රුසියාව යුක්රේනයට එරෙහිව ආරම්භ කර ඇති යුද ක‍්‍රියාමාර්ගය වහාම නතර කළ යුතු බව ජාත්‍යන්තර අධිකරණය විසින් ඊයේ (16) වහාම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි නියෝගයක් නිකුත්කර ඇත.

ඒ රුසියාව යුක්රේනයේ ඩොන්බාස් පළාත තුළ ජන සංහාරයක් සිදු වූවා යැයි කියමින් ආරම්භ කළ යුද මෙහෙයුමට විරුද්ධව යුක්රේනය විසින් පෙබරවාරි 27, එක්සත් ජාතීන්ගේ ජාත්‍යන්තර අධිකරණයේ ගොනු කර තිබූ නඩුවේ තීන්දුව ප‍්‍රකාශයට පත් කරමින් ය.

එහිදී විනිසුරුවරුන් බෙදුණු තීන්දුවක් නිකුත්කළ බවත් විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.

ඊට අනුව විනිසුරුවරුන් 13 ක් මෙම තීරණයට පක්ෂව ඇති අතර එක්සත් ජාතීන්ගේ ජාත්‍යන්තර අධිකරණයේ උප සභාපති රුසියානු ජාතික කිරිල් ජිවෝර්ජියන් සහ චීන ජාතික විනිසුරුවරිය අදාළ තීන්දුවට විරුද්ධ වූ බවත් වාර්තා පවසයි.

කෙසේ වුවත් ජාත්‍යන්තර අධිකරණයට නියෝගය ක‍්‍රියාත්මක කිරීමට රුසියාවට බල කළ හැකි ක‍්‍රමයක් නොමැති බව දේශපාලන විචාරකයන් පවසයි.

ඇමරිකානු විශේෂ බලකායේ සෙබළුන් අයිඑස්අයිඑස් සංවිධානයේ නායකයාව ඝාතනය කර තිබේ.

විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා අනුව ඒ සිරියොවේ වයඹ දෙසින් පිහිටි ඉඩලිව් ප්‍රදේශයේදීය.

අද (03) පෙරවරුවේ දියත් කළ ත්‍රස්ත මර්ධන විශේෂ මෙහෙයුමකදී අයි එස් අයි එස් නායක අබු ඊබ්‍රහිම් අල් හෂ්මි අල් කුරේෂිව ඝාතනය කිරීමට හැකි වූ බව ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු තහවුරු කරන බවත් විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.

ඒ අනුව ලොව වැඩියෙන්ම අවශ්‍ය කර තිබූ ත්‍රස්ථ නායකයෙකු වන අබු ඊබ්‍රහිම් අල් හෂ්මි අල් කුරේෂිව නම් කළ තිබූ අතර 2019 වර්ෂයේදී අයි එස් අයි එස්නායක අබු බකාර් අල් බග්දාදිව ඝාතනය කිරීමෙන් පසු අයි එස් අයි එස් සංවිධානයේ නායකත්වට පත්ව විය.

ඇමරිකානු රජය පවසන අන්දමට මෙම මෙහෙයුමේදී පුද්ගලයින් 13 දෙනෙකු මරණයට පත්ව ඇති අතර ඊට ළමුන් හයදෙනෙකු සහ කාන්තාවන් සිව් දෙනෙකුද ඇතුලත් බවත් වාර්තාවේ.

පෙන්ටගනයේ ප්‍රකාශක ජෝන කර්බි ප්‍රකාශ කර සිටියේ මෙහෙයුම ඉතා සාර්ථක බවත් එහිදී කිසිදු ඇමරිකානු ආරක්ෂක අංශ සාමාජිකයෙකුට හානියක් සිදුව නොමැති බවයි.

මෙහෙයුම සම්බන්ධනේ ඇමරිකානු ජනාධිපති ජෝ බයිඩන් ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් සඳහන් කර ඇත්තේ ලෝකය වඩාත් යහපත් ස්ථානයක් කිරීමට මෙම මෙහෙයුම් දියත් කළ බවත්ය.

ජාත්‍යන්තර මාධ්‍යවේදීන් රැසක් මේ වන විට රුසියානු යුක්‍රේන යුද අඅර්බුදයේ වින්දිතයින් බවට පත්ව සිටින බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.

මතුව ඇති යුදමය තත්ත්වය වාර්තා කිරීම සඳහා යුක්රේනයට ගොස් සිටින මාධ්‍යවේදීන් රැසක් රුසියානු ප්‍රහාර හමුවේ මේවනවිට ජීවිත අවදානමට මුහුණ දී සිටින බව එහිදී අවධාරණය කර ඇත.

ඊට ආසන්න සිදුවීම ලෙස විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත්තේ ප්‍රකට අමෙරිකානු මාධ්‍ය ආයතනයක් වන ෆොක්ස් මාධ්‍ය ආයතනයේ සේවය කළ මාධ්‍යවේදියෙක් සහ මාධ්‍යවේදිනියක් රුසියානු ප්‍රහාරයකට ගොදුරුව මියයාමය.

මියගිය මාධ්‍යවේදියා ෆොක්ස් මාධ්‍ය ආයතනයේ සේවය කළ ජ්‍යෙෂ්ඨ කැමරාශිල්පියෙකු වන අතර මියගිය මාධ්‍යවේදිනිය 24 හැවිරිදි ප්‍රවෘත්ති වාර්තාකාරිණියක බවත් විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත

එම මාධ්‍ය වාර්තා අනුව මේ මාධ්‍යවේදීන් ගමන් කරමින් සිටි මෝටර් රථය කිව් අගනුවරදී රුසියානු හමුදාව එල්ල කළ ප්‍රහාරයකට ලක්වීමෙන් මෙම මරණ සිදුව ඇත.

