පුවත්

WhatsApp සඳහා නව පුද්ගලිකත්ව විශේෂාංගයක් Meta විසින් හඳුන්වා දී තිබේ.

ඒ අනුව රහසිගතව (නිහඬව) Group Chats වෙතින් ඉවත් වීමටත්, තමා Online දැයි බැලිය හැක්කේ කවුරුන්ද යන්න පාලනය කිරීමටත්, එක වරක් පමණක් බැලිය හැකි පණිවිඩවල Screenshots ගැනීම වැළැක්වීමටත් හැකි නව විශේෂාංග WhatsApp වෙත ලැබෙනු ඇත.

Meta සමාගමේ ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී මාර්ක් සකර්බර්ග් පැවසුවේ මෙමඟින් WhatsApp පණිවිඩ ද "මුහුණට මුහුණ හමුවී කරන සංවාද තරම්ම ආරක්ෂිත හා පෞද්ගලික" වනු ඇති බවයි.

එක්සත් රාජධානියේ ආරම්භ වන ගෝලීය ප්‍රවර්ධන ව්‍යාපාරයකදී ඒවා ඉස්මතු කෙරෙමින් මෙම මාසය තුළ ක්‍රමයෙන් විශේෂාංග පරිශීලකයන් වෙත ලැබීමට නියමිතය.

රහසිගතව(නිහඬව) ඉවත් වෙන්න

දැනට WhatsApp Group chat එකකින් යම් කෙනෙකු ඉවත් වීමේදී හෝ ඉවත් කිරීමේදී එහි සිටින සියලුම සාමාජිකයින්ට එම පුදගලයා ඉවත් වූ බව හෝ ඉවත් කරන ලද බව දන්වනු ලැබේ.

පෞද්ගලික Group Chat එකකදී මෙය අක්‍රීය කළ හැකි ක්‍රම තිබුණ ද රහසිගතව (නිහඬව) ඉවත් වී යාමේ ක්‍රමයක් නැත. මේ නිසා "exit group" විධානයෙන් අදාල Group Chat එකෙන් ඉවත් වීම අපහසුතාවක් දනවන්නක්, ලැජ්ජාවක් ඇතිකරන්නක් හෝ යම් ගැටුමකට මුල පිරීමක් විය හැක.

නව විශේෂාංග සමඟින්, Group Chat එකෙහි සිටින අනෙකුත් පරිශීලකයින්ට දැනුම් නොදී, කණ්ඩායම් පරිපාලකයින්ට (Group Admin) පමණක් දන්වමින් පරිශීලකයින්ට එයින් පිටව යාමට හැකි වනු ඇත.

නිෂ්පාදන ප්‍රධානී ඒමි වෝරා පැවසුවේ "මිනිසුන්ට තමන්ගේ Chats (සංවාද) සම්බන්ධයෙන් වැඩි පාලනයක් සහ පෞද්ගලිකත්වයක් ළඟා කර ගැනීමට බලගැන්වීම් කරන නිෂ්පාදන විශේෂාංග ලබා දීම" කෙරෙහි ඔවුන්ගේ අවධානය යොමු වී ඇති බවයි.

"පෞද්ගලික සංවාද සඳහා වඩාත්ම ආරක්ෂිත ස්ථානය WhatsApp බව අපි විශ්වාස කරනවා," ඇය පැවසුවාය.

"මේ පරිමාණයේ වෙනත් කිසිදු ගෝලීය පණිවිඩ සේවාවක් ඔවුන්ගේ පරිශීලකයින්ගේ පණිවිඩ, මාධ්‍ය, හඬ පණිවිඩ, වීඩියෝ ඇමතුම් සහ Chat back-ups සඳහා මේ තරම් ආරක්ෂාවක් සපයන්නේ නැහැ."

නව යාවත්කාලීන කිරීම සමඟ පරිශීලකයන්ට තමා Online සිටින බව පෙනෙන්නේ කාටද යන්න පාලනයට හෝ සම්පූර්ණයෙන්ම එය කිසිවෙකුට නොපෙනෙන ලෙස සකස් කිරීමටත් අවස්ථාව ලැබේ. එය මෙතෙක් පැවතියේ "Last seen" සැකසුම සඳහා පමණි.

ඇලන් ටියුරින් ආයතනයේ පර්යේෂණ සහකරුවෙකු වන ජැනිස් වොං බීබීසී පුවත් සේවයට පැවසුවේ, "පරිශීලකයින්ට වැඩි පාලනයක් ලබා දීම සැමවිටම සතුටක්. පරිශීලකයින්ට එයට කැමතියි වගේම පරිශීලකයින් වැඩි පාලනයක් ලැබිය යුතු යි."

