විදෙස්

බංග්ලාදේශ ඇඟලුම් කම්හලක සහ ඊට ආසන්නයේ පිහිටි රසායනික ද්‍රව්‍ය තැන්පත් කළ ගබඩාවක   ඊයේ (14) හටගත් ගින්නකින් 16 දෙනකු ජීවිතක්ෂයට පත් විය.  අනතුරින් තවත් පිරිසක් තුවාළ ලබා සිටිති. මිය ගිය පුද්ගල සංඛ්‍යාව තව දුරටත් ඉහළ යා හැකි බවට බලධාරීහු අනතුරු අඟවති. ගින්නට හේතුව මෙතෙක් අනාවරණය වී නැත.

ඇඟලුම් කම්හලේ දෙවන සහ තෙවන මහල් වෙතින් දැවී ගිය  මළ සිරුරු  හමු වූ බව එරට ගිනි ආපදා සේවය පවසයි. මිය ගිය තවත් පුද්ගල මළ සිරුරු සොයා තව දුරටත් මෙහෙයුම් ක්‍රියාත්මකය.

එරට ධකා අගනුවර තදාසන්නයේ පිහිටි සිව් මහල් ගොඩනැගිල්ලකින් යුත් ඇඟලුම් කම්හලක ගින්න හටගෙන තිබිණි. පසුව, එය අසල වූ රසායනික ගබඩාවක් වෙත ද පැතිරුණු බව වාර්තා වේ. පැය තුනකට ආසන්න මෙහෙයුමකින් අනතුරුව ගින්න පාලනය කළ බව ගිනි ආපදා සේවය පැවසීය. ඇඟලුම් කම්හල හෝ රසායන ගබඩාව සතුව ගිනි ආරක්ෂණ සහතික නොපැවති   බවට ද වාර්තා වේ.  

බංග්ලාදේශ අන්තර්වාර රජයේ ප්‍රධානී මුහම්මද්  යුනුස් (Muhammad Yunus) සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් කණගාටුව පල කර සිටී.

(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/15/2025

Bangladesh garment factory fire kills 16, toll may rise

ඊශ්‍රායලය සහ හමාස් සංවිධානය සාම ගිවිසුමේ පළමු අදියර සඳහා අත්සන් තබා ඇති බව අමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් පවසයි.

ඒ අනුව හමාස් භාරයේ පසුවන ඊශ්‍රායල ප්‍රාන ඇපකරුවන් කඩිනමින් නිදහස්වීමත් ඊශ්‍රායල එකඟ වූ සීමාවන් යටතේ ඔවුන්ගේ හමුදා ඉවත් කරගැනීමත් සිදුවනු ඇති බව ට්‍රම්ප් ජනාධිපතිවරයා පෙන්වාදෙයි.

2023 වසරේ දී හමාස් සටන්කාමීන් විසින් ඊශ්‍රායල ජාතිකයින් 1,200 දෙනෙකු ඝාතනය කර තවත් 251 දෙනෙකු සිය ප්‍රාන ඇපයට ගනු ලැබීය.

මේ හේතුවෙන් 2023 වසරේ ඔක්තෝබර් මාසයේ සිට ඊශ්‍රායලය විසින් ගාසා තීරය වෙත එල්ල කළ ප්‍රහාරවලින් පුද්ගලියින් 67,183 දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට පත්ව තිබේ.

මේ අතර ඉදිරි දිනවල දී අමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා මැද පෙරදිග සංචාරයක නිරත වීමට ද නියමිතව ඇති බව සඳහන් වේ.

මැඩගස්කරයේ බලය අත්පත් කරගත් බව එරට හමුදාව පවසයි.

ඒ, සති ගණනාවක් එරට තරුණයින් විසින් මෙහෙයවන ලද විරෝධතාවලින් පසුවය.

එරට හමුදා ප්‍රධානියා පවසා ඇත්තේ හමුදාව විසින් රජයක් පිහිටුවා වසර දෙකක් ඇතුළත මැතිවරණයක් පවත්වන බවයි.

කෙසේවෙතත් මැතිවරණ කොමිසම වැනි ප්‍රධාන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආයතන ද ඔහු අත්හිටුවා ඇති බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.

හමුදාව සහ විරෝධතාකරුවන් මැඩගස්කර් ජනාධිපතිවරයා බලයෙන් පහ කිරීම සැමරීම ආරම්භ කර ඇති අතර දහස් ගණනක් කොඩි ලෙලවමින් බොහෝ පිරිස් මේ වන විට අගනුවරට එක්රැස් වෙමින් සිටිති.

2009 දී බලයට පත් වූ මැඩගස්කරයේ ජනාධිපති ඇන්ද්‍රි රාජොයිලිනා (Andry Rajoelina) විරෝධතා හමුවේ රටින් පලාගොස් ඇති බව විදෙස් මාධ්‍ය වැඩිදුරටත් වාර්තා කර ඇත.

ප්‍රංශ හමුදා ගුවන් යානයකින් ජනාධිපතිවරයා රටින් පිටතට ගෙන ගිය බවට ද නිල නොවන වාර්තාවල සඳහන් කරයි.

විරෝධතාකරුවන් සහ ආරක්ෂක හමුදා අතර ගැටුම්වලින් අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 22 දෙනෙකු මියගොස් තවත් 100කට වැඩි පිරිසක් තුවාල ලබා ඇති බව එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ දත්තවලට අනුව ප්‍රකාශ වේ.

මුලාශ්‍ර :

Madagascar military says it has seized power as president moves to 'safe place'

ඊශ්‍රායලයේ ජාතික ආරක්ෂක අමාත්‍ය, ජෙරුසෙලමේ අලඛ්සා මුස්ලිම් දේවස්ථාන පරිශ්‍රයේ යාඥාවක; හමාස් ත්‍රස්තයින් අවසන් කරන ලෙස අගමැති නෙතන්යාහුටත් බල කරයි.