ප්‍රහාරයෙන් තුවාල ලැබූ ෆොක්ස් මාධ්‍ය ආයතනයේ තවත් මාධ්‍යවේදියෙකු මේවනවිට රෝහල්ගත කර ඇතැයි ද විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා සඳහන් කරයි.

මීට පෙර බ්‍රිතාන්‍ය ස්කයි මාධ්‍ය ආයතනයේ මාධ්‍යවේදීන් පිරිසකට ද යුක්රේනයේ කිව් අගනුවරදී රුසියානු තුවක්කුකරුවන් පිරිසකගෙන් ප්‍රහාරයක් එල්ලව තිබේ. යුක්රේනයේ, ඉර්පින් ප්‍රදේශයට එල්ලවූ රුසියානු ප්‍රහාරයකින් ද ඉකුත් දා තවත් අමෙරිකානු මාධ්‍යවේදියෙකු ජීවිතක්‍ෂයට පත්වු බවත් විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා අනාවරණය කර සිටියි.

දකුණු ඇමරිකානු මාක්ස්වාදී විප්ලවීය ඉතිහාසයේ “Tati”යන අන්වර්ත නාමයෙන් හඳුන්වනු ලැබූ Beatriz Allende (1943-1977) චිලියේ 1973 සැප්තැම්බර් 11 වනදා ඇමරිකානු CIA ව්‍යාපාරයේ සහය මත බලයෙන් පහකර මරා දැමු ජනාධිපති සැල්වදෝර් ගේ දෙටු දියණිය වේ. මෙම හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදුවන අවස්ථාවේදී වසර දෙකක කුඩා දැරියක් ලෙස තම මව වන Beatriz Allende සමග පසුව කියුබාවට පලා ගිය Maya Fernandez Allendeව 2022 ජනවාරි 21 වැනිදා 24 දෙනෙකුගෙන් යුතු වූ තම ඇමති මණ්ඩලයේ ආරක්‍ෂක ඇමතිනිය ලෙස පත් කර ගැනීමට එරට නව ජනාධිපති Gabriel Boric තීරණය කිරීම ලොව පුරා වාම විප්ලවාදීන්ගේ දැඩි ප්‍රශංසාවට ලක් වී ඇත.

Beatriz Allende යනු තම පියා චිලියේ ජනාධිපති වීමට පෙර සිටම එරට රැඩිකල් කොමියුනිස්ට් ව්‍යාපාරය ලෙස සැලකෙන Miguel Miguel Humberto විසින් මෙහෙය වූ MIR සන්නද්ධ ව්‍යාපාරයේ සාමාජිකාවකි. තම ජාත්‍යන්තරවාදිත්වය මැනවින් ප්‍රදර්ශණය කරමින් 1967 දී බොලිවියාවේ දී මරාදැමු අර්නොස්ටෝ චේගුවේරා විසින් නිර්මාණය කල ELN ගරිල්ලා සංවිධානය නැවත ගොඩ නැගීම සඳහා දැඩි උත්සහයක් දැරූ කාන්තාවක් ලෙස ප්‍රකට වී සිටි අතර ඇමරිකානු CIA ව්‍යාපාරයේ ඍජු ඉලක්කයක් බවටද ඇය පත්ව සිටියාය.

1973 දී හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදුවීමට පෙර කියුබානු රහස් ඔත්තු සේවාවලින් හා විශේෂයෙන්ම ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ විසින් දිගින් දිගටම අවධාරණය කල පරිදි සන්නද්ධ ජනතා ව්‍යාපාරයක් ගොඩ නැගීම පිළිබඳව තම පියාට බල කර සිටි අය අතර ඉදිරියෙන්ම සිටියේ Beatriz Allende වේ. නමුත් මෙම අවවාදය සැල්වදෝර් අයන්ඩේ බැරෑරුම්ව පිළිගනු ලැබුවේ නැත. මෙම අනතුර දක්වමින් ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ විසින් Beatriz Allendeට Uzi වර්ගයේ මැෂින් තුවක්කුවක් පවා ත්‍යාගයක් ලෙස ලබා දී තිබුණු බව ග්‍රන්මා පුවත්පත පසුව හෙලිකර තිබිණි.

1973 සැප්තැම්බර් 11 වැනිදා තම දෙවන දරුවා ලැබීමේ අපේක්‍ෂාවෙන් සිටි Beatriz Allende උදෑසන අවදිවනුයේ තම පියාගේ රජයට එරෙහිව හමුදා කුමන්ත්‍රණයක් සිදුවෙමින් පවතින බවත් තම සෞඛ්‍ය තත්වය සැලකිල්ලට ගෙන නිවැසේ රැඳී සිටින ලෙසට පැමිණි දුරකථන පණිවිඩයක් සමගිනි. එහෙත් ඇය තම දෙහැවරිදි දියණිය වන Maya Fernandez Allendeව මිතුරෙකුගේ නිවසේ සඟවා තම මැෂින් තුවක්කුවත් රැගෙන මොනේඩා ජනාධිපති මන්දිරය වෙත ඇතුළු වනුයේ තම පියා සමග පැසිස්ට්වාදීන් සමග මුහුණට මුහුණ සටන් වැදීමටය.