නමුත් පරිශීලකයින්ව නව විශේෂාංග භාවිතා කිරීමට පොළඹවන්නේ නැත්නම් හෝ ඇප් එක තුළ ඒවා ඇති ස්ථාන පිළිබඳව සම්පූර්ණයෙන් දැනුවත් නොකළහොත් ඒවායේ වාසිය සීමා සහිත විය හැකි බව ඇය සඳහන් කළාය.

"ඒක default ලෙසම ලැබෙන්නේ නැත්නම් හෝ පරිශීලකයන්ට සැකසුම් නැවත පරීක්ෂා කරන්නැයි ඉල්ලා සිටින්නේ නැත්නම් ඒවා දෙන එකේ තේරුමක් නැහැ. මොකද, එහෙම එකක් කරන පුළුවන් බව එතකොට පරිශීලකයන් දන්නේ නැහැනේ," ඇය කියයි.

Family Centre හරහා දෙමව්පියන්ට තම දරුවා යහළුවන් සේ එකතු කරගෙන ඇත්තේ කවුද, කතා කරන්නේ කාටද යන්න දැකිය හැකි නමුත් කතා කරන්නේ මොනවාද යන්න දැකිය නොහැක.

Snapchat වෙත ළමා ආරක්ෂාව

අඟහරුවාදා (ඊයේ), Snap විසින්ද Snapchat වෙත ක්ෂණික ඡායාරූප බෙදාගැනීම් සඳහා නව විශේෂාංග ඇතුලු තවත් යාවත්කාලීන ලැබෙන බව නිවේදනය කළේය.

සමාගම විසින් Family Centre විශේෂාංගයක් දියත් කර ඇති අතර, එමඟින් තම දරුවන්ගේ ක්‍රියාවන් පිළිබඳව දෙමාපියන්ට අධීක්‍ෂණය කිරීමට ඉඩ ලැබෙන නිසා ළමා ආරක්ෂණ පහසුකම් බලාත්මක වේ.

කෙසේ වෙතත්, මෙය ක්‍රියාත්මක වන්නේ දෙමාපියන් සහ Snapchat පරිශීලකන් යන දෙපාර්ශවයම මෙම අධීක්ෂණය සඳහා එකඟතාව පළ කළහොත් පමණි.

Family Centre හරහා දෙමව්පියන්ට තම දරුවා යහළුවන් සේ එකතු කරගෙන ඇත්තේ කවුද, කතා කරන්නේ කාටද යන්න දැකිය හැකි නමුත් කතා කරන්නේ මොනවාද යන්න දැකිය නොහැක.

Snapchat හි ආරක්ෂාව පිළිබඳ ගෝලීය ප්‍රධානී ජැකලීන් බෝෂර් පැවසුවේ Family Centre මඟින් දෙමාපියන්ට "ඔවුන්ගේ යොවුන් වියේ දරුවන්ගේ අන්තර්ජාල ජීවිතයට පිවිසුමක්" සපයන බවයි.

"අපි දන්නවා දෙමව්පියන්ට තමන්ගේ තරුණ දරුවන්ගේ ඔන්ලයින් ජීවිතය කොතරම් වැදගත් ද කියලා" ඇය පවසයි. "අපි හිතනවා මේ විශේෂාංගවලින් තරුණ දරුවන් මෙන්ම දෙපාපියන් දෙගොල්ලොම ප්‍රතිලාභ ලබමින් අන්තර්ජාල ආරාක්ෂාවට සහ යහපැවැත්මට ඉඩක් ලැබේවි කියලා."

ඇප් එක තුළ ඇති මෙම Family Centre එක හරහා දෙමව්පියන්ට තම දරුවා සමඟ අනවශ්‍ය ලෙස සම්බන්ධ වන්නන් වාර්තා කිරීමට ද හැකියාව තිබේ.

එළඹෙන සරත් සෘතුවේ සිට, යොවුන් පරිශීලකයින්ට ද ඕනෑම සැක සහිත ගිණුමක් හෝ අන්තර්ගතයක් පිළිබඳව තම දෙමාපියන්ට දැනුම් දීමට ද හැකි වනු ඇත.

BBC සේවය

සර්ව පාක්ෂික පාලනයක් වෙනුවෙන් ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ ජවිපෙ , ජාතික ජනබලවේගය පක්ෂයේ නායක පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී අනුර කුමාර දිසානායක අතර සාකච්ඡාවක් සඳහා ඊයේ (09) දින නියමව තිබූ නමුත් අවසන් මොහොතේ එම හමුව අවලංගු විය.

එහෙත් අදාළ සාකච්ඡාවට සම්බන්ධ සිය යෝජනා ඇතුළත් ලිපියක් ජාතික ජනබලවේගය පක්ෂය විසින් ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ වෙත යොමුකර තිබිණ .