ජෙරුසෙලමේ අලඛ්සා (Al-Aqsa) මුස්ලිම් දේවස්ථානය පිහිටි පරිශ්‍රයේ අද (08), විශේෂ යඥාවක් සිදු කළ ඊශ්‍රායලයේ ජාතික ආරක්ෂක අමාත්‍ය, ඉටාමර් බෙන් ග්වීර් ( Itamar Ben-Gvir ), ගාසා තීරයේ හමාස් ත්‍රස්තවාදීන්ට එරෙහි යුද්ධය ජයග්‍රාහීව අවසන් කරන ලෙස අග්‍රාමාත්‍ය බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු ට බල කර සිටියේය. ඔහු, නෙතන්යාහු රජයේ අන්ත දක්ෂිණාංශික දැඩි මතධාරියකු වේ.

අලඛ්සා දේවස්ථානය ජෙරුසෙලමේ පිහිටි ඉතා සංවේදී ආගමික මධ්‍යස්ථානයක් සේ සැලකේ. යුදෙව් සහ පලස්තීන දෙපාර්ශ්වයම ඊට හිමිකම් ප්‍රකාශ කරති. යුදෙව් ජනතාව, පූජනීය 'කන්දේ දේවස්ථානය' (Temple Mount) ලෙස හඳුන්වන එය පලස්තීනුවන් විසින් සිය පරම අභය භූමිය (Noble Sanctuary) ලෙස හැඳින්වේ.

පූජනීය ජෙරුසෙලමේ සිට ඊශ්‍රායලය, දෙවසරක ගාසා යුද්ධයේ ජයග්‍රහණය කරා සාර්ථකව එළැඹෙමින් ඇතැයි, සිය යාඥාව අවසන වීඩියෝ තාක්ෂණය ඔස්සේ විශේෂ නිවේදනයක් සිදු කළ ජාතික ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා ප්‍රකාශ කළේය. මුස්ලිම් ජනයාට පමණක් වන්දනාමාන පිණිස, දශක ගණනක අන්‍යොන්‍ය අවබෝධයෙන් විවෘතව පැවති එම පරිශ්‍රය වෙත ඔහුගේ ආගමනය මේ මොහොතේ, නව අභියෝගයක් බව දේශපාලන විචාරකයෝ පෙන්වා දෙති.

"ගාසා තීරයේ සෑම නිවෙසකම අප පූජනීය දේවස්ථානයේ සිතුවමක් තිබේ. අද, දෙවසරකට පසුව එහි සිට අපි, ජයග්‍රහණය එළිපත්තේ සිටින්නෙමු. මේ පරම, පූජනීය දේවස්ථානයේ අයිතිය සතු අපට පමණමයි," වීඩියෝ තාක්ෂණය ඔස්සේ අදහස් ප්‍රකාශ කරමින් ඔහු කියා සිටියේය. ඔහුගේ 'යුදෙව් බලය' ( Jewish Power) පක්ෂය විසින් එම වීඩියෝව මුදා හැර තිබිණි.

"මාගේ යාඥාව අග්‍රාමාත්‍ය නෙතන්යාහුගේ ගාසා යුද ජයග්‍රහණය සහ හමාස් ත්‍රස්තයින් මුලිනුපුටා දැමීම උදසා පමණි. ප්‍රාණ ඇපකරුවන් අප වෙත ලබා ගැනීමටත්, ගාසා යුද්ධයේ පූර්ණ ජයග්‍රහණය පිණිසත් දෙවියන්ගේ ආශිර්වාදය ද අප සතු බව නොඅනුමානයි," ඔහු එහිදී ප්‍රකාශ කළේය.

ඊශ්‍රායල බලධාරීන් සහ පලස්තීන සන්නද්ධ සටන්කාමී හමාස් සංවිධානය අතර ඊජිප්තුවේ වක්‍ර සාකච්ඡා පැවැත්වෙන මොහොතේ ඊශ්‍රායල ජාතික ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා විසින් සිදු කළ එම ප්‍රකාශය, ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කර ගැනීම සහ ගාසා තීරයේ සටන් විරාමයක් උදෙසා ක්‍රියාත්මක සාම සැලැස්මට එල්ලවූ නව අභියෝගයක් ද වේ.

ග්වීර් යනු, නෙතන්යාහු රජයේ අන්ත දක්ෂිණාංශික දැඩි මතධාරියෙකි. එමෙන්ම, සන්ධාන රජය බිහි කිරීමට ඔහු වෙතින් අග්‍රාමාත්‍ය නෙතන්යාහු ලද සහාය ද අපමණය. හමාස් සංවිධානය මුලිනුපුටා නොදමන්නේ නම්, සිය පක්ෂය සන්ධාන රජයෙන් ඉවත්වන බවට, ඔහු මීට පෙර තර්ජනාත්මක ප්‍රකාශයක් ද සිදු කළේය.

ජෙරුසෙලම් තාප්පයෙන් වෙන්වන පැරණි නගරයේ පිහිටි අලඛ්සා දේවස්ථාන පරිශ්‍රය, මුස්ලිම් දහමේ තෙවන පූජනීයම ශුද්ධ භූමිය සේ සැලකේ. යුදෙව් ජනයා, එය සිය පරම පූජනීය ආගමික මධ්‍යස්ථානය සේ සලකති. දශක ගණනක් පුරා මුස්ලිම් අධිකාරිය හා පැවත එන අවබෝධාත්මක සම්ප්‍රදායකට අනුව, එහි පරිපාලනය ජෝර්දානු ආගමික පදනමක් මගින් සිදු කෙරේ. ඒ අනුව, යුදෙව් ජනතාවට එහි ඇතුළු විය හැකි මුත් යාඥාවට අවසර හිමි නොවේ. බෙන් ග්වීර්, එම නීති අභියෝගයට ලක් කරමින් පසුගිය අගෝස්තු මස ද එහි යාඥාවල නිරත විය.