නමුත් ප්‍රහාරය දරුණු වන අවස්ථාවේදී සැල්වදෝර් අයන්ඩේ විසින් තම දියණියට බල කරනුයේ MIR විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරයේ නායක Miguel Miguel Humberto හමු වී සන්නද්ධ අරගලය තමාගේ මරණයෙන් පසුව අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසය. තම පියාගේ අණට හිස නමමින් තම සොයුරිය වන ඉසබෙල් අයන්ඩේ සහ තවත් කාන්තාවන් 6දෙනෙකු සමග ඇය තම පියාට සමු දෙනුයේ දැඩි දොම්නසින් හා කෝපයෙන් යුතුවය.

ඉන් පසුව චිලියේ කියුබානු තානාපති කාර්යාලයෙන් ලබාදෙනු ලබන රාජතාන්ත්‍රික ගමන් බලපත්‍රයකින් හවානා නුවරට තම සවාමියා හා දියණිය Maya Fernandez Allende සමග පැමිණෙන Beatriz Allendeව සැනසීමට ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ ප්‍රමුඛ කියුබානු කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂයට සමත්වනුයේ නැත. තම පියාගේ මරණයෙන් දැඩි මානසික පීඩනයකින් පීඩා විඳි ඇය චිලියේ, ආර්ජන්ටිනාවේ, උරුගුවේ හා බොලිවියාවේ විප්ලවවාදීන් හවානා නුවරට කැඳවා චේගේ ජාත්‍යන්තර විමුක්ති ව්‍යාපාරය (ELN)ට නැවත පණදීමටද සමත් වූවාය.

Beatriz Allende දිගින් දිගටම ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ ප්‍රමුඛ කියුබානු නායකයන්ට බලකර සිටිනුයේ චිලියේ සන්නද්ධ ව්‍යාපාරයට පණදීමට එරටට යාමට තමාට අවසර දෙන ලෙසයි. මේ වන විට MIR සන්නද්ධ ව්‍යාපාරයේ නායක Miguel Miguel Humberto පවා 1974 ඔක්තෝම්බර් 5 වැනිදා මරා දැමීමට පිනෝෂේගේ රහස් ඔත්තු සේවය සමත් වීමත්, බොලිවියාවේදී මනෝ මුලික තත්වයන් හා විෂය මුලික තත්වයන් මනාව අධ්‍යයනයක් සිදු නොකර තම ජිවිතෙන් වන්දි ගෙවීමට සිදුවූ චේ ඇතුළු කියුබානු සගයන්ට සිදුවූ අවසනාවන්ත අත්දැකීම වඩා හොඳින් අවබෝධ කරගෙන සිටි ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ ඇයගේ ඉල්ලීම දිගින් දිගටම ප්‍රතික්‍ෂේප කරනු ලැබුවේය.

1977 ඔක්තෝම්බර් 11 වැනිදා තම දියණියන් දෙදනා පාසැලට ඇරවා ආපසු තම නිවසට පැමිණි Beatriz Allende තමන්ට ත්‍යාගයක් ලෙස ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ ලබා දුන් uzi මැෂින් තුවක්කුවෙන් හිසට වෙඩි තබා ගනිමින් සියදිවි හානි කරගනු ලැබුවාය. ඇයගේ දියණියන් දෙදනාව කියුබානු රජය භාරයට ගැනෙන අතර Maya Fernandez Allende හවානා වෛද්‍යය විද්‍යාලයේ අධ්‍යාපනය ලබා වෛද්‍යයයවරියක් බවට පත් වුවාය.

වයස 21දී නැවතත් චිලියට පැමිණෙන ඇය තම සීයා සහ මවගේ අඩිපාරේ යමින් එරට සමාජවාදී පක්‍ෂයේ සාමාජිකාවක් බවට පත්වූ අතර 2014 දී චිලි පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරියක් ලෙසද තේරී පත්වූවාය. 2006-2012 කාලය තුල චිලියේ ජනාධිපතිනිය වන Michelle bacheletගේ රජයේ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යංශයේ උපදේශිකාවක් ලෙසද පසුව සේවය කරනු ලැබුවාය.

ඉන් පසුව Maya Fernandez Allende චිලියේ නව ජනාධිපති GABRIEL BORIC බලයට පත්කළ වාමාංශික පෙරමුණට එක්වන අතර ජනවාරි 21 වැනිදා චිලියේ නව ආරක්ෂක ඇමතිනිය ලෙස මෙසේ තම මවගේ හා සීයාගේ අතින් ගිලිහුණු සන්නද්ධ අරගලය තවදුරටත් සක්‍රිය කරමින් වඩාත් සාධාරණ සමාජයක් බිහිකිරීම සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.

- Lanka truth

යුක්‍රේනයේ, මාරියුපෝල් සහ වොල්නොවාකා නගරවලින් පිටවීමට සිවිල් වැසියන්ට අවසර දෙමින් රුසියාව තාවකාලික සටන් විරාමයක් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇතැයි විදෙස් මාධ්‍ය සඳහන් කරයි.

ඒ අනුව මරියපෝල් සහ වොල්නොවාකා නගරවල පදිංචි ජනතාවට ඉන් ඉවත් වීම සදහා සටන් විරාම කාලය තුළ අවස්ථාව ලබා දී ඇත.

එසේ වුවද රුසියාව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති සටන් විරාමය සම්බන්ධයෙන් යුක්‍රේනය විසින් මෙතෙක් තහවුරු කිරීමක් සිදු කර නොමැති බවද විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.

ජනාධිපති රෝච් කබොරේ නෙරපා තමන් බලය අල්ලාගත් බව බූකිනා ෆාසෝ හමුදාව පවසයි.

එරට ජාතික විද්‍යුත් නාලිකා ඔස්සේ නිවේදනයක් නිකුත්කරමින් හමුදා නිලධාරියෙක් ඒ බව පැවසීය.

