ශ්‍රී ලංකාවේ වත්මන් දේශපාලන භූ දර්ශනය තුළ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන ලක්ෂණය වන්නේ ආණ්ඩුවේ ශක්තිය නොව, ශක්තිමත් විපක්ෂයක් තිබිය යුතු තැන පවතින ගැඹුරු රික්තකයයි.
සමගි ජන බලවේගය (SJB) සහ එක්සත් ජාතික පක්ෂය (UNP) ප්‍රමුඛ විරුද්ධ පාර්ශ්වය, ආණ්ඩුවට අභියෝග කිරීමේ තම මූලික කාර්යභාරය ඉටුකිරීමට අපොහොසත් වී ඇති බව පොදු නිරීක්ෂණයකි.
මෙය හුදෙක් දේශපාලන දුර්වලතාවයක් පමණක් නොව, රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ව්‍යුහයේ සමබරතාවයටද බලපාන තත්ත්වයකි.
ප්‍රධාන විපක්ෂයේ ක්‍රියාකලාපය දෙස බලන විට, පැහැදිලි උපායමාර්ගික සැලැස්මක අඩුවක් පෙනෙන්නට තිබේ. සජිත් ප්‍රේමදාස සහ රනිල් වික්‍රමසිංහ යන නායකයින්ගේ දේශපාලන ප්‍රවේශයන්, තමන්ගේම ඡන්ද පදනම ශක්තිමත් කරනවා වෙනුවට එය තවදුරටත් ඛාදනය වීමට හේතු වී ඇති බවක් පෙනේ.
ජාතික වශයෙන් වැදගත් වන කරුණු සම්බන්ධයෙන් දැඩි ස්ථාවරයක් ගැනීමට හෝ අඛණ්ඩ පීඩනයක් එල්ල කිරීමට ඔවුන් දක්වන මැලිකම, ඔවුන්ගේ අරමුණු පිළිබඳව ජනතාව තුළ සැක සංකා මතුකරවයි. මෙම ක්‍රියාකලාපය, දේශපාලනමය වශයෙන් ස්වයං-විනාශකාරී ගමනක යෙදෙන බවට හැඟීමක් ඇතිකරවයි.
මෙම අකර්මණ්‍යතාවයට ගැඹුරු හේතුවක් ලෙස ජනතා විශ්වාසය බිඳ වැටීම පෙන්වා දිය හැකිය. ප්‍රධාන විපක්ෂයේ නායකත්වය, මහජන අපේක්ෂා ඉටු කිරීමට අපොහොසත් වූ පෙර ආණ්ඩු සමග සෘජුවම සම්බන්ධ වීම, ඔවුන්ට ඇති ප්‍රධානතම බාධකයකි. එම නිසා, වත්මන් ආණ්ඩුව දූෂණය හෝ ආර්ථික කළමනාකරණය සම්බන්ධයෙන් විවේචනය කරන විට, ජනතාව ඔවුන් දෙස බලන්නේ ද එම දේශපාලන ක්‍රමයේම කොටස්කරුවන් ලෙසය.
මෙය ඔවුන්ගේ විවේචනවලට ඇති විශ්වසනීයත්වය දැඩි ලෙස හීන කරන අතර, ඔවුන්ට නැවුම් විකල්පයක් ලෙස පෙනී සිටීමට ඇති ඉඩකඩ අහුරා දමයි.
අරගලයෙන් පසු නිර්මාණය වූ දේශපාලන අවකාශය..
විශේෂයෙන්ම 2022 මහජන අරගලයෙන් පසු නිර්මාණය වූ දේශපාලන අවකාශය ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට විපක්ෂය අපොහොසත් වීමද මෙහිදී කැපී පෙනේ. පද්ධතිමය වෙනසක් ඉල්ලා සිටි ජනතා රැල්ලට සැබෑ නායකත්වයක් හෝ නව දැක්මක් ලබා දීමට ඔවුන්ට නොහැකි විය.
එම ඓතිහාසික මොහොතේදී, ජනතා බලය මෙහෙයවනවා වෙනුවට, ඔවුන් පසෙකට වී බලා සිටින පිළිවෙතක් අනුගමනය කළ බවට විවේචනයක් පවතී. මෙය, නව දේශපාලන සංස්කෘතියක් අපේක්ෂා කළ තරුණ පරපුර ඇතුළු විශාල පිරිසක් ඔවුන්ගෙන් තවදුරටත් දුරස් කිරීමට හේතු විය.