(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/8/2025

ඉකුත් සතියේ මෙක්සිකෝවට ඇද හැලුණු ධාරානිපාත වර්ෂාපතනයෙන්  64දෙනකු ජීවිතක්ෂයට පත්ව තවත් 65 දෙනකු  අතුරුදන්ව සිටින බව එරට රජය ඊයේ (13) නිවේදනය කළේය. නිවර්තන අවපාත තත්ත්වය හේතුවෙන් හටගත් වර්ෂාපතනයත්  සමග ගල්ෆ් වෙරළ තීරයේ ඇතැම් ස්ථානවල සහ මධ්‍යම ප්‍රාන්ත කිහිපයක දරුණු ජල ගැලීම් සහ නාය යෑම් ද වාර්තා වී තිබේ.

සාමාන්‍ය වර්ෂා සමය අවසන පැමිණි එම දැඩි වර්ෂාපතන තත්ත්වය,  මාස කිහිපයක් පුරා අඛණ්ඩව පැවතිණ. ගංගා රැසක් පිටාර ගැලීමෙන්  ජල ගැලුම් හටගත් අතර  පැසිෆික් වෙරළ තීරයේ දරුණු සුළි කුණාටු ද වාර්තා විය.

ඉදිරි වැසි තත්ත්වයක්  පිලිබඳ පූර්වාබෝධයක් පැවතිය ද එය මෙතරම් දැඩි වේ යැයි අපේක්ෂා  නොකළ බව ජනපති ක්ලෝඩියා ෂයින්බවුම්   (Claudia Sheinbaum) පැවසීය.

ධාරානිපාත වර්ෂාපතනය, ජලගැලීම්  හා ආශ්‍රිත විපත් හේතුවෙන් මෙක්සිකෝවේ නිවාස 100,000කට අධික  සංඛ්‍යාවක් හානියට පත්ව ඇතැයි වාර්තා වේ.


(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/14/2025


Heavy rains flood Mexico towns, leave nearly 130 dead or missing

හමාස් සංවිධානය භාරයේ සිටින, නිදහස් කිරීමට නියමිත, ඉතිරි ප්‍රාණ ඇපකරුවන් පිලිබඳ නාම ලේඛනය සහ ඊශ්‍රායල හමුදා භාරයේ පසුවන පලස්තීන සිරකරුවන්ගේ නාම ලේඛනය අද (08), දෙපාර්ශ්වය අතර හුවමාරු වූ බව එම සංවිධානය නිවේදනයක් මගින් දන්වා සිටී. ඒ, ඊජිප්තුවේ පැවැත්වෙන ගාසා සටන් විරාම සාකච්ඡා අතරතුර ය.

එක්සත් ජනපද ජනපති, ට්‍රම්ප් විසින් ඉදිරිපත් කර ඇති, කරුණු 20කින් සමන්විත, අදියර කිහිපයකින් යුත් එම සටන් විරාම යෝජනාවලියේ පළමු අදියර ක්‍රියාවට නැංවෙන නිශ්චිත කාල වකවානු පිලිබඳ, දෙපාර්ශ්වය මෙතෙක් අවසන් තීරණයකට එළැඹ නැත. කෙසේ වෙතත්, ඒ සඳහා ඉක්මන් පියවර ගන්නා ලෙස සියළු මැදහත් පාර්ශ්ව බල කර සිටිති.

ඊශ්‍රායල අග්‍රාමාත්‍ය බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුගේ සමීපතමයකු වන එරට උපාය මාර්ගික කටයුතු පිලිබඳ අමාත්‍ය, රොන් ඩර්මර් (Ron Dermer) අද සාකච්ඡා පිණිස සහභාගී වීමට නියමිතය. තුර්කි රාජ්‍යයේ බුද්ධි විශේෂඥයකු වන ඉබ්‍රහිම් කාලින් ( Ibrahim Kalin) ද ඊට එක්වේ.

හමාස් සංවිධානය, ගාසා තීරයේ තිරසර සහ පූර්ණ සටන් විරාමයක් ඉල්ලා සිටී. ඒ සඳහා ඊශ්‍රායල හමුදා ගාසා තීරයෙන් මුළුමනින් ඉවත් විය යුතු බවත්, පලස්තීන ජාතික තාක්ෂණික කමිටුවක් යටතේ, එහි පූර්ණ ප්‍රතිසංස්කරණ වහා ආරම්භ කළයුතු බවත්, ඔවුහු අවධාරණය කරති.

එසේනම්, හමාස් සංවිධානය නිරායුධ විය යුතු බවට ඊශ්‍රායල පාර්ශ්වයෙන් වන යෝජනාව, එම සංවිධානය තරයේ ප්‍රතික්ෂේප කරයි.

ඊශ්‍රායලය සහ හමාස් සංවිධානය වහා දැනට පවතින සටන් නතර කර දෙපාර්ශ්වය අතර ප්‍රාණ ඇපකරුවන් සහ පලස්තීන සිරකරුවන් හුවමාරු කර ගැනීමේ කටයුතු කඩිනම් කළ යුතු බව එක්සත් ජනපද මතයයි.

 (සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/8/2025

මැඩගස්කරයේ ජෙන් - සී (Gen Z) තරුණ අරගලය හමුවේ ජනපති ඇන්ඩ්‍රි රජෝලීනා (Andry Rajoelina) රටින්  පලා ගොස් ඇතැයි එරට විපක්ෂ  නායක, හමුදා ආරංචි මාර්ග සහ විදෙස් තානාපති නිලධාරියකු ඊයේ (13) ප්‍රකාශ කළ බව රොයිටර්ස් පුවත් සේවය පවසයි. ලොව පුරා පැතිර යන ජෙන් - සී අරගල රැල්ල මසක් වැනි කෙටි කලක් තුළ මැඩගස්කර රජය ද පෙරළා දැමීමට සමත්ව ඇත.