රට තුළ ආරක්ෂක තත්ත්වය දුර්වලවීම හේතුවෙන් තමන් එම පියවර ගත් බව ඔහු පැවසීය.

විශේෂයෙන් රට තුළ වර්ධනය වෙමින් පවතින ඉස්ලාම් අන්තවාදය පාලනයට ජනාධිපතිවරයා අපොහොසත් වී ඇති බව එරට හමුදා නායකයෝ චෝදනා කරති.

ජනාධිපතිවරයා කොහේ සිටීදැයි යන්න හෙළිකර නොමැති අතර හමුදාව පවසන්නේ තම භාරයට ගත් සියලුදෙනා ආරක්ෂාකාරීව සිටින බවය.

- derana

රුසියානු හමුදා යුක්රේනයේ සිදු කරන හමුදා මෙහෙයුම කොන්දේසි විරහිතව නතර කළ යුතු බවට එකසත් ජාතීන්ගේ මහ සමුළුව යෝජනාවක් වැඩි ඡන්දයෙන් සම්මත කර ගෙන තිබේ.

ඊයේ (02) මේ සම්බන්ධයෙන් වූ ජන්ද විමසීමේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහ සභාවේ සාමාජික රටවල් 193 න් යෝජනාවට පක්ෂව රටවල් 141 ඡන්දය ලබා දුන්නේය.

යුක්රේන ගැටුම සම්බන්ධයෙන් මහ සමුළුවේ විශේෂ සැසියක් පසුගිය 28 සහ 1 වැනිදා පැවති අතර ඡන්දය විමසීම සිදුකර ඇත්තේ ඉන් අනතුරුව ය.

සිරියාව,බෙලරුසය, උතුරු කොරියාව, එරිත්‍රියාව සහ රුසියාව මෙම යෝජනාවට විරුද්ධව ඡන්දය ලබා දී ඇත.

සාමාජික රටවල් 35 ක් මෙම යෝජනාවට ඡන්දය දීමෙන් වැළකී ඇත. ඒ අතරේ ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දියාව සහ, චීනය ද විය.

එක්සත් ජාතීන්ගේ මහ සමුළුවේ සභාපති අබ්දුල්ලා ෂහීඞ් මෙම යෝජනාව ඉදිරිපත් කරන අවස්ථාවේ දී සමුළුවට එක් වී සිටි සියලුම තානාපතිවරු සතුටට පත්ව අසුන්වලින් නැගිට අත්පොළසන් දුන් බව විදෙස් මාධ්‍ය පවසයි.

රුසියාව වහාම, කොන්දේසි විරහිතව තම හමුදා සම්පුර්ණයෙන්ම යුක්රේනයෙන් ඉවත් කරගත යුතු බව එම යෝජනාවේ සඳහන් වෙයි. මෙම යෝජනාවට රටවල් 90 ක් අනුග්‍රහය දැක්වූ අතර මෙම යෝජනාව සම්මත කිරීමට මහ සමුළුවේ 2/3 බහුතර කැමැත්ත අවශ්‍ය විය.

“මෙම යෝජනාව සම්මත කිරීම තුළින් අපි දෙන පණිවුඩය පැහැදිලි වාහාම යුක්රේනයට කරන පහරදීම් නවත්වන්න, රාජතාන්ත්‍රික ක්‍රියාමාර්ගයකට පිවිසෙන්න” යැයි සභාපති අබ්දුල්ලා ෂහීඞ් අවධාරණය කර ඇති බවත් විදෙස් මාධ්‍ය පවසයි.

කුවේට් එයාර්‍වේස් සමාගම ( kuwait airways) ශ්‍රී ලංකාව බලා පියාසර කරන ගුවන් ගමන් අත්හිටුවීමට තීරණය කර ඇතැයි ඇරැබ් ටයිම්ස් පුවත්පත වාර්තා කර ඇත.

එහි සදහන් වන ආකාරයට දේශීය නියෝජිත ආයතන හිග මුදල් නොගෙවීම හේතුවෙන් මෙම තීරණය ගෙන ඇති බවය.

ශ්‍රී ලංකාව තුළ උද්ගතව ඇති ඩොලර් අර්බුදය මෙයට හේතු වී ඇති බවද අදාළ මාධ්‍ය වාර්තාවේ දැක්වේ.
පසුගිය වසරේ සැප්තැම්බර් මාසයේ සිට කුවේට් එයාර්වේස් සමාගම, ශ්‍රී ලංකාව වෙත ගුවන් ගමන් සතියකට එක් වරක් පමණක් පියාසර කරන පරිදි සිමා කර තිබිණි.

අදාළ මාධ්‍ය වාර්තාවේ දැක්වෙන්නේ, ශ්‍රී ලංකාව වෙත ගුවන් සේවාවක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට වැය වන මුදල පියවා ගැනීමට නොහැකි තත්ත්වයක් උද්ගත වී ඇති බවවය.

රුසියාව යුක්‍රේනය ආක්‍රමණය කිරීම අමෙරිකානු ජනාධිපති ජෝ බයිඩ්න් හෙළා දැක තිබේ.

අමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේ, රුසියානු ගුවන් යානාවලට සිය ගුවන් අවකාශය තුළට ඇතුළුවීම ද තහනම් කර ඇති බවයි.

රුසියාව, යුක්‍රේනයේ දෙවන විශාලතම නගරය වන හාර්කිව් වෙත ගුවන් ප්‍රහාර එල්ල කර ඇතැයි විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කළේ ය.

යුක්‍රේනයෙන් පලා යන පුරවැසියන් භාර ගැනීමට හංගේරියාවද සූදානම් වන බව සඳහන් ය.