මේ අතර වාර්තා වන්නේ ඊයේ ජාතික ජනබලවේගය පක්ෂය යොමුකළ ලිපියට ජනාධිපතිවරයා අද (10) ම ප්‍රතිචාර දක්වා ඇති බවය.

ඒ අනුව සර්වපාක්ෂික වැඩපිළිවෙළ සඳහා රට වෙනුවෙන් සහයෝගය ලබාදෙනු ඇතැයි බලාපොරොත්තු වන බව ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ ජාතික ජනබලවේගයේ නායක අනුර කුමාර දිසානායකට ලිපියක් යවමින් සඳහන් කර ඇති බව වාර්තා වෙයි .

සර්ව පාක්ෂික පාලනයක් ඇති කිරීම පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීම සඳහා තමා විසින් යොමු කරන ලද ලිපියට පිළිතුරු ලිපිය ලැබුණු බවත් එම පිළිතුරු ලිපියේ සඳහන් කරුණු ගැන විශේෂ අවධානය යොමු කළ බවත් ජනාධිපතිවරයා එහිදී සඳහන් කර ඇති බවත් වාර්තා වෙයි .

"අදාළ සාකච්ඡා සඳහා සම්බන්ධ නොවීමට ඔබ විසින් ගෙන ඇති තීරණයට මගේ කණගාටුව පළ කරමි"යනුවෙන්ද ජනාධිපතිවරයා අනුර දිසානායකට යැවූ ලිපියේ සඳහන් බව ලංකාදීප පුවතක සඳහන් වෙයි.

සාකච්ඡාව නැවතුණේ අන්තිම මොහොතේ !

කෙසේ වුවත් මේ සම්බන්ධයෙන් අදහස් දක්වමින් දේශපාලන විචාරකයන් පවසන්නේ ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ සූක්ෂම ආකාරයට සියලු පාර්ශ්ව සර්ව පාක්ෂික පාලනය වෙත කැඳවන බවක් පෙන්නුම් කරන බවයි.

ඒ අර්බුදයට පිළියම් යෙදීමේදී බරපතළ ආර්ථික සහ දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණ සිදුකිරීම අනිවාර්යයක් බවත් ඒ තුළ ලංකා ආර්ථිකය ව්‍යුහාත්මකව වෙනස් වනු ඇතැයි බලාපොරොත්තු තැබිය හැකි බවත් දේශපාලන විචාරකයන් පෙන්වා දෙයි.

ඊට උද්ඝෝෂණ , විරෝධතා වෙනුවට සාකච්ඡාව , සම්මුතිය ඔස්සේ ප්‍රවේශය ගැනීමට ගන්නා උත්සාහයක් ලෙසත් දේශපාලන විචාරකයන් මේ ලිපිහුවමාරුව හඳුන්වයි.

පළාත් සභා ක්‍රියාත්මක නොවන පසුබිම තුළ පළාත් පරිපාලන හා සංවර්ධන ක්‍රියාවලිය ක්‍රමවත්ව පවත්වාගෙන යාම මෙන්ම පළාත් සභාවේ වියදම් කළමනාකරණය පිළිබඳ වගකීම ආණ්ඩුකාරවරුන් වෙත පවරා ඇති බව වාර්තා වෙයි .

මේ සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහගේ උපදෙස් පරිදි ජනාධිපති ලේකම් සමන් ඒකනායක සියලු පළාත් ආණ්ඩුකාරවරුන් වෙත මේ පිළිබඳ ලිඛිතව දැනුවත් කර ඇති බවත් වාර්තා වෙයි .

වර්තමාන අභියෝගාත්මක කාලසීමව තුළ රාජ්‍ය වියදම් කළමනාකරණය කරමින් මහජන සේවා ප්‍රශස්ත මට්ටමින් පවත්වාගෙන යාම අතිශයින් වැදගත් බවත් , පළාත් සභා පරිපාලනය, සංවර්ධන කටයුතු හා පළාත් සභා වියදම් කළමනාකරණය කිරීමේදී ජාතික ප්‍රතිපත්ති හා ප්‍රමුඛතා සමග අනුගතව කටයුතු කිරීම මෙන්ම ජනතාවගේ එදිනෙදා අවශ්‍යතා සපුරාලීම ඉතා වැදගත් බවත් එම ලිපියේ අවධාරණය කර ඇත .

එහිදී තම පළාතේ සංවර්ධන ප්‍රමුඛතා හඳුනා ගැනීමේදී මෙන්ම සංවර්ධන ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී ආණ්ඩුකාරවරු පළාතේ සියලුම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් හා ජනාධිපති කාර්යාලය සමග මනා සම්බන්ධීකරණයක් පවත්වා ගත යුතු බවත් ලිපියෙන් දන්වා ඇත.