 ඉරිදා (05) එරට හමුදා කොටස් අරගල කරුවන්ට සහාය පල කර සිටීමත් සමග බියට පත් රජෝලීනා එදිනම රටින් පලා ගිය බව විපක්ෂ නායක සිටෙනි සැන්ඩ්‍රියානාසොලොනිඅයිකො (Siteny Randrianasoloniaiko) විසින් තහවුරු කර තිබේ. එම පුවත  ජනපති කාර්ය මණ්ඩලය විසින් ද සනාථ කර ඇත.

ජනපති රජෝලීනා පලා ගිය ස්ථානයක් පිලිබඳ මෙතෙක් තොරතුරු අනාවරණය වී නැත. ඔහු ප්‍රංශ හමුදා යානයකින් පලා ගිය බව පමණක් දැනට අනාවරණය වී ඇතැයි හමුදාව පවසයි.

මේ අතර, ඊයේ ෆේස් බුක් ඔස්සේ ජනතාව ඇමතූ රජෝලීනා, ජීවිතාපේක්ෂාව පතා ආරක්ෂක ස්ථානයක් වෙත ස්ථාන මාරු වූ බව ප්‍රකාශ කළේය. තමා සිටින ස්ථානය පිලිබඳ නිශ්චිත  තොරතුරක් ප්‍රකාශ කිරීමෙන් වැළකී සිටි ඔහු, කිසිවකුටත් මැඩගස්කරය විනාශ කිරීමට ඉඩ නොතබන බව අවධාරණය කළේය.

රජෝලීනා ජනපති ධුරය අත්හැරීම තව දුරටත් ප්‍රතික්ෂේප කරමින් සිටින බව එරට විදෙස් තානාපති අංශ  කියයි. ඔහු ප්‍රංශ ජනපති එම්මානුවෙල් මැක්‍රන් (Emmanuel Macron) සමග රහස් ගිවිසුමකට එලැඹ ඇතැයි RFI ප්‍රංශ ගුවන්  විදුලි සේවය නිවේදනය කළේය.  ගාසා සටන්  සම්බන්ධයෙන් ඊයේ ඊජිප්තුවේ පැවති විදෙස් නායක හමුවකින් අනතුරුව මාධ්‍ය වෙත අදහස් ප්‍රකාශ කළ ජනපති මැක්‍රන්, මැඩගස්කර ජනපතිවරයාට රටින් පලා යාමට ප්‍රංශය සහාය දුන් බවට පළවන පුවත් හදිසියේ තහවුරු කළ නොහැකි යැයි පැවසීය.

මැඩගස්කර ව්‍යවස්ථාවට අනුව නීතිය ස්ථාපිතව පැවතිය යුතු බව  අවධාරණය කළ ප්‍රංශ ජනපති, තරුණ ප්‍රජාව මුහුණ පා ඇති ගැටළු නිරාකරණය කිරීම අනිවාර්ය කටයුත්තක් වුව, එම සිවිල් ගැටළු සම්බන්ධයෙන්, හමුදා කොටස්වලට අනවශ්‍ය  අත පෙවීම් සිදු කිරීමට ඉඩ දිය නොහැකි යැයි ද අවධාරණය කළේය. මැඩගස්කරය කලක්, ප්‍රංශ යටත් විජිතකරණයට හසුව තිබූ අප්‍රිකානු දිවයිනක් ද වේ.

විදුලි සහ ජල අර්බුදයක් මුල් කර ගනිමින් මැඩගස්කරයේ ඉකුත් සැප්තැම්බර 25 දා හට ගත් බිම් මට්ටමේ අරගලය, දින කිහිපයක් තුළ  රජයේ දූෂණ, වංචා සහ ජීවන  ගැටළු මුල් කරගත් දැවන්ත දීප ව්‍ය්පාප්ත තරුණ අරගලයක් තෙක්  වර්ධනය විය.



(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/14/2025


Madagascar's president has left the country after Gen Z protests, officials say

ඉන්දියාවේ හිමාචල් ප්‍රදේශ් (Himachal Pradesh) කඳුකර ප්‍රාන්තයේ බස් රථයක් මතට ඊයේ (07), පස් කන්දක් කඩා වැටී සිදු වූ අනතුරකින්  15 දෙනකු ජීවිතක්ෂයට පත් ව ඇතැයි වාර්තා වේ.  

අනතුරින්, කුඩා දරුවන් දෙදෙනකු  තුවාළ  ලබා තවත්  දරුවකු අතුරුදන් ව ඇතැයි, ජාතික විපත් ප්‍රතිචාර බලකායේ  (NDRF) සහකාර අණදෙන නිලධාරී  කරම් සිඞ් (Karam Singh) මාධ්‍යයට පැවසීය.

මියගිය පිරිස අතර, පිරිමි පුද්ගලයින් 9  දෙනෙක්,  කාන්තාවන් සිව්  දෙනෙක් සහ කුඩා දරුවන් දෙදෙනක් වෙති.  

පස් කන්ද නාය යාමෙන් යටවූ බස් රථයේ සුන් බුන්වලට සිරවී  සිටි එහි ගමන් ගත මගීන් 18 දෙනකු සොයා මුදා ගැනීම් කණ්ඩායම් වහා මෙහෙයුම් දියත් කළහ. පසුගිය දින කිහිපය පුරා  ප්‍රදේශයේ පවතින අධික වර්ෂාපතනය හේතුවෙන් මෙම අනතුර සිදුව තිබේ.

ඉන්දීය හිමාල කලාපය වෙත  සතිය පුරා ඇදහැළෙන අධික වර්ෂාපතනයෙන් ප්‍රදේශයේ ජල ගැලීම් රැසක් ද හට ගෙන තිබේ.