යුක්‍රේනයේ කියෙව් අගනුවරට රුසියානු හමුදාව එල්ල කල ප්‍රහාරයෙන් රූපවාහිනි කුළුණකට හානි සිදුව ති‌බේ.

මෙම ප්‍රහාරයෙන් පුද්ගලයින් පස් දෙනෙක් ජීවිතක්ෂයට පත්වූහ.

තාක්ෂණික මධ්‍යස්ථාන ඇතුළු කියෙව් නගරයේ ප්‍රධාන ඉලක්ක වෙත ප්‍රහාර එල්ල කරන බවට ඊයේ රුසියාව අනතුරු ඇඟවීමක් කළේ ය.

මේ අතර පවතින තත්ත්වය හමුවේ ,ලෝක බැංකුව යුක්‍රේනයට අමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 3 ක් ලබා දීමට සූදානම් වේ.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය පෙන්වා දෙන්නේ රුසියානු ප්‍රහාරවලින් ය්‍රක්‍රේනයේ සිවිල් වැසියන් 136 දෙනෙකු මිය ගොස් ඇති බවයි.

තුවාල ලබා ඇති සංඛ්‍යාව 400 ක් බව සඳහන් ය.

News 1st

කලෙක සිට පැවැත්වුණු නඩු විභාග මාලාවක නවතම නඩුව හරහා, බලයෙන් පහකළ නායිකා අවුං සාන් සූ චීට තවත් වසර හතරක සිරදඬුවමක් නියම කරන්නට මියන්මාර අධිකරණයක් කටයුතු කර තිබේ.

නීතිවිරෝධී ලෙස ජංගම සංනිවේදන උපකරණ (වෝකි ටෝකි) සන්තකයේ තබා ගැනීම සහ ආනයනය කිරීමත්, කොවිඩ්-19 නීති කඩ කිරීමත් සම්බන්ධයෙන් ඇය වරදකරු බව තීරණය කෙරිනි.

සූ චී ප්‍රථම වරට වරදකාරිය කරනු ලැබුවේ දෙසැම්බර් මාසයේ දී වන අතර, එහිදී ඇයට වසර දෙකක සිර දඬුවමක් නියම විය.

පසුගිය පෙබරවාරියේ හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් පසු ඇයව රඳවාගෙන සිටින අතර, ඇයට විවිධ වූ චෝදනා දුසිමක් පමණ එල්ලවී ඇත. සූ චී එම චෝදනා සියල්ල ප්‍රතික්ෂේප කරයි.

එම චෝදනාවන් අසාධාරණ චෝදනාවන් ලෙස හැඳින්වෙන අතර, ඒවා පුළුල් ලෙස හෙළා දැක ඇත.

සඳුදා චෝදනා එල්ල වී ඇත්තේ, හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු වූ දින ජෙනරාල් මින් අවුං හ්ලේන්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා සොල්දාදුවන් විසින් ඇගේ නිවස සෝදිසි කළ විට දී මෙම උපකරණ සොයාගත් බව ඔවුන් පැවසීමෙන් අනතුරුව යි.

අගනුවර වන නයි පේ තාව්හි සඳුදා පැවති නඩු විභාගය මාධ්‍යයට විවෘත නොවූ අතර, සූ චීගේ නීතිඥයින්ට මාධ්‍ය සහ මහජනතාව සමග සන්නිවේදනය කිරීම තහනම් කර තිබේ.

නොබෙල් ත්‍යාගලාභි සූ චී පසුගිය මාසයේ දී විසම්මුතිය පැතිරවීම සහ කොවිඩ්-19 නීති කඩකිරීම සම්බන්ධයෙන් වරදකාරිය වූ අතර, එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් ප්‍රධානී මිෂෙල් බැචලේ එය "ව්‍යාජ නඩු විභාගයක්" ලෙස හෙළා දුටුවා ය.

සියලු චෝදනාවලට වරදකරු වුවහොත් සූ චී ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළ හැකි බව විශ්වාස කෙරේ.

BBC

රුසියානු හමුදා තව දවස් 10 ක් ඇතුලත යුක්රේන මෙහෙයුම අවසන් නොකළහොත් අකමැත්තෙන් හෝ රුසියානු රජයට යුක්රේන ජනාධිපති ව්ලැදිමීර් සෙලෙන්ස්කි සමග එකඟතාවයකට පැමිණීමට සිදුවන බව එස්තෝනියාවේ හිටපු හමුදා ප්‍රධානී රිහෝ ටෙරාස් පවසයි.

යුද්ධය ආරම්භ කිරීමේදී දවස් 1-4 අතර කාලයේ යුක්රේනය ආක්‍රමණය කිරීමට හැකි යැයි රුසියානු රජය විශ්වාස කලත් යුක්රේනුවන්ගේ එකමුතුකමත්, රුසියානු යුද සැලසුම්කරනයේ දුර්වල කමත් හේතුවෙන් එම ඉලක්කය සපුරා ගැනීමට නොහැකි වී ඇති අතර මේ පිළිබඳ ජනාධිපති පුටින් ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් උරල් කඳුකරයේ බංකරයක පැවති රහස් හමුවකදී මේ පිළිබඳ තම සගයන්ට ජනාධිපති පුටින් දොස් නගා ඇත.

යුක්රේන බුද්ධි වාර්තා අනුව රුසියානු හමුදාවන්ට යුරෝ බිලියන 15 ක් වැයවෙන අතර රුසියානු හමුදාවන්ට මිසයිල ඉතිරිව ඇත්තේ තව දවස් 3-4 පමණක් බව ටෙරාස් පැහැදිලි කර තිබේ.

තව 10 ක් ඇතුලත යුක්රේනය ආක්‍රමණය නොකළහොත් අකමැත්තෙන් හෝ යුක්රේනය සමග එකඟ තාවයකට පැමිණීමට සිදුවනු ඇතැයි ඔහු වැඩි දුරටත් පෙන්වා දුන්නේය.

(ඩේලිමේල් ඇසුරෙන් ලංකාදීප )

පසුගිය දිනක ඉතාලියේ මිලානෝ නුවර ඔස්පෙදාලෙ සාර්කො හිදී ඔමික්‍රෝන් වෛරස් ප්‍රභේදය ආසාදිතයකු වාර්තා වීමත් සමග සෞඛ්‍ය අංශ දැඩි විමසිල්ලෙන් ක්‍රියාත්මක විය.

කෙසේ වෙතත් පසුගිය කාළය පුරාවට ලොක්ඩවුන් තත්වයන්ට මුහුණදී දැඩි ආතතියෙන් පසුවූ මෙරට වැසියන් නත්තලේ අසිරිය හා නව අවුරුද්දට මුහුණදීම සඳහා දැඩි උද්යෝගයෙන් කටයුතු කරමින් සිටීම අණතුරු දායක බවත් ඉදිරියේ ඇතිවීමට ඇති තත්වයන් පුරොකථනයන්ට අනුව උපරිමයෙන් සෞඛ්‍ය ආරක්ෂිතව කටයුතු කෙරෙන ලෙස සෞඛ්‍ය අංශ දැඩිව ඉල්ලා සිටියහ…..

උත්සව අසිරිය විඳීම නැවත නිවෙස් තුළ විඳවීමට අත වනයිද?

කෙසේ නමුත් විශාල පිරිසක් එන්නත් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කරමින් සෞඛ්‍ය මාර්ගෝපදේශ වලට පටහැනිව ක්‍රියා කරමින් සිටීමත්, උත්සව අසිරිය වෙනුවෙන් දෙස් ව්දෙස් සංක්‍රමිකයන්ගේ පැමිණීමත් සමග නැවතත් ආසාදිතයින්ගේ විශාල ඉහළ යාමක් වාර්ථා වී ඇති අතර, එන්නත් මාත්‍රා දෙකම සම්පූර්ණයෙන්ම ලභාගත් පිරිස් පවා ආසාදිත උවත් අවදානම් තත්ව ඇති නොවීම නිසා එන්නත්කරනය ඉතා වේගවත් කිරීමට සෞඛ්‍ය අංශ ක්‍රියාකරමින් සිටී….. මේ ව්නවිට දරුවන් එන්නත් කිරීම ආරම්භ කොට ඇති අතර, ඉතාලිය පුරා පාසල්10000ක් පමණ වැසීගොස් ඇති අතර නව පාසල් වාරය ආරම්භයට පෙර එන්නත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය අවසාන කොට පාසල් දරුවන් සුරක්ෂිත කිරීමට සෞඛ්‍ය අංශ පියවර ගෙන ඇත. තවද තෙවන මාත්‍රාවද මේවන විට විශාල පිරිසක් ලභාගෙන ඇති අතර සිව්වන එන්නත් මාත්‍රාව ගැනද සාකච්ඡා ආරම්භවී ඇත…

උත්සව සමය ආරම්භයත් සමගම විශාල සංදර්ශන ආදියට සීමා පනවා පොදු හා මහජනයා එක්‍ රැස් වන ස්තාන සඳහා ග්‍රීන් පාස් අනිවාර්ය කළද මේවනවිට ලොම්බාර්දියා කළාපය කහ පැහැති කළාපයක් ලෙස නම් කළද ඉදිරියේදී තත්වය දිගින් දිගටම තීවෘ වන්නේ නම් රතු කළාප වීමේ අවදානමක් පවතින බවට සෞඛ්‍ය අංශ අණතුරු අඟවා ඇත……. පවත්නා තත්වය එතරම්ම සුවදායක නොවන අතර මේ මස 10වනදා පසුවූ පසු ආසාදිතයින් විශාල ගණනින් වැඩිවීමේ ප්‍රභල අවදානමක් ඇත..

සුමුදු මද්දුමආරච්චි.

මිලානෝ.

ඉතාලිය.

යුක්‍රේනයේ පහරදීම් සහ ආක්‍රමණ නවතන්නැයි බලකරමින් රුසියානු ජනතාව වීදි පුරා විරෝධතා වල නිරතව ඇති බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා පවසයි.

මොස්කව් සහ ශාන්ත පීටස්බර්ග් නගරවල පැවැත්වෙන මෙම යුද විරෝධී පෙළපාලි සඳහා එරට ජනප්‍රිය චරිත රැසක්ම එක්ව සිටින බවත් එහිදී සඳහන් වෙයි.

ඔවුන් අතර නළු නිළියන් , ක්‍රීඩකයින් ඇතුලු විශාල පිරිසක් සිටින බවද වාර්තාවේ.

කෙසේ වෙතත් රුසියානු පාලනය විරෝධතා විසුරුවා හැරීමට එරට ආරක්ෂක අංශ වෙත නියෝග නිකුත්කර ඇති බවත් ඒ අනුව දහස් ගණනින් පොලිස් අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති බවත් එම මාධ්‍ය වාර්තා පවසයි.

ජම්මු - කාෂ්මීරයේ මාතා වෛෂ්ණෝ දේවි සිද්ධස්ථානයේ සිදුවූ තෙරපීමකින් බැතිමතුන් පිරිසක් මියයාමේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍ය නරේන්ද්‍ර මෝදි සිය ශෝකය පළකර තිබේ.

සිය ට්විටර් ගිණුමේ සටහනක් තබමින් ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍යවරයා පවසන්නේ මෙම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් තමන් ශෝකය පළ කරන අතර ඒ පිළිබඳ දැඩි අවධානයෙන් කටයුතු කරන බවය.

මෙම දේවි සිද්ධස්ථානයේ සිදුවූ තෙරපීමෙන් බැතිමතුන් 12 දෙනෙකු මියගොස් තවත් 14 දෙනෙකු තුවාල ලබා ඇත.

තුවාල ලැබූවන් සියලුදෙනා රෝහල්ගතව ප්‍රතිකාර ලබන අතර ඔවුන් කිහිපදෙනෙකුගේ තත්ත්වය බරපතළ වන බව සඳහන්ය.

අලුත් අවුරුදු උදාවත් සමග බැතිමතුන් විශාල පිරිසක් එම සිද්ධස්ථානය වැදපුදා ගැනීමට පැමිණීම හේතුවෙන් තෙරපීම හටගන්නට ඇති බවට එරට බලධාරීන් සැක පළකර ඇත.

ඇමෙරිකාවේ එච්.අයි.වී ඒඩ්ස් අසාදිත කාන්තාවක් සුවය ලබා තිබේ.

ඒ කඳ සෛල යොදා ගනිමින් කළ ප්‍රතිකාර ක්‍රමයක් සාර්ථක වීමෙනි.

මෙම ප්‍රතිකර්මයෙන් එච්.අයි.වී වයිරසයෙන් සුවය ලැබූ ප්‍රථම ඇමෙරිකන් කාන්තාව වන්නේ මැයයි. එමෙන්ම ගෝලීය වශයෙන් ච්.අයි.වී වයිරසයෙන් සුවය ලැබූ තෙවැනියා වන්නේ ඇයයි.

මෙම කාන්තාව ලියුකේමියා රෝගියෙකු බව ද පැවැසෙයි.

ලියුකේමියා රෝගයට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා සිදුකළ ප්‍රාථමික සෛල සහ පෙකණි වැලෙන් ලබාගත් රුධිරය බද්ධ කර ඇති අතර, දායකයා ගේ රුධිර සෛල ස්වාභාවිකවම එච්.අයි.වී වයිරසයට ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වීම හේතුවෙන් රෝගය සුව වී ඇතැයි වෛද්‍යවරු පවසති.

මාස 14 කාලයක සිට ඒඩ්ස් රෝගයෙන් නිදහස් වී ඇති මැදි වයසේ පසුවන මෙම කාන්තාවට තවදුරටත් එච්.අයි.වී ඒඩ්ස් රෝගය සඳහා ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය නොවන බව වෛද්‍යවරු පවසති.

(රොයිටර් පුවත් ඇසුරෙන් ලංකාදීප )

ඉන්දියාවේ නවදිල්ලි නුවරට අද (27) සිට රාත්‍රී ඇඳිරි නීතිය පැනවීමට නගර බලධාරීන් තීරණය කර තිබේ.

ඒ අනුව  රාත්‍රී 11 සිට පසුදා අලුයම 5 දක්වා ඇඳිරි නීතිය පැනවෙන බව වාර්තා වෙයි.

ගතවූ පැය 24 ක කාලය තුළ නවදිල්ලි නුවරින් වාර්තා වී ඇති ඔමික්‍රෝන් ප්‍රභේදයේ ආසාදිතයින් සංඛ්‍යාව 290 කි.

විදෙස් වාර්තා සඳහන් කළේ, එය පෙර දිනයට සාපේක්ෂව16%ක වැඩි වීමක් බවයි.

නවදිල්ලි නුවර ඔමික්‍රෝන් ප්‍රභේදයේ ආසාදිතයින් වාර්තා වීමේ ප්‍රතිශතය 0.5% කින් ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය බරපතළ තත්ත්වයක් බව සෞඛ්‍ය බලධාරීහු පෙන්වා දෙති.

නවදිල්ලි නුවර ආශ්‍රිත ප්‍රදේශවලට අවදානම් තත්ත්වයක් ද ප්‍රකාශයට පත්කර ඇත්තේ එම බරපතළ තත්ත්වය හේතුවෙනි.

ඇමරිකානු ජනාධිපති ජෝ බයිඩ්න් රුසියාව වෙත බබරපතළ අනතුරු ඇඟවීමක් සිදුකර ඇත.

විදෙස් මාධ්‍ය සඳහන් කරන ආකාරයට ඒ, රුසියාව විසින් යුක්‍රේනය ආක්‍රමණය කළ හොත් රුසියාවේ සිට ජර්මනිය දක්වා දිවෙන නෝඩ් ස්ට්‍රීම් ටූ ගෑස් නළ මාර්ගය වසාදමන බවය.

ඊට අනුව නව ජර්මානු චාන්සලර් වන ඔලෆ් ස්කොල්ස් සමග වොෂින්ටන් නුවරදී පැවති හමුවකදී ඇමරිකානු ජනාධිපති මේ බව සඳහන් කර ඇත.

ප්‍රංශ ජනාධිපති එම්මානුවෙල් මැක්‍රෝන්, රුසියානු ජනාධිපති ව්ලැදිමීර් පුටින් මොස්කව් නුවරදී හමුවීමෙන් පසුව අමෙරිකාව හා ජර්මනිය මෙම සාකච්ඡා පැවැත්වීම විශේෂත්වයක් බව විදෙස් විශ්ලේෂකයන් පවසයි.

අදාළ හමුවේ දී ප්‍රංශ ජනාධිපතිවරයා පවසා ඇත්තේ මහා යුද්ධයක් වැළැක්වීමට හැකි වෙතැයි තමන් විශ්වාස කරන බවයි.

රුසියාව මේ වන විටත් යුක්‍රේන දේශසීමාවේ සිය හමුදා භටයින් ලක්ෂයකට අධික සංඛ්‍යාවක් ස්ථානගතකර තිබේ.

අමෙරිකාව පසුගිය දා ප්‍රකාශ කළේ, පූර්ණ ආක්‍රමණයකට අවශ්‍ය හමුදා භටයින්ගෙන් 70% ක ප්‍රතිශතයක් රුසියාව රැස්කර ඇති බවයි.

චිලී රාජ්‍යයේ ජනතාව පසුගිය (19) 35 හැවරිදි තරුණයෙකු ජනාධිපති බවට පත්කර ගන්නේ අපට තියෙන ප්‍රශ්නවලට සමාන ප්‍රශ්න විසඳාගන්න. එහෙත් ඔහු කුමාරයෙක් නොවෙයි. හිටපු ශිෂ්‍ය නායකයෙක්.

එමෙන්ම වාමාංශිකයෙක්. විරෝධතා මෙහෙයවූ රැඩිකල් නායකයෙක්. ඡන්දෙන් 56% ක් ගන්නවා. එරටින් බිහිවුණු ලාබාලතම ජනාධිපතිවරයා. නම ගබ්‍රියල් බොරික් (Gabriel Boric)

චිලියේ වගේම අප ගැන තේරුම් ගන්න ජනාධිපතිවරණ ජයග්‍රහණයෙන් පසු ඔහු දැක්වූ අදහස් ටික ප්‍රමාණවත්.

නිහතමානීව සහ "විශාල වගකීමකින්" ජනාඩිපති ධූරය භාර ගන්නනවා.

නව ලිබරල් නිදහස් වෙළද පොළ ආර්ථිකය (neoliberal free market economy) සීමාකර රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කරනවා.

දුප්පතුන්ට චිලියේ අසමානතාවයේ මිල දිගටම ගෙවීමට තවදුරටත් ඉඩ දෙන්නේ නැහැ.

කිහිපදෙනෙකුගේ වරප්‍රසාදවලට එරෙහිව දැඩිව සටන් කරනවා. ("firmly fight against the privileges of a few")

"අපි, අපේ අයිතීන් අයිතිවාසිකම් ලෙස සලකන ලෙසත් පාරිභෝගික භාණ්ඩ හෝ ව්‍යාපාරයක් ලෙස නොසලකන ලෙසත් ඉල්ලා සාමාන්‍ය ජනයා අතරින් බිහි වූ පරම්පරාවක්"

චිලී රාජ්‍ය ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම ස්ථාවර ආර්ථිකයක් පැවති රටක්. එහෙත් එහි දැන් ඇත්තේ විශාල ආදායම් විෂමතාවක්. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට අනුව, ජනගහනයෙන් 1% ක් රටේ ධනයෙන් 25% ක් හිමිකර ගෙන සිටිනවා.

ඒ අනුව අසමානතාව සහ දූෂණයට එරෙහි මහජන විරෝධතා හේතුවෙන් මෑත භාගයේ දැඩි කම්පනයකට ලක්වූ රටකටයි බොරික් නායකත්වය දීමට සූදානම් වන්නේ.

සමාජ ආරක්ෂණ අයිතීන් පුළුල් කිරීම, විශ්‍රාම වැටුප් සහ සෞඛ්‍ය සේවා ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම මෙන්ම සතියේ වැඩ කරන පැය ගණන 45 සිට 40 දක්වා අඩු කිරීමටද ඔහු ප්‍රතිඥා දී තිබෙනවා.

මේ ගබ්‍රියෙල් බොරික් ගැන කෙටියෙන්.

ඔහු උපන්නේ 1986 චිලීයේ දුර බැහැර පුන්ටා අරීනාස් හිදී. අවුරුදු දහයකට වැඩි කලක් ගුණාත්මක සහ ලාභදායි අධ්‍යාපනයක් ඉල්ලා මහජන පෙළපාලි හා විරෝධතා මෙහෙයවීමෙන් ඔහු ප්‍රසිද්ධියට පත් වුණා.

එවක චිලී විශ්ව විද්‍යාලයේ නීති ශිෂ්‍යයෙකු වූ බොරික් අධ්‍යයන කටයුතු අවසන් නොකළ අතර දේශපාලනය කෙරෙහි අවධානය යොමු කළා. 2013 සිට දෙවරක් ඔහු කොන්ග්‍රසයට තේරී පත් වුණා.

රැවුල වවා, පච්ච (tattoo) කොටා ගෙන සිටින බොරික් කලාතුරකින් ටයි පටියක්ද පළඳිනවා. දිගු ජැකට් ඇඳීමෙන් දැන් ඔහු අත් දෙකෙහි පච්චා ආවරණය කරගන්නවා. බොරික් පද්‍ය හා ඉතිහාසය පිළිබඳ දැඩි ඕනෑකමක් දක්වන පාඨකයෙක්.

ලෝකේ වෙනස්වෙමින් තිබෙනවා. මිනිස්සු දේවල් තේරුම් ගන්නවා. අවසානයේ චිලී ජාතිකයන් නව යුගයකට ඡන්දය දුන්නා. ඒ අනුව ඔවුන්ට අලුත් ජනාධිපති කෙනෙක් ලැබුනා.

“මෙය ඓතිහාසික දවසක්. "අපි ෆැසිස්ට්වාදය සහ දක්ෂිණාංශය පමණක් නොව බිය ද පරාජය කර ඇත්තෙමු." චිලීහි ගුරුවරයෙකු වන බොරිස් සෝටෝ පැවසුවා.

|මහින්ද රුබසිංහ