මෙම අකර්මණ්‍යතාවය ප්‍රධාන පක්ෂවලට පමණක් සීමා වී නොමැත. විපක්ෂයේ අනෙකුත් පාර්ශ්වයන්ද විවිධ ආකාරයේ අකාර්යක්ෂමතාවන් ප්‍රදර්ශනය කරයි. නාමල් රාජපක්ෂගේ නායකත්වය යටතේ නැවත සංවිධානය වීමට උත්සාහ දරන පොදුජන පෙරමුණ, නව දැක්මක් ඉදිරිපත් කරනවා වෙනුවට තම පැරණි ඡන්ද පදනම නැවත එක්කර ගැනීමට උත්සාහ කරන බවක් නිරීක්ෂණය කළ හැකිය.
දෙමළ ජාතික සන්ධානය තුළ, ශානකියන් රාසමාණික්කම් වැනි කිහිප දෙනෙකුගේ හඬ හැරුණු විට, සමස්තයක් ලෙස පක්ෂයේ ක්‍රියාකාරීත්වය අපේක්ෂිත මට්ටමක නොමැත. ඒ අතර, කඳුකරයේ සහ මුස්ලිම් ප්‍රජාවන් නියෝජනය කරන පක්ෂවල නායකයින්, ජාතික ප්‍රශ්නවලට වඩා පටු දේශපාලන අරමුණු වලට මුල්තැන දෙන බවට විවේචන පවතී.
මෙම විපක්ෂ රික්තකය, ජාතික ජන බලවේගය වැනි විකල්ප දේශපාලන බලවේගයන්ට වර්ධනය වීමට සෘජු අවස්ථාවක් සලසා දී ඇත. ආණ්ඩුව සහ සාම්ප්‍රදායික විපක්ෂය යන දෙපාර්ශ්වය පිළිබඳවම කලකිරී සිටින ඡන්දදායකයින්, වෙනත් විකල්ප වෙත යොමු වීම ස්වභාවිකය.
එබැවින්, එම පක්ෂවල ජනප්‍රියතාවය වර්ධනය වීමට ඔවුන්ගේම ප්‍රතිපත්ති මෙන්ම, ප්‍රධාන විපක්ෂයේ අකාර්යක්ෂමතාවය සහ අසාර්ථකත්වයද ප්‍රබල ලෙස ඉවහල් වී ඇති බව පැහැදිලිය.
සම්ප්‍රදායික විපක්ෂය වෙනුවට ඩිජිටල් සමාජ මාධ්‍ය
මේ අතර, ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන කතිකාව පාර්ලිමේන්තුවෙන් පිටතට, එනම් සමාජ මාධ්‍ය වැනි ඩිජිටල් අවකාශයන්ට සංක්‍රමණය වීමද සුවිශේෂී ප්‍රවණතාවයකි. ආණ්ඩුව පවා විපක්ෂයේ විධිමත් විවේචනවලට වඩා සමාජ මාධ්‍ය තුළ මතුවන මහජන මතයට වැඩි ප්‍රතිචාරයක් දක්වන බවක් පෙනී යයි. මෙයින් ගම්‍ය වන්නේ, සාම්ප්‍රදායික විපක්ෂය විසින් නිර්මාණය කළ යුතු දේශපාලන පීඩනය, දැන් අවිධිමත් ලෙස ජනතාව විසින්ම නිර්මාණය කරමින් සිටින බවයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන ක්ෂේත්‍රය නිර්වචනය වන්නේ මෙම විපක්ෂ රික්තකය මගිනි. ශක්තිමත් සහ සංවිධානාත්මක අභියෝගයක් නොමැති වීම ආණ්ඩුවට පැහැදිලි වාසියක් සලසා දෙයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රමයක නිරෝගී පැවැත්ම සඳහා, ආණ්ඩුවේ බලය තුලනය කිරීමට සහ වගකීමට ලක් කිරීමට හැකි ශක්තිමත් විපක්ෂයක් අත්‍යවශ්‍ය වේ. වත්මන් තත්ත්වය, එම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මූලධර්මයේ අනාගතය පිළිබඳව බරපතල ප්‍රශ්න මතුකරයි.
(රාධිකා රත්නායක)