එම අයහපත් කාලගුණික තත්ත්වයෙන්  සිදු වූ අනතුරු වලින්, බටහිර බෙන්ගාල ප්‍රාන්තයේ දාර්ජීලින් (Darjeeling) දිස්ත්‍රික්කයේ පමණක් පුද්ගලයින් 23 දෙනකු පමණ ජීවිතක්ෂයට පත්වී ඇතැයි, වාර්තා වේ. එම අනතුරුවලින් අසල්වැසි නේපාලයේ මියගිය  සංඛ්‍යාව 50ක් වන අතර මහාමාර්ග, නිවාස සහ දේපල රැසක් ද ජලයෙන් යටවී විනාශව  තිබේ.


(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/8/2025



Death toll climbs to 15 after landslide hits bus in India's Himachal Pradesh

එක්සත් ජනපද ජනපති, ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් අද (13) ඊශ්‍රායලය වෙත ලඟා වීමත් සමග හමාස් භාරයේ පසුවූ ඉතිරි ප්‍රාණ ඇපකරුවන්ගෙන් පළමු පිරිස නිදහස ලදහ.

ඒ අනුව, ප්‍රථමයෙන්, ප්‍රාණ ඇපකරුවන් හත් දෙනකු ගාසා තීරයේදී මුදා හැරිණි. ඉන් පසුව ඉතිරි ප්‍රාණ ඇපකරුවන් 13 දෙනකුද මීට ස්වල්ප වෙලාවකට පෙර නිදහස් කිරීමට හමාස් සංවිධානය පියවර ගත්තේය. ඒ අනුව, හමාස් භාරයේ ජීවතුන් අතර වූ සියළු ඊශ්‍රායල ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස ලබා සිටී.

බටහිර ඉවුරේ ඊශ්‍රායල බන්ධනාගාර වෙතින් මුදා හළ පලස්තීන සිරකරුවන් රැගත් බස් රථ කිහිපයක් ගාසා තීරයේ නියමිත ස්ථානයක් වෙත ප්‍රවාහනය කෙරෙමින් පවතින බව රොයිටර්ස් පුවත් සේවය පවසයි.

මේ අතර, ඊශ්‍රායලයට සැපත් වූ ජනපති ට්‍රම්ප්, එරට රාජ්‍ය නායකයා, ඉහළ පෙළ සියළු අමාත්‍යවරු, නිලධාරීන් සහ හමුදා ප්‍රධානීන් ද එක්ව, ආචාර පෙළපාලි මධ්‍යයේ මහත් හරසරින් පිළිගත්හ.

(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/13/2025

Gaza ceasefire live: All remaining living Israeli hostages released in swap as Trump to address Knesset

ගාසා වාසීන්ට ආධාර රැගෙන මධ්‍යධරණී මුහුදේ යාත්‍රා කරමින් තිබූ  සිය  'ගාසා ෆ්‍රීඩම්' (Gaza Freedom) සිවිල් යාත්‍රා මුළුවට අද (08)  ඊශ්‍රායල හමුදා ප්‍රහාර එල්ල කළ බව එහි සංවිධායකයෝ පැවසූහ. පලස්තීන ප්‍රදේශය කරා යාත්‍රා කරමින් තිබු එම  යාත්‍රා රැසකට ඊශ්‍රායල හමුදා බාධා කළ බවද ඔවුහු කියා සිටිති.

එම යාත්‍රා මත නැගි ඊශ්‍රායල හමුදා, එහි සන්නිවේදන කටයුතු කඩාකප්පල්  කළ බව ද වාර්තා වේ.

(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/8/2025


Gaza aid flotilla says Israeli forces attack convoy, intercept several boats

රාජ්‍ය සේවය වසා දැමීම යටතේ එක්ස්ත් ජනපදය සිසාරා දස දහස් සංඛ්‍යාත රාජ්‍ය සේවකයින්ගේ රැකියා අහිමි වෙමින් පවතී.

ඒ අනුව, එරට භාණ්ඩාගාර දෙපාර්තමේන්තුව, එක්සත් ජනපද සෞඛ්‍ය ඒජන්සිය, දේශීය ආදායම් සේවය, අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තු, රාජ්‍ය වාණිජ ආයතන සහ අභ්‍යන්තර ආරක්ෂක සේවය යටතේ ඇති සයිබර් ආරක්ෂක කොට්ඨාශය වැනි රාජ්‍ය සේවයේ ආයතන රැසක සුවිසල් රැකියා කප්පාදුවක් සිදු කෙරෙමින් පවතී.

අත්‍යවශ්‍ය නොවන රාජ්‍ය ආයතන වසා දැමීමට ට්‍රම්ප් රජය ගත් තීරණයත් සමග 300,000කට අධික සිවිල් සේවක සංඛ්‍යාවකට මේ වන විටත් රැකියා අහිමි වී ඇතැයි වාර්තා වේ.

ජනපති ට්‍රම්ප් විසින් ඒ පිලිබඳ පූර්ණ වගකීම ඩිමොක්‍රටික් පාක්ෂිකයින් වෙත පවරා තිබේ. පාර්ලිමේන්තුවේ සහ සෙනෙට් සභාවේ බහුතර බලය ට්‍රම්ප්ගේ රිපබ්ලිකන් පාක්ෂිකයින් සතුව පැවතියද, සෙනෙට් සභාවට රාජ්‍ය අරමුදල් සම්පාදනය පිණිස ඩිමොක්‍රටික් පාක්ෂිකන්ගේ ඡන්දය අනිවාර්ය වේ. එම ඡන්දය නොලැබී යාමෙන්, එක්සත් ජනපද ෆෙඩරල් රජය අදියරෙන් අදියර වසා දැමීමට, ජනපති ට්‍රම්ප් ගත් තීරණයත් සමග හටගත් ගැටළුකාරී තත්ත්වය මේ වන විට, උත්සන්න වී තිබේ. එම තීරණයත් සමග බොහෝ රාජ්‍ය ආයතන අර්ධ වශයෙන් හෝ මුළුමනින්ම වසාදැමීමට පියවර ගැනෙමින් පවතී.