ඒ අනුව අවම වශයෙන් දෙසතියකට වරක් තම පළාතේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් සමග සාකච්ඡාවක් පවත්වා පළාත් සභාව හරහා ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන සංවර්ධන කටයුතු පිළිබඳ නිරන්තර කථිකාවක් පවත්වා ගැනීමට කටයුතු කරන ලෙසත් දැනුම් දී තිබේ.

මෙම අසීරු කාලවකවානුව තුළ ජාතික ඉලක්ක සපුරා ගැනීම සඳහා ආණ්ඩුකරුවන් දක්වන දායකත්වය පිළිබඳ ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ අවධානයෙන් පසුවන බව ද ජනාධිපති ලේකම්වරයාගේ ලිපියේ වැඩිදුරටත් සඳහන් වේ.

" රනිල් වික්‍රමසිංහ මැතිතුමා ජනාධිපති ධූරයට පත්වීමෙන් පසුව අපි බලාපොරොත්තු වුණේ මීට වඩා ජාතික එකඟතාවයක් පොදු එකඟතාවයක්. ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය කතාකළා සර්ව පාක්ෂික ආණ්ඩුව සහ එම ආණ්ඩුවෙ වැඩපිළිවෙළ පිළිබඳව සහ ව්‍යුහය පිළිබඳව විග්‍රහයක්. නමුත් ඒ පිළිබඳව පැහැදිලි වැඩපිළිවෙළක් ක්‍රියාත්මක නොවීම පිළිබඳව අපි කණගාටු වෙනවා." යැයි හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන පවසයි .

සමාජයීය, දේශපාලනික, ආර්ථික ප්‍රශ්න වෙනුවෙන් තම පක්ෂය ඉදිරිපත් කළ යෝජනා ක්‍රියාත්මක කරන ලෙස ඉල්ලා සිටින බවත් ඔහු පැවසීය .

හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මේ බව සඳහන් කර සිටියේ අද (10) පාර්ලිමේන්තුවේදී අදහස් දක්වමින් ය.

එහිදී ඔහු වැඩිදුරටත් මෙසේද පැවසීය .

විශේෂයෙන්ම අද දවසේදී මම කතා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතාවය පිළිබඳව. සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය ඇගේ ධූර කාලය තුළ අපේ රටේ තිබුන හොඳම විදේශ ප්‍රතිපත්ති පැවතුනු කාලය. මුළු ලෝකෙන්ම අපිට උදව් උපකාර ලැබුණා. සුළු පරිමාණ, මහා පරිමාණ සෑම දේකටම සහයෝගය ලැබුණා. 2015 සිට 2019 වන තෙක් මාගේ කාලය තුළ දී වෙනත් නායකයන්ට වඩා ජාත්‍යන්තර සබඳතා තර කර ගැනීමට මා කටයුතු කරා.

ලෝකයේ හැම රටක්ම අපිට ඕනේ. ඇමෙරිකාවත් ඕනේ, එංගලන්තයත් ඕනේ, ජර්මනියත් ඕනේ, පිලිපීනය ඕනේ, ඉන්දියාවත් ඕනේ, චීනෙත් අපිට ඕනේ. ලෝකේ හැම රටක්ම අපිට අවශ්‍යයි. ඉන්දියාව අපේ දීර්ඝකාලීන මිත්‍රයෙක්. බුදුදහම පැමිණුනු දා සිට ඉන්දියාව අපේ මිත්‍රයෙක්. අපිට ගොඩක් උදව් කරා ඉන්දියාව හැම ප්‍රශ්නයකදීම ඉන්දියාව අපේ ලඟින් හිටියා. එල්ටීටීඊ යුද්ධය කාලේ ඉන්දියාව ගොඩක් අපට උදව් කරා.

චීනයත් ඒ වගේමයි චීනයත් දීර්ඝකාලීන අපේ මිත්‍රයෙක්. හැම ප්‍රශ්නයකදීම චීනය අපි සමග හිටියා. කොරෝනා කාලයේදී. සෑම කාලයකදීම චීනය අපිට උදව් කරා.ඒ කියන්නේ දීර්ඝකාලීන මිත්‍රයෙක්. චීනයේ අධිතාක්ෂණික නෞකාවක් ලංකාවට ඒමට තිබෙනවා. මෙම නෞකාවේ දෙදහක් පමණ කාර්ය මණ්ඩලයක් සිටිනවා. ඒ අයට ආහාර පාන ලබාදිය යුතුයි.

එම නිසා එම නෞකාව බරපතළ අර්