ථාර මගින් හොඳින්ම පැහැදිලි වේ. 2004 වසර පමණ වනවිට එවකට සිටි රජයට අපනයන පහත වැටීමේ රැල්ල යම් දුරකට පාලනය කරගැනීමට සමත් වුවද නැවතත් අවාසනාවන්ත ලෙස 2005 වසරේ සිට 20016 වසර දක්වාම මෙරට අපනයන පහත වැටීම සිදුවී ඇත. වර්තමාන රජය විසින් ජී.එස්.පී. ප්ලස් සහනය නැවතත් ලබාගැනීම සහ අපනයන වර්ධනය කිරීමේ දැක්මකින් කටයුතු කිරීම හමුවේ 2017 වසරේ සිට මෙරට අපනයන නැවතත් වර්ධනය වීමේ මාවතට පැමිණ ඇතැයි සඳහන් කළ හැකිය.

මෙම දත්ත මගින් පෙන්වන්නේ අපනයනය කෙරුණු භාණ්ඩ පමණක් වන අතර තොරතුරු තාක්ෂණය ඇතුළු සේවා අපනයනයේද යම් වර්ධනයක් මේ කාලයේ සිට ආරම්භ වී තිබේ. නමුත්, අපනයනය කළ භාණ්ඩ හා සේවා එක්ව ගත්විට එය 2004 වසරේදී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට ප්‍රතිශතයක් ලෙස සියයට 36 ක් පමණ වූ අතර එය 2015 වසර වනවිට සියයට 20 ක් පමණ අගයක් දක්වා පහත වැටුණි. එය නැවතත් 2016 වසර වනවිට සියයට 22 ක පමණ අගයක් දක්වා වර්ධනය වී තිබෙන බව සඳහන් කළ යුතුයි. මේ අතර වාරයේදී ආනයන අඛණ්ඩව වර්ධනය වූ අතර අයවැයේ හිඟයන් පියවා ගැනීම සඳහා විශාල වශයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් ණය ගැනීමට සිදුවිය. එයට ප්‍රධාන හේතුව වූයේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට ප්‍රතිශතයක් ලෙස රාජ්‍ය ආදායම පහත වැටීමයි. 2005 වසරේදී සියයට 15.5 ක්වූ රාජ්‍ය ආදායම 2015 පමණ වනවිට 11.5 ක් දක්වා පහත වැටුණේ ශ්‍රී ලංකාව අඩුම රාජ්‍ය ආදායමක් තිබෙන රටක් බවට පත්වෙමිනි. මේ තත්ත්වයෙන් යම්තාක් දුරකට මිදී 2017 වසරේදී මෙරට රාජ්‍ය ආදායම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් ප්‍රතිශතයක් ලෙස සියයට 14 ක් දක්වා වර්ධනය කරගැනීමට වර්තමාන රජය සමත්වී තිබීම කැපී පෙනේ. මේ අනුව, ගැඹුරින් බැලූවිට ඕනෑම අයෙකුට පෙනෙන්නේ අප ඉදිරියේ දැවැන්ත අභියෝගයක් තිබෙන බවයි.

ශ්‍රී ලංකා රුපියල අවප්‍රමාණය වීමේ ආසන්නතම හේතුව ඇමරිකානු පොලී අනුපාත වර්ධනය වීම වුවත් රුපියල අවප්‍රමාණය වීමට දිගුකාලීන හේතුව වන්නේ මෙම ප්‍රස්ථාර දෙකේ ඇතුළත් කරුණු සහ මෙරට අයවැයේ පවතින හිඟයයි.

නිදහස් ‌වෙළඳ ගිවිසුම් වල අවශ්‍යතාව

---------------------------------

නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුම් තුළින් මෙරට අපනයන වර්ධනය කරගැනීමේ මාර්ග අප සොයා නොගන්නේ නම් ශ්‍රී ලංකා රුපියල මත තිබෙන මෙම පීඩනය සැබෑ ලෙස අඩුකර ගැනීමට අපට හැකියාවක් නොලැබෙනු ඇත. මේ නිසා, අප කළ යුත්තේ අපනයන සඳහා දිරිදෙන ආකර්ශනීය පරිසරයක් නිර්මාණය කරගැනීමයි. තරගකාරී විනිමය අනුපාතයක් තිබීම මූලධර්මයක් නමුත් විශේෂයෙන්ම ව්‍යාපාර කිරීමේදී මුහුණ දෙන ගැටලු ඇතුළු අනිකුත් ගැටලු අපි විසින් විසඳාගත යුතුය.
අපි විසින් මෙහිදී අවබෝධකර ගත යුත්තේ කුඩා දේශීය වෙළඳපොළක් තිබෙන රටක් වුවද අප අනාගත වර්ධනය වෙමින් පවතින ඉන්දියානු සාගර කළාපයේ වෙළඳපොළට ළඟාවීමට කදිම ස්ථානයක පිහිටා තිබෙන රටක් බවයි. මෙම රටවල් සමග වෙළඳාම් කිරීමට එක්වීම පවතින ආර්ථික අර්බුද වලින් ගොඩ ඒමට හොඳම මාර්ගය යැයි සඳහන් කළ හැකිය. මේ සඳහා අප විසින් කැපවිය යුතු අතර අප සතුව තිබෙන සාපේක්ෂ වාසි මේ වෙනුවෙන් උපරිමයෙන් භාවිතා කිරීමට පසුබට නොවිය යුතුය. සියවස් ගණනාවකට පෙරත් ශ්‍රී ලංකාව සමෘද්ධිමත් රාජ්‍යයක් බවට පත්වූයේ විදේශ වෙළඳාම තර කරගැනීමෙන් බවට ඉතිහාසයේ ඕනෑ තරම් සාක්ෂි තිබේ. මේ බව අවබෝධ කරගත් ජේ.ආර්. ජයවර්ධන රජය නිදහස් වෙළඳ කළාප සහ වරාය සම්බන්ධ කරගනිමින් වෙළඳ සහ ආයෝජන ප්‍රතිසංස්කරණ ඇති කළේය. නමුත්, රටක් ලෙස මෙම ප්‍රතිසංස්කරණ අඛණ්ඩව සිදුකරමින් ජයග්‍රහණය කරා යෑම වෙනුවට අපි විසින් සිදුකළේ ක්‍රම ක්‍රමයෙන් ලෝකයෙන් ඈත් වෙමින් හුදකළා ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කිරීමයි.