ෆෙඩරල් රාජ්‍ය ආයතන පවත්වාගෙන යාම පිණිස, කොන්ග්‍රසය විසින් අදාළ අය වැය හෝ තාවකාලික අරමුදල් අනුමත නොකිරීම ඊට හේතුවයි.

බොහෝ රාජ්‍ය ආයතනවල සේවකයින් වැටුප් රහිත අනිවාර්ය නිවාඩු යැවීමට පියවර ගෙන ඇති අතර තවත් පිරිස් වෙත නියමිත් වැටුප් පොරොත්තුවෙන් තොරව සේවයේ යෙදීම අනිවාර්ය කර තිබේ.


(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/11/2025

එක්සත් ජනපද ජනපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ගෙන ආ කරුණු 20කින් යුත් සාම යෝජනාවලියට හමාස් සංවිධානය කොන්දේසි සහිතව ඊයේ (07) සිය ප්‍රසාදය පළ කළේය.

කටාර් අගමැති සහ එක්සත් ජනපද ජ්‍යෙෂ්ඨ සාම නියෝජිතයෝ, ඊශ්‍රායලය සහ පලස්තීන හමාස් සංවිධානය සමග වක්‍ර සාකච්ඡාවලට සහභාගී වීම  පිණිස ඊයේ ඊජිප්තුව වෙත  ලඟා වූහ.  

ගාසා ගනුදෙනුව සාර්ථක වනු ඇතැයි ධනාත්මක මතයක පසු වන බව ජනපති ට්‍රම්ප්  පැවසීය. එක්සත් ජනපද විශේෂ නියෝජිත ස්ටීව් විට්කොෆ් (Steve Witkoff) සහ  ජනපති ට්‍රම්ප් ගේ බෑණා  වන   ජෙරාඩ් කුෂ්නර් (Jared Kushner) ද ඊජිප්තුව බලා පිටත් වූ එක්සත් ජනපද නියෝජිත පිරිස අතර වෙති. කුෂ්නර්, ජනපති ට්‍රම්ප් ගේ පළමු ධුර කාලයේ ඔහුගේ  මැද පෙරදිග විශේෂ නියෝජිත ලෙස ද කටයුතු කළේය.

සිය සාම සැලැස්ම හුදු ගාසා තීරය  පමණක් නොව  සමස්ත මැද පෙරදිග කලාපයම ඉලක්ක කර සකස් කළ එකක් බව වොෂින්ටනයේදී, මාධ්‍ය  ඇමතූ ජනපති ට්‍රම්ප් කියා  සිටියේය.

ඊජිප්තුවේ පැවැත්වෙන අද (08) සාකච්ඡා  පෙර දෙදිනටම වඩා සාර්ථක වනු ඇතැයි   අනුමාන කෙරේ. එක්සත් ජනපද ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජිතයින් සහ කටාර් අග්‍රාමාත්‍ය, ෂෙයික් මොහම්මෙද් බින් අබ්දුල්රහ්මාන් අල්-තානි   (Sheikh Mohammed bin Abdulrahman al-Thani)  ද ඊට සහභාගී වීමට නියමිතය. ගාසා සාම  සැලැස්ම සහ ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කිරීම පිලිබඳ කරුණු අද සාකච්ඡාවන්ට ඇතුළත් වේ.  


(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/8/2025



Hamas says on war anniversary it's ready to reach Gaza deal, but conditions remain

සටන් විරාම ගිවිසුම් ප්‍රකාරව සිය හමුදා භාරයේ පසුවන හමාස් සිරකරුවන් 11 දෙනකු නිදහස් කරන බව ඊශ්‍රායල හමුදා ගුවන් විදුලිය අද (10) නිවේදනය කළේය.

එම ගිවිසුම් ප්‍රකාරව ෆාටා (Fatah ) සංවිධානයට අයත් සිරකරුවන් 11 දෙනකු නිදහස් කිරීමට මීට පෙර නියමිතව තිබිණි. එහෙත්, ඒ සම්බන්ධයෙන් අවසන් මොහොතේ සිදු කළ වෙනස් වීම් හේතුවෙන් නව තීරණය ගත් බව හමුදා ගුවන් විදුලි නිවේදනයේ දැක්වේ.

සටන් විරාම ගිවිසුම ක්‍රියාත්මක වී පැය 72ක් තුළ හමාස් භාරයේ ජීවතුන් අතර සිටින ඊශ්‍රායල ප්‍රාණ ඇපකරුවන් 20 දනකු නිදහස් කිරීමට නියමිතය.

ඊශ්‍රායලය විසින් නිදහස් කෙරෙන මුල් සිරකරුවන් 11 දෙනාට අමතරව, දීර්ඝ කාලයක් ඊශ්‍රායල සිර භාරයේ පසුවන පලස්තීනුවන් 250 දෙනකු සහ 2023 ඔක්තෝබර 07 ප්‍රහාරයෙන් අනතුරුව අත්අඩංගුවට පත් පලස්තීනුවන් 1,700ක් ද නිදහස් කෙරේ.

(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/10/2025

 මුලාශ්‍රය :

Israel to swap 11 Hamas prisoners instead of Fatah inmates under Gaza deal, army radio says

විභාග වෙමින් පැවැති නඩුවක විත්තිකරු විසින් ඇල්බේනියාවේ අභියාචනාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ලේ සභාපති විනිසුරුට වෙඩි තබා ඝාතනය කොට ඇත.

මෙසේ ඝාතනය වී ඇත්තේ, ඇස්ට්‍රිට් කලාජා නම් වන අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරයායි.

තිස් හැවිරිදි වියේ පසුවන සැකකරු එම ස්ථානයෙන් පළා ගිය නමුත් පසුව පොලිස් අත්අඩංගුවට පත්ව ඇත.

ඔහු භාවිත කළ බවට විශ්වාස කෙරෙන රිවෝල්වරය ද සොයා ගත් බව පොලිසිය පවසයි.

මෙම සැකකරු නඩු විභාගයට සහභාගී වූ පියෙකුට සහ පුතෙකුට ද වෙඩි තබා ඇත. ඔවුන් දෙදෙනා ද රෝහල වෙත ගෙන යන ලද අතර ඔවුන්ට සිදුවූ තුවාලවලින් ජීවිත තර්ජනයක් නොමැති බව සඳහන් වෙයි.

අදාළ නඩුව දේපළ ආරවුලක් සම්බන්ධව පැවති නඩුවක් බව ඇල්බේනියානු පුවත්පත් කියයි.

ඇල්බේනියාවේ අගමැති එඩි රාමා විනිසුරු කලාජාගේ පවුලට සිය ශෝකය පළ කරමින් “විනිසුරුවරයාට එරෙහිව සිදුකළ සාපරාධී අපරාධයට උපරිම දඬුවම් හිමි වනු ඇතැයි” ප්‍රකාශ කර ඇත.

එසේ ම, මෙම ඝාතනය අධිකරණ අභ්‍යන්තර ආරක්ෂක පද්ධතිය පිළිබඳ අවධානය යොමු කරවන බව ද පැවසීය.

ඇල්බේනියානු ජනාධිපති බජ්රාම් බෙගාජ් මෙම ඝාතනය “සමස්ත අධිකරණ පද්ධතියට එරෙහි දරුණු ප්‍රහාරයක්” ලෙස හෙළා දැක ඇත.

( mawbima)

Albanian judge shot dead in court by man during trial

ගාසා තීරයේ සටන් විරාමය ඇරඹේ. එහි ඇතැම් ප්‍රදේශ වෙතින් ඊශ්‍රායල හමුදා ඉවත් වීම අද (10) ආරම්භ විය. පලස්තීන ජනයා ගාසා නගරයේ යුද්ධයෙන් සුනු විසුණු වී ගිය සිය නිවෙස් කරා යළි පැමිණෙනු දුටු බව විදෙස් මාධ්‍ය සඳහන් කරයි.

ඊයේ (09) පැවති ආරක්ෂක කැබිනට් සාකච්ඡා වලින් අනතුරුව ඊශ්‍රායල රජය අද උදෑසන, හමාස් සංවිධානය සමග සටන් විරාමය ප්‍රකාශයට පත් කළේය. ඉදිරි පැය 72 ක කාලය තුළ හමාස් භාරයේ පසුවන ඊශ්‍රායල ප්‍රාණ ඇපකරුවන් සියළු දෙනා නිදහස් කළ යුතුය.

හමාස් භාරයේ ජීවතුන් අතර සිටින ප්‍රාණ ඇපකරුවන් සහ ජීවිතක්ෂයට පත් සියළු ප්‍රාණ ඇපකරුවන්ගේ සිරුරු නිදහස් කිරීමට අදාළ සැලසුමට ඊශ්‍රායල රජය මේ දැන් අනුමැතිය ලබා දුන් බව ඊශ්‍රායල අග්‍රාමාත්‍ය, බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුගේ ඉංග්‍රීසි බසින් පළවන එක්ස් (X) ගිණුමේ සඳහන් කර තිබේ.


(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/10/2025


මුලාශ්‍රය :

Gazans return to wrecked homes as Israeli forces pull back under ceasefire

පැපුවා නිව් ගිනියාවේ අද (07) රිච්ටර් මාපක 6.7ක භූ කම්පනයක් සිදුව තිබේ. භූ විද්‍යාව පිලිබඳ ජර්මානු පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථානය ඒ බව තහවුරු කරමින් නිවේදනයක් ද නිකුත් කර ඇත.

කි.මී.10ක භූ අභ්‍යන්තරයේ එය සිදුව ඇතැයි වාර්තා වේ.

(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/7/2025

ලොව වියළිතම කාන්තාරයේ සුපුෂ්පිත කුඩා මලෙකින් කෘෂි ක්ෂේත්‍රය උඩු යටිකුරු කිරීමට විද්‍යාඥයෝ සැරසෙති. චිලී දේශයේ පිහිටි ඇටකාමා කාන්තාරය ලොව වියළිතම කාන්තාරය සේ සැලකේ. එහි පිපෙන කුඩා පුෂ්පයක් සතු ජානමය ශක්‍යතාව උපයෝගී කර ගනිමින්, ගෝලීය කාළගුණ විපර්යාස හමුවේ, ඉදිරියේ හටගත හැකි දැඩි නියඟයට වුව ඔරොත්තු දෙන කෘෂි බීජ නිෂ්පාදනයට ඇති හැකියාව පිලිබඳ පර්යේෂණ ආරම්භ කිරීමට විද්‍යාඥයින් පිරිසක් ඉදිරිපත් ව සිටිති.

ස්පාඥ්ඥ බසින් බිඳී ආ 'පාටා ඩි ග්වානාකෝ' (Pata de Guanaco) යන නමින් හැඳින්වෙන එම පුෂ්පය, ඇටකාමා කාන්තාරයට අවේනික, කලාතුරෙකින් වට වර්ෂාවෙන් පසු එක යායට පිපෙන තද රෝස පැහැති කුඩා පුෂ්පයෙකි. එම මල් පිපීම කාන්තාරයේ, සුපුෂ්පිත ආශ්චර්‍යයක් ලෙස හැඳින්වේ.

චිලී දේශයේ අන්ද්‍රෙස් බෙලෝ විශ්වවිද්‍යාලයේ (Andres Bello University) පර්යේෂකයින් පිරිසක් විසින් එම පුෂ්පයේ ජානමය රටාව වෙන්කර හඳුනාගැනීමේ නවතම පර්යේෂණයක් ආරම්භ කර තිබේ. ලොව අති දුෂ්කරම කාන්තාරයේ, අධිකතර වියළි දේශගුණයක් යටතේ එහි නොනැසී පැවැත්ම අධ්‍යයනය කර, එම ජානමය ලක්ෂණ කෘෂි බීජ වෙත මුහුණ් කිරීම එහි අරමුණයි.