අපගේ ආසාර්ථක වීමේ වාසියද ප්‍රයෝජනයට ගනිමින් සිංගප්පූරුව සහ ඩුබායි ආර්ථික වශයෙන් වඩාත් දියුණු රටවල් බවට පත්වූ බව නොරහසකි. මා විශ්වාස කරන්නේ ශ්‍රී ලංකාව හමුවේ අදටත් ඉතිරිව තිබෙන දැවැන්ත අවස්ථාව හමුවේ අපි පරාජය භාර නොගත යුතු බවත් නිවැරදිව කටයුතු කරන්නේ නම් ආර්ථික වශයෙන් සමෘද්ධිමත් රටක් බවට මෙරට පත්කිරීම අසීරු නොවන බවයි. අපගේ රජයේ V2025 දැක්ම මගින් ශ්‍රී ලංකාව ඉන්දියන් සාගර මධ්‍යයේ පිහිටි දැනුම පදනම් කරගත් ඉහළ තරගකාරීත්වයකින් යුතු සමාජ වෙළඳ පොළ ආර්ථිකයක් ඇති රටක් බවට පත්කිරීමට යෝජනා කර තිබෙන්නේ මේ නිසයි.

මෙම දැක්ම යථාර්තයක් බවට පත්කර ගැනීමට නම් ජාතියක් ලෙස අපි අපගේ ආකල්ප වෙනස්කර ගැනීම අනිවාර්ය කාරණාවකි. එනම්, වෙළඳාම් කිරීම හොඳ දෙයක් බවටත් ගෝලීය සහ කළාපීය නිෂ්පාදන ජාල වලට සම්බන්ධවීම මගින් අපට වාසියක් අත්කර ගැනීමට හැකි බවටත් අපි විසින් අවබෝධ කරගැනීම වැදගත් වේ. වඩ වඩාත් තාප්ප බැඳ ගැනීමෙන් අපට අත්වන්නේ වාසියක් නොව ඒ තුළින් අප තව තවත් අර්බුදයට යෑමයි. විශේෂයෙන්ම සමාගම් වලට මෙරටට සහ විදේශයන්ට අර්ධ නිමි භාණ්ඩ නිදහසේ යැවීමේ හැකියාව අප විසින් තවදුරටත් ලිහිල් කළ යුතුය. මේ තුළින් අපට වෙළඳාමෙන් ප්‍රතිලාභ අත්කර ගත හැකිය.

නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුම් 17 කින් වියට්නාමය ‌ගොඩ ගිය හැටි

---------------------------------

වියට්නාමය සහ තායිලන්තය ඇතුළු වේගයෙන් වර්ධනය වන රටවල් සිය ආර්ථිකයන් වේගවත් වර්ධන මාවතකට අවතීර්ණ කර තිබෙන්නේ මේ ආකාරයෙනුයි. උදාහරණයක් ලෙස වියට්නාමය නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුම් 17 කට පමණ එළඹී තිබෙන අතර TPP සහ RCEP (ASEAN plus 6) ගිවිසුම් මගින්ද ඉදිරියේදී විශාල ප්‍රතිලාභ ලබනු ඇත. වියට්නාමයේ අපනයනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ප්‍රතිශතයක් ලෙස සියයට 100 ක් ඉක්මවා තිබෙන අතර එහි වටිනාකම ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 270 කට ආසන්න වේ.

රුපියල අවප්‍රමාණය වීම නැතහොත් බාල්දුවීමේ ගැටලුව සඳහා ජනප්‍රිය දේශපාලන තර්ක වලින් විවිධ පිළිතුරු ලබාදුන්නද රුපියල ශක්තිමත් කරගැනීමට අපට තිබෙන හොඳම පිළිතුර වන්නේ මේ ආකාරයෙන් ලෝකය සමග අපගේ වෙළඳ සබඳතා තර කරගනිමින් ඩොලර් උපයා ගැනීම වැඩි කිරීමයි.

ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා විසිනි

ජාතික ප්‍රතිපත්ති සහ ආර්ථික කටයුතු රාජ්‍ය අමාත්‍ය

ඔක්තෝබර් 26 දියත්වූ දේශපාලන කුමන්ත්‍රණය සහ ඒ ආශ්‍රිත රටේ ඇතිවූ අරාජිකත්වය හමුවේ මේ වන විට සංචාරක ව්‍යාපාරය මුළුමනින්ම බිඳවැටී තිබෙන බව වාර්තා වෙයි.

ලෝක ප්‍රකට ‘ලෝන්ලි ප්ලැනට්’ සංචාරක සඟරාව මගින්,  2019 වසරේ ලෝකයේ හොඳම සංචාරක ගමනාන්ත දහය අතරින් පළමු  ස්ථානයට මෙරට නම් කිරීමත් සමඟ සංචාරක ක්ෂේත්‍රයේ ඇතිවූ ප්‍රබෝධය මේ වන විට මුළුමනින්ම නැතිව ගොස් තිබෙන බවත්  කර්මාන්තයේ නියැලෙන්නන් සඳහන් කරයි.

කාලයක් පුරා චීන සහ ඉන්දීය සංචාරකයන්ට සීමාවී එකතැන නතරව තිබූ මෙරට සංචාරක කර්මාන්තය පසුගිය වසර තුනක කාලය තුළ යුරෝපය, ඔස්ට්‍රේලියාව, ඇමරිකාව  වැනි බටහිර සංචාරකයන්ගේ ආකර්ෂණයට පත්‍ර විය. ඒ යහපාලනය විසින් අපනයන ආර්ථිකයේ ප්‍රධාන ස්ථානයක්  සංචාරක ව්‍යාපාරයට ලබාදී කටයුතු කිරීම ඊට හේතුවූ බව කේෂ්ත්‍රයේ නියැලෙන්නන්ගේ පොදු අදහස වී තිබේ.

සංචාරක ව්‍යාපාරය යටතේ විශාල හෝටල් පමණක් නොව, එන්ටර් ප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය යටතේ ටුක් ටුක් පරිසර හිතකාමී සංචාරක රථ, නිවාස ආශ්‍රිත නවාතැන් ලබාදීම, කුඩා කඩ සාප්පු හා අවන්හල් යනාදිය ඇති කරමින් සංචාරක ව්‍යාපාරයේ පිමි සහිත වර්ධනයක් ඇති කිරීමට යහපාලන ආණ්ඩුව කටයුතු කළේය. 2018 වසරේ ගෙවුණු මාස 10 ක කාලයට  මිලියන 1.8ක වාර්තාගත සංචාරකයින් ප්‍රමාණයක් මෙරටට  පැමිණියේ ඒ අනුවයි. එය වෙනත් වර්ෂ වල සංචාරක පැමිණීමට  සාපේක්ෂව 10.6%ක  වර්ධනයක්. එසේම ඕස්ට්‍රේලියානු සංචාරකයන්ගේ පැමිණීම වෙනත් වර්ෂයන්ට සාපේක්ෂව 2018 වසරේ මුල් කඩයිමේ 45%ක වර්ධනයක් අත්කර ගැනීමත් ඊට කදිම සාක්ෂියක්. මේ තුළ රටේ ආර්ථිකයට ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 2.93ක් හිමිව ඇත.

තවද  ද  ලෝන්ලි ප්ලැනට් සඟරාව ලබාදුන් කීර්තියත් සමඟ සංචාරක කර්මාන්තයේ 0.5%ක ක්ෂණික වර්ධනයක්ද ඇති විණ.

නමුත් ඔක්තෝබර් 26 අපකීර්තිමත් සහ නීති විරෝධී ආණ්ඩු කුමන්ත්‍රණය හමුවේ ඒ සියල්ල අහිමිව ගොස් තිබෙනවා. මේ වන විටත් ලොව කිසිඳු රටක් කුමන්ත්‍රණ ආණ්ඩුව පිළිනොගෙන ඇතුවා පමණක් නොවෙයි රටවල් 30 කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් මෙරට සංචාරයෙන් වලකින ලෙසද දන්වා හමාරය. එසේම 2018  නොවැම්බර් මාසයේ සිට 2019 මාර්තු මාසය දක්වා පෙර ගෙවීම් සිදුකර තිබුණු හෝටල් රැසක ඇනවුම් දහස් ගණනක් අවලංගුව කර තිබේ. ඒ හමුවේ මේ දේශපාලන අස්ථාවරත්වය තවදුරටත් පැවතියහොත් සංචාරක කර්මාන්තය ආශ්‍රිත දිවි ගෙවන මිලියන 10කට ආසන්න ජනතාවකගේ ආදායම් අහිමිවීමේ අවධානමක් පැහැදිළිව පෙන්නුම් කරයි.

"එන්ටර්ප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා" (Enterprise Sri Lanka) ව්‍යවසායකත්ව සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය යටතේ සලසනු ලබන ණය සහන පහසුකම් තවදුරටත් පුළුල් කිරීම සඳහා කැබිනට් අනුමැතිය හිමිවී තිබේ.

මුදල් හා ජනමාධ්‍ය ඇමැති මංගල සමරවීර  මෙම යෝජනාව ඉදිරිපත් කර ඇත.

පසුගිය 02 වනදා  පැවැති ඇමැති මණ්ඩල රැස්වීමට ඇමැති මංගල සමරවීර මහතා ඉදිරිපත් කළ මේ යෝජනාවත් ඇතුළුව යෝජනා 05කට ඇමැති මණ්ඩල අනුමැතිය හිමිවිණි.

 ‘එන්ටර්ප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා’ (Enterprise Sri Lanka) වැඩසටහන යටතේ ක්‍රියාත්මක වන සහන ණය යෝජනා ක්‍රමවල ප්‍රතිලාභ, දැනට තාක්ෂණික ක්ෂේත්‍රයේ නිරතව සිටින, ජාතික වෘත්තීය සුදුසුකම් (NVQ) 5,6 හා 7 මට්ටම් සපුරා ඇති වෘත්තිකයන්, සුළු පරිමාණ සත්ත්ව පාලන අංශවල යෙදෙන්නන්, දිරාපත්වන ද්‍රව්‍ය භාවිත කරමින් විවිධ ද්‍රව්‍ය නිෂ්පාදනය කරන්නන්ට සහ ළමා සුරැකුම් මධ්‍යස්ථාන ආරම්භ කිරීම සඳහා අවශ්‍ය ආයෝජන අපේක්ෂා කරන්නන්හට ද ලබාගැනීමට හැකි වන පරිදි මෙම ණය සහන ව්‍යාප්ත කිරීම එසේ අනුමැතිය හිමිවූ යෝජනාවකි.

‘එන්ටර්ප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා වැඩසටහන’ යටතේ නිෂ්පාදන සැලසුම් නිර්මාණ ඉංජිනේරු සමාගම් සඳහා සහන ණය යටතේයාන්ත්‍ර-ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාවෙන් සවිබල ගැන්වෙන ආර්ථික සංවර්ධන මූලාරම්භයන් සිදු කරනු ලබන සමාගම් සඳහා සහන සැලසිය හැකි වන පරිදි නව ණය යෝජනා ක්‍රමයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම පිණිස ද කැබිනට් මණ්ඩලය අනුමැතිය ලබා දී තිබේ.

ලෝක බැංකු සමූහයේ සංවර්ධනය හා ප්‍රතිසංස්කරණය සඳහා වන අන්තර්ජාතික බැංකුව හා ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය සංස්ථාව ආයතනයන්හි සාමාන්‍ය හා වරණීය ප්‍රාග්ධනය ඉහළ නැංවීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජයේ සහාය පළ කිරීමට ඇමැති මංගල සමරවීර මහතා ඉදිරිපත් කළ යෝජනාවට ඇමැති මණ්ඩල අනුමැතිය හිමිවිණී.

ඒ අනුව එම ආයතනය යටතේ පිහිටා ඇති ආයතනවල සාමාන්‍ය ප්‍රාග්ධනය සහ වරණීය ප්‍රාග්ධන ඉහළ නැංවීම සහ ඒවායේ රඳවා තබාගත් ආදායම කොටස් බවට පරිවර්තනය කිරීමේ ක්‍රියාමාර්ග සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජයේ සහාය පළ කිරීම සහ අවශ්‍ය ගෙවීම් සිදුකෙරෙනු ඇත.

මේ අතර මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ, විශේෂයෙන් ප්‍රධාන නගරවලින් බැහැරව පවතින ප්‍රදේශවල සිදු කළ යුතු යැයි හඳුනාගෙන තිබෙන අධ්‍යාපන, සෞඛ්‍ය, මහාමාර්ග, වාරිමාර්ග, පොදු පහසුකම් යනාදී යටිතල පහසුකම් දියුණු කිරීම සඳහා 2018 - 2020 කාලපරිච්ඡේදය තුළ ක්‍රියාත්මක කිරීමට යෝජිත නිල්වලා එළිය ව්‍යාපෘතිය සඳහා ප්‍රතිපාදන සලසා ගැනීම පිණිසත්, දැන‍ට වැඩිදියුණු කළ මුදල් පදනම මත සකස් කරනු ලබන රජයේ ගිණුම්, එම ක්‍රමය වෙනුවට, අදියරගත ක්‍රමවේදයක් යටතේ ක්‍රමිකව උපචිත පදනමට පරිවර්තනය කිරීමට සැලසුම් කර තිබේ. ඒ අනුව අන්තර්ජාතිකව පිළිගත් ගිණුම්කරණ ක්‍රමවේදයන්ට අනුගතවන පරිදි ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය ප්‍රකාශ උපචිත පදනම මත පිළියෙළ කිරීම ටත් ඇමැති මණ්ඩල අනුමැතිය හිමි වී තිබේ.

ඇමරිකානු ඩොලරයක විකිණුම් අගය අද ඉතිහාසයේ මුල් වරට රුපියල් 181 ඉක්මවා ගියේය.

අද (26) දිනයේ මහ බැංකු වාර්තා අනුව ඩොලරයක ගැනුම් මිල රුපියල් 177.59ක් වූ අතර විකිණුම් මිල රුපියල් 181.54ක් විය.

මේ සම්බන්ධව අදහස් දක්වන ජේෂ්ඨ ආර්ථික විශ්ලේෂකයන් අන්දහන් කර සිටින්නේ ඩොලරයේ අගය අඛණ්ඩව ඉහළයාම පාලනය කරගැනීමට නොහැකිව ඇති අතර තාවකාළිකව මෙය පාලනය කරගැනීමට නම් ආණ්ඩුවට විදෙස් සංචිතය සතු ඩොලර් තොග මුදාහැරීමට සිදුවන බවයි. 

නමුත් නිල ආණ්ඩුවක් නොමැති බැවින් සහ කුමන්ත්‍රණ ආණ්ඩුවට පාර්ලිමේන්තුවේ බලයක් නොමැති බැවින් විදෙස් සංචිත යොදවා අර්බුදයෙන් තාවකාළිකව ගොඩ ඒමට ආණ්ඩුවට නොහැකිව ඇති බවත් මේ තත්ත්වය අඛණ්ඩව පැවතියහොත් දෙසැම්බර් 10 වනදා වන විට ඇමරිකානු ඩොලරයක විකුණුම් මිල රුපියල් 194ට ආසන්න වනු ඇති බවද ඔහු පෙන්වා දෙයි.

ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කිරීම හා එම ව්‍යාපාරය සාර්ථකත්වය කරා ගෙන යාම පහසු ක්‍රියාවලියක් නොවේ. ඒවා සුළු හෝ මහා පරිමාණ ව්‍යාපාර වුවද මූල්‍ය බාධක ඇතුළු බොහෝ බාධකයන්ට මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇත. “එන්ටර්ප්‍රයිස් ශ්‍රී ලංකා, ලංකා බැංකු තුරුණු දිරිය ණය යෝජනා ක්‍රමය” මගින් මෙම මූල්‍ය ගැටළුවලට මුහුණදීමට හා ඔවුන්ගේ ව්‍යාපාරික සිහිනය සැබෑ කර ගැනීමට ශ්‍රී ලංකා ව්‍යවසායකයින්ට අවස්ථාව ලබා දී ඇත. මෙය තුරුණු දිරිය ණය ලබා ගත් ණයලාභියෙක් පිළිබද විස්තරයයි.

24 හැවිරිදි සදලි කුලතුංග  තරුණ ව්‍යවසායිකාව

දඹුල්ල කිඹිස්සෙහි පදිංචි 24 හැවිරිදි සදලි කුලතුංග මහත්මිය තරුණ ව්‍යවසායිකාවකි. ඇය තම වෘත්තිය ලෙස “සදලි ප්ලාන්ට් නර්සරි” නමින් පැල තවානක් පවත්වාගෙන යනු ලබයි.  දරුවන් පස්දෙනෙකුගෙන් සමන්විත පවුලක එකම දියණිය වූ ඇය දඹුල්ල වීර මොහාන් ජය මහ විද්‍යාලයේ අ/පො/ස සාමාන්‍ය පෙල හදාරා පසුව ඉනාමලුව තාක්ෂණික විද්‍යාලයෙන් ජාතික වෘත්තිය සුදුසුකම් මට්ටම් 04(NVQ), පැළ තවාන් සංවර්ධන සහයක සහතික පත්‍ර පාඨමාලාව සහ මාතර දිස්ත්‍රික් වෘත්තීය පුහුණු ආයතනය මගින් පවත්වනු ලැබු බිම් අලංකරණය හා ගෙවතු වගාව පිළිබද පාඨමාලාවක් හදාරා ඇත. 

මෙම පාඨමාලාවන් හරහා එක් රැස් කරගත් දැනුම් සම්භාරය උපයෝගී කොටගෙන ගොවිජන සේවා දෙපාර්තමේන්තුවේ සේවය කරනු ලබන තම පියාගේ මාර්ගෝපදේශකත්වය යටතේ ත්‍රිකුණාමලය හා දඹුල්ල ප්‍රධාන පාරට මුහුණලා පිහිටි ඇයගේ දෙමව්පියන්ට හිමි අක්කර 04ක භූමි ප්‍රමාණය ප්‍රයෝජනයට ගෙන ඇය විසින් පැළ තවානක් ආරම්භ කරන ලදි.

ව්‍යාපාරය කර ගෙන යාමට  ආර්ථික දුෂ්කරතා  

ඇයට අක්කර 04ක භූමි ප්‍රමාණයක් තම ව්‍යාපාරය කර ගෙන යාම සදහා ලැබුණද ආර්ථික දුෂ්කරතා නිසා පසුගිය වසර කිහිපය තුළ සුළු පරිමාණ ලෙස ඇය තම ව්‍යාපාරික කටයුතු පවත්වා ගෙන ගොස් ඇත. මේ කාලයේ දී ඇයට පැළ තවාන් සංවර්ධනය පිළිබද පාඨමාලාව හැදෑරු තාක්ෂණික විද්‍යාලය හරහා තුරුණු දිරිය ණය යෝජනා ක්‍රමය පිළිබදව දැන ගැනීමට ලැබී ඇත. තම ව්‍යාපාරය තවත් පුළුල් කර ගැනීමට මෙම ණය යෝජනා ක්‍රමය මහගු අවස්ථාවක් බව ඇය විසින් වටහා ගෙන ඇත. එනිසා ඊට අදාල ක්‍රියාපටිපාටිය මගින් ඇය මෙම ණය ඉල්ලුම්කර ඇත.

පහසුවෙන් ලැබුණු ලක්ෂ 5ක ණය 

ණය ලබාගැනීම සදහා අවශ්‍ය සියලු කාරණා සම්පූර්ණකර තිබු බැවින් ණය ඉල්ලුම්පත්‍රය හරහා සති කිහිපයකට පෙර ඉතා පහසුවෙන් රු.500000ක  ණයක් ලබා ගැනීමට ඇයට හැකිවිය. මෙසේ ලබා ගත් ණය ඇය විසින් තම ව්‍යාපාරය පුළුල් කිරීමට යොදා ගන්නා ලදි. ඒ අනුව “දඹුල්ල ජල ව්‍යාපෘතිය “ හරහා පහසුවෙන් තම පැළ තවානට ජලය පොම්ප කිරීමට ජල පොම්පයක් මිලදී ගත් අතර  පැළ තැබීමට කුඩා ගෙපැලක් ද  ව්‍යාපාර කටයුතු සදහා කුඩා ගොඩනැගිල්ලක්ද ඉදිකරන ලදි.

“මෙම ණය ලබා ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය හරහා පහසුවෙන් ණය ලබා ගැනීමට හැකි වූ අතර මෙම ක්‍රියාවලිය පුරා මා හට SEDD මගින් විශාල සහයක් ලබා දෙන ලදි. SEDD දින 02ක් පුරාවට පුහුණු වැඩසටහනක් මගින් ව්‍යවසායකයින්ට ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන යන ආකාරය පිළිබදව මගපෙන්වීමක් කරන ලදි. මෙම වැඩසටහන හරහා  නොදන්නා කරුණු රැසක් ඉගෙන ගැනීමට  අපට හැකි වූවා.” ඇය විසින් “තුරුණු දිරිය” ණය යෝජනා ක්‍රමය හා කුඩා ව්‍යාපාර සංවර්ධන අංශය ඉතා අගය කොට සලකන ලදි.

අනාගත බලාපොරොත්තුව 

“මාගේ අනාගත බලාපොරොත්තුව වන්නේ අපට හිමි අක්කර 4ක මුළු ඉඩම් ප්‍රමාණය උපරිම ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගෙන මාගේ ව්‍යාපාරය පුළුල් හා දියුණු කර ගැනීමයි.”ලෙස ඇයගේ අනාගත බලාපොරොත්තුව විස්තර කරමින් ඇය පවසන ලදි.

අග්‍රාමාත්‍ය කාර්යාලයේ ප්‍රතිපත්ති සංවර්ධන කාර්යාලය (PDO), ජාතික ප්‍රතිපත්ති හා ආර්ථික කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ මධ්‍යම වැඩසටහන් කලමණාකරන ඒකකය (CPMU) , තරුණ කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ කුඩා ව්‍යාපාර සංවර්ධන අංශය (SEDD) හා සහයෝගයෙන් ලංකා බැංකුව මගින් ව්‍යාපෘති කලමණාකරනය හා දක්ෂිණ සංවර්ධනය උදෙසා තුරුණු දිරිය ණය යෝජනා ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක කරන ලදි. එම ණය යෝජනා ක්‍රමය මගින් ඇපකරුවකු නොමැතිව සහ තරුණ ව්‍යවසායකයින්ට අතිරේක හෝ ලිහිල් කොන්දේසි සහිතව, එනම් උපාධියක් හිමි හෝ පිළිගත හැකි වෘත්තීය සුදුසුකමක් සහ අවම වශයෙන් ව්‍යාපාරය වසර 03ක්වත් පවත්වාගෙන ගොස් තිබීම ආදී සුදුසුකම් මත පදනම් වේ. මෙම ණය යෝජනා ක්‍රමය පිළිබද වැඩිදුර විස්තර දිවයින පුරා පිහිටි ලංකා බැංකු ශාඛා හා ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාල හරහා ලබා ගත හැක.

ශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයේ පළමු වරට එක්සත් ජනපද ඩොලරයක විකුණුම් මිල ඊයේ (23) රුපියල් 180 සීමාව ඉක්මවා ගියේය.

මේ අනුව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව ඊයේ (23) නිකුත් විනිමය අනුපාතවලට එක්සත් ජනපද ඩොලරයක විකුණුම් මිල 180.66ක් ලෙසත් ගැනුම් මිල 176.72ක් ලෙසත් දැක්විණි.

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව සතිපතා නිකුත් කරන දත්තවලට අනුව ජනවාරි 1 වැනිදා සිට නොවැම්බර් 16 වැනිදා දක්වා කාලයේදී එක්සත් ජනපද ඩොලරයට සාපේක්ෂව ශ්‍රී ලංකා රුපියල සියයට 13.4කින් අවප්‍රමාණය වී තිබේ.

‘රෙෆිනිටිව් ඉකෝන්’ ජාත්‍යන්ත මූල්‍ය විශ්ලේෂණ ආයතනයේ දත්තවලට අනුව එම කාලයේදී ශ්‍රී ලංකා රුපියල සියයට 15.9කින් අවප්‍රමාණය වී ඇත. 

වසර 2010 දී ශ්‍රී ලංකාව ශ්‍රේණිගත කිරීම ඇරඹූ ‘මූඩිස්’ ජාත්‍යන්තර ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතනය පළමු වරට අඟහරුවාදා (20) ශ්‍රී ලංකාව ශ්‍රේණිගත කිරීම් පහළ දැමීය. වත්මන් දේශපාලන අර්බුදය දැනටමත් තිබෙන ආර්ථික අර්බුදය තවදුරටත් උග්‍ර කරනු ඇතැයි ද මූඩිස් ශ්‍රේණිගත ආයතනය එහිදි පෙන්වා දී තිබිණි. කෙසේ නමුත් එම පහළ දැමීම පදනම් විරහිත යැයි ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් සඳහන් කර තිබිණි.

සෞදි අරාබියට  සහ රුසියාවට  බොර තෙල්  නිෂ්පාදනය ඉහළ නංවන ලෙස ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් කළ ඉල්ලීම එම රටවල්  ප්‍රතික්ෂේප කිරීමත් සමඟ ලෝක වෙළඳපොලේ බොරතෙල් බැරලයක මිල ඩොලර් 81 ඉක්මවා තිබෙන  අතර එයා තවදුරටත් ඉහළ යනු ඇතැයි විදෙස් මාධ්‍ය අනාවරණය කරයි.

බ්‍රෙන්ට් වර්ගයේ බොරතෙල් බැරලයක මිල වසර හතරකින්, එනම් 2014 නොවැම්බර් මාසයෙන් පසු ඉහළම අගය සළකුණු කරමින්, පසුගිය 24 වනදා  ඩොලර් 81 යි ශත 16 ක් ලෙස සටහන් වූ අතර ඒ දිනක් තුළ තෙල් මිල 3% කින් ඉහළ යාමක් බවද විදෙස් මාධ්‍ය සඳහන් කරයි.

 ඔපෙක් හෙවත් තෙල් අපනයන කරන රටවල සංවිධානයේ විශාලතම නිෂ්පාදකයා වන්නේ සෞදි අරාබිය වන අතර රුසියාව, ඔපෙක් සංවිධානයෙන් පිටත විශාලතම තෙල් නිෂ්පාදකයා වෙයි.

මෙම තත්ත්වය යටතේ තෙල් බැරලයක මිල ලබන වසර මුල භාගයේදී ඇමරිකානු ඩොලර් 100 ඉක්මවනු ඇතැයි ද විදෙස් මාධ්‍ය පෙන්වා දෙයි.

ඉන්දීය කොටස් වෙළඳපොලේ වාර්තාගත පසුබෑමක !

මේ අතර 24 වනදා වන විට ඉන්දියාවේ කොටස් වෙළෙදපොළ මාස 06කින් පසු දරුණුතම කඩා වැටීම වාර්තා කර ඇති බව දැනගන්නට ඇත.

විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා අනුව 24 වනදා  දිනය තුළ එරට කොටස් වෙළෙදපොළ අගය 01%ට වඩා පසුබෑමක් පෙන්නුම් කර ඇති අතර එරට කොටස් වෙළෙදපොලේ BSE දර්ශකය 1.4%කින් සහ  NSE දර්ශකය 1.58%කින් පහළ ගොස් තිබේ.

NSE දර්ශකය  මාර්තු මස 16 වැනිදාට පසුව එතරම් අගයකින් පහළ වැටුණු පළමු අවස්ථාව ලෙස මෙය සැළකෙන අතර ඉන්දීය කොටස් වෙළෙදපොළ විශේෂඥයින් සඳහන් කර ඇත්තේ  ප්‍රධාන පෙළේ මූල්‍ය සමාගම් කිහිපයක කඩාවැටීම,  ලෝක වෙළෙඳපොළේ ඇති අර්බුදකාරී තත්ත්වය සහ  බොරතෙල් මිල ඉහළ යාම ද මීට බලපා ඇති බවය.

ආර්ථික සංවර්ධනය හරහා දුප්පත් කම තුරන් කිරීම වෙනුවෙන් කටයුතු කරන ප්‍ර‍ධාන ඇමරිකානු නියෝජිතායතනයක් වන මිලේනියම් චැලේන්ජ් කෝපරේෂන් මඟින්  ශ්‍රී ලංකාවට වෙන්කර තිබුණු ඩොලර් මිලියන 500ක සහනාධාරය අත්හිටුවීමට එම ආයතනය සූදානම් වන බව වාර්තා වෙයි.

ඒ ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී සහ ව්‍යවස්ථා විරෝධී ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීම හරහා මතුව තිබෙන දේශපාලන අස්ථාවරත්වය පදනම් කරගෙනය.

මිලේනියම් චැලේන්ජ් කෝපරේෂන් හී ආධාර වැඩසටහන සඳහා  2004 වසරේදී ශ්‍රී ලංකාව තෝරාගනු ලැබුණා. නමුත් රාජපක්ෂ පාලන සමයේ යහපාලන මුලධර්ම බිඳ දැමීම, මානව අයිතිවාසිකම් සම්බන්ධ ජාත්‍යන්තර ප්‍රඥප්ති උල්ලංඝනය කිරීම ඇතුළු ඒකාධිපති පාලන රටාව හේතුවෙන් එම ආධාර නවතනු ලැබිණ.

යලිත් මිලේනියම් චැලේන්ජ් කෝපරේෂන් හී ආධාර වැඩසටහන සඳහා ශ්‍රී ලංකාව තෝරාගනු ලැබුවේ වසර 2015 දී බලයට පත් වූ යහපාලන  රජයේ ප්‍රතිපත්ති සැලකිල්ලට ගැනීමෙන් පසුවයි. එහිදී මිලේනියම් චැලේන්ජ් කෝපරේෂන් හී ආධාර වැඩසටහන සඳහා නිර්ණායකයන් ලෙස සලකන යහපාලනය, ආර්ථික නිදහස සහ පුරවැසියන්ගේ ආයෝජන ආදිය සළකා බැලිණ.

ඒ අනුව මිලේනියම් චැලේන්ජ් කෝපරේෂන් හී ආධාර ව්‍යාපෘතියේ කටයුතු සඳහා 2017 දී අගමැති කාර්යාලයේ ප්‍රතිපත්ති සංවර්ධන කාර්යාලය යටතේ විශේෂ ව්‍යාපෘති කාර්යාලයක් ද ස්ථාපිත කරනු ලැබුණු අතර   “2025 දැක්ම“ ට සමගාමීව ක්‍රියාත්මකවන  ව්‍යාපෘතිය රැසක් සඳහා ආධාර හිමිව තිබිණ.

මේ අතර ශ්‍රී ලංකාවට අදාලව වෙන්කර තිබූ  ඩොලර් මිලියන 250 ක වටිනාකමකින් ණය සහනාධාර අත්හිටුවීමට  ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ක්‍රියාකර ඇති බව රොයිටර් පුවත් සේවය තහවුරු කරසිටියි.

එම වාර්තාවට අනුව ලංකාවේ දේශපාලන අස්ථාවරත්වය පදනම් කරගෙන මෙම තීරණය  ගෙන ඇත.

ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදල විසින් මෙරටට අදාළව ඩොලර් බිලියන එකහාමාරක ආධාර මුදලක් වෙන්කර තිබූ අතර මේ තීන්දුවත් සමඟ එම සියල්ල අහිමිවීමේ දරුණු ඛේදවාචකයක් රට හමුවේ පවතී.

එසේම ශ‍්‍රී ලංකා රුපියල ඉතිහාසයේ වැඩිම අවප‍්‍රමාණය අද දිනයේ වාර්තා වුණා. ඒ ඩොලරයට සාපේක්ෂව ශ්‍රී ලංකා රුපියලේ අගය 179 ක් ලෙස සටහන් වෙමින්.

අද මහ බැංකු සටහන අනුව ඩොලරයක ගැනුම් මිල රුපියල් 175.11ක් වූ අතර විකිණුම් මිල වූයේ රුපියල් 179.04ක් ලෙසයි.

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් වහාම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි රථවාහන ආනයනය සඳහා ණයවර ලිපි විවෘත කිරීමේදී සියයට සියයක ආන්තික මුදල් තැන්පතුවක (100% margin on LC) අවශ්‍යතාවයක් තිබිය යුතු යැයි නව රෙගුලාසියක් 19 වනදා මධ්‍යම රාත්‍රියේ සිට පනවන ලදී.  

තවද, ණයවර ලිපි විවෘත කිරීම සඳහා අවශ්‍ය මුදල් ආනයනකරුවන් වෙත කල්බදු ක්‍රමය යටතේ ණය නිකුත් නොකළ යුතු යැයි වාණිජ බැංකු හා මූල්‍ය ආයතන වෙත සීමා පනවා තිබේ.

මෙම නව රෙගුලිසි අනුව, වාහන ආනයනය කරන්නෙකු ඒ සඳහා ඇණවුම් කරන  ණයවර ලිපිය බැංකුව හරහා විවෘත කරන අවස්ථාවේදීම එම වාහනයේ මුළු වටිනාකමට සමාන මුදලක් තමා විසින්ම බැංකුවේදී එක්වර තැන්පත් කිරීම අනිවාර්ය වේ.

මෙය, ශ්‍රී ලංකාවේ විනිමය අනුපාතිකය මත ඇතිවී තිබෙන පීඩනය ලිහිල් කරනු පිණිස රජය මඟින් ගෙන ඇති එක් පියවරකි. මෙයට පෙරද රුපියල අවප්‍රමාණය වීම වැළැක්වීම සඳහා මුදල් හා ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශය විසින් කුඩා මෝටර් රථ මත වූ තීරුබදු ප්‍රමාණයද වැඩිකරන ලදී. කුඩා මෝටර් රථ සඳහා වන තීරුබදු වැඩිකිරීම හේතුවෙන් එවැනි වාහන ආනයනය සීමා වූ අතර ණයවර ලිපි විවෘත කිරීමේදී 19 වනදා  සිට පනවන ලද සියයට සියයක ආන්තික මුදල් තැන්පතු අවශ්‍යතාවය හේතුවෙන්ද වාහන ආනයනය සීමා වීම හරහා විදේශ විනිමය රටින් බැහැර වීම සැළකිය යුතු අයුරින් අඩුවනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

මේ සියළු පියවරයන්හි අරමුණ වනුයේ ශ්‍රී ලංකාවෙන් විදේශයන්ට ඇදී යන විදේශ විනිමය ප්‍රමාණය අඩුකිරීමය.

වෙළෙඳපළ ඉල්ලුම හා සැපයුම මත විනිමය අනුපාතය තීරණය කිරීමට ඉඩ ප්‍රස්ථා ලබාදී ඇති ආර්ථිකයන්හි එහි ඇතිවන්නා වූ තාවකාලික පීඩනය අවම කිරීම සඳහා රජයන් විසින් වරින් වර අවශ්‍ය මැදිහත් වීම් කිරීම සාමාන්‍ය ක්‍රමවේදයකි.

ඇමරිකාවේ ආර්ථිකය ශක්තිමත් වීම ඉදිරියේ දියුණුවෙමින් පවත්නා බොහොමයක් රටවල ඩොලරයට සාපේක්ෂව එම රටවල මුදලේ අගය අවප්‍රමාණය වෙමින් පවතී.

අද වනවිට එනම්, 2018 මැයි මාසයෙන් පසුව ලංකාවේ රුපියල 6% ක පමණ අවප්‍රමාණය වී ඇත. මෙම අවප්‍රමාණ ප්‍රතිශතය අපට වඩා විශාල ආර්ථිකයක් ඇති ඉන්දියාවේ මුදලේ අවප්‍රමාණය 11% කි. පිලිපීනයේ 9% කි. ඔස්ට්‍රේලියාවේ 8% කි. එමෙන්ම, පකිස්ථානය, ඉන්දුනීසියාව, වියට්නාමය ඇතුළු රටවල් බොහොමයක ඩොලරයට සාපේක්ෂව ඒ ඒ රටවල මුදලේ අගය අවප්‍රමාණය වී තිබීම සුලභව දක්නට ලැබෙන සත්‍යයකි.

ඩොලරයේ අගය අඩුවීම ශ්‍රී ලංකාවට පමණක් ආවේණික වූ අවස්ථාවක්ව පැවැති යුගයක්ද තිබිණි. . ශ්‍රී ලංකාවේ 2012 වසරේදී ඇමෙරිකානු ඩොලරයට සාපේක්ෂව රුපියල එක් මසක් ඇතුලත 14% කින් අවප්‍රමාණය විය. ඒ වනාහී ලොව අනෙකුත් රටවල ඩොලරයට සාපේක්ෂව ඒ ඒ රටවල මුදලේ අගය ශක්තිමත් වෙමින් තිබූ අවස්ථාවකදීය.