කාළගුණ විපර්යාස සමග, ඉදිරියේ හට ගත හැකි දැඩි නියඟයන් චිලී දේශයට පමණක් නොව ගෝලීය වශයෙන් ද, කෘෂි කර්මාන්තයට දැඩි අභියෝග එල්ල කරනු ඇතැයි පවසන එම විශ්වවිද්‍යාලයේ, පැලෑටි ජෛව තාක්ෂණ මධ්‍යස්ථානයේ අධ්‍යක්ෂිකා, එරියෙල් ඔරෙලානා (Ariel Orellana), එවන් තත්ත්වයන්ට ඔරොත්තු දෙන කෘෂි බෝග හඳුන්වාදීම කාලීන අවශ්‍යතාවක් බව පෙන්වා දෙයි.

චිලී දේශය ජලය පිලිබඳ දැඩි අභියෝගයන්ට මුහුණ පා සිටින රටකි. ලෝක සම්පත් ආයතනය විසින් එය ලොව දරුණුතම ජල අර්බුද සහිත රටවල් අතරින් එකක් බවට නම් කර තිබේ. 2050 වනවිට එරට අතිශය සරුසාර මාධ්‍ය නිම්නය, දැවැන්ත තිරසර නියඟයකට බඳුන් විය හැකි බවට අනතුරු අඟවා තිබේ. එරට, අපනයනය පිණිස නිෂ්පාදනය කෙරෙන වයින්, පළතුරු මෙන්ම පශු සම්පත් රැසකට අදාළ ගොවිපොළ පිහිටා ඇත්තේ එම නිම්නය ආශ්‍රිතවය.

'පාටා ඩි ග්වානාකෝ' පුෂ්පය සතු සුවිශේෂී ලක්ෂණය වන්නේ, විවිධ කර්කෂක පරිසර තත්ත්වයන් යටතේ ප්‍රභාසංස්ලේශනයට ඇති ශක්‍යතාවය. ඒ සම්බන්ධයෙන් එය පර්යේෂණ ක්ෂේත්‍රයේ නිදර්ශක ශාකයක් බව ඔරෙලානා කියා සිටී. නියඟය, දැඩි හිරු රශ්මිය සහ ලවනතාවෙන් හෙබි විවිධ අත්‍යන්ත පාරිසරික තත්ත්වයන් යටතේ, පැවැත්ම උදෙසා ජලය රඳවා ගැනීමේ විශේෂ හැකියාවක් එම පුෂ්පය සතු වේ.

එකී පාරිසරික වෙනස්වීම් හේතුවෙන් සිදු වන බලපෑම ජානමය සාධක ඔස්සේ පාලනය කිරීමට පුෂ්පය සතු නම්‍යශීලී බව විශ්මය ජනක යැයි ඔරෙලානා පෙන්වා දෙයි. ඒ අනුව එය පැවැත්ම පිණිස ප්‍රමාණවත් ආහාර නිෂ්පාදනය කර ගන්නා ආකාරය සහ එහි විචල්‍ය ප්‍රභාසංස්ලේශන ක්‍රියාවලිය පිලිබඳ තව දුරටත් අධ්‍යයනය කෙරෙන බව පර්යේෂකයෝ පවසති.


(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/9/2025

https://www.reuters.com/sustainability/cop/chiles-atacama-desert-flower-could-hold-key-drought-tolerant-crops-2025-10-08/

ඉකුත් සති අන්තයේ, හදිසි හිම කුණාටුවකට  මැදි වූ තිබ්බතයේ නැගෙනහිර මුහුණතේ පිහිටි  කලාපයේ, එවරස්ට් කඳු තරණයේ  යෙදී සිටි 200කට අධික කඳු නගින්නන් පිරිසක්  මුදා ගැනීමට මෙහෙයුම් දියත් කර ඇතැයි වාර්තා වේ.   ඊයේ (06) ආරම්භ වූ එම මුදා ගැනීමේ මෙහෙයුම් අද (07) අවසන් වීමට නියමිතය.

එවරස්ට් තරණයේ යෙදී සිටියදී, එම  හිම කුණාටුව හේතුවෙන් තිබ්බතයේ  කර්මා (Karma) නිම්නයේ  අතරමං  වී සිටි  350කට අධික පිරිසක් ප්‍රාදේශීය මුදා ගැනීමේ  කණ්ඩායම් විසින් ආරක්‍ෂිත ස්ථාන කරා රැගෙන ඒමට කටයුතු කෙරිණි. ආරක්‍ෂිත ස්ථාන කරා ලඟා වීමට,  දැඩි හිම පතන මධ්‍යයේ කි. මී. 18ක -  19ක දුරක් 'පයින්' ගමන් කිරීමට ඔවුන්ට සිදු විය.  

ඔක්තෝබර 1 දා ඇරඹි ජාතික දින නිවාඩු සමයේ එවරස්ට් කඳු  තරණයට චීන ජාතිකයින් රැසක්  එක්ව සිටි බව වාර්තා වේ.  මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 4,200ක උසකින් පිහිටි කර්මා නිම්නයේ හදිසි හිම කුණාටුව සිකුරාදා (03) සන්ධ්‍යාවේ හට ගත්තේය. එය සෙනසුරාදා (04) දිනයේද  අඛණ්ඩව පැවතිණි.

මීට ශත වර්ෂයකට පමණ ඉහත, බටහිර රටවල කඳු නගින්නන් විසින් මුලින්ම තරණය කරන ලද කර්මා නිම්නය, එවරස්ට් කලාපයේ පිහිටි අති  පෞරාණික කොටසක් සේ සැලකේ.



(සටහන | Reuters ඇසුරින්; හර්ෂ උදයකාන්ත පීරිස්)
(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)
10/7/2025


Evacuation of stranded Everest trekkers set to wrap up on Tuesday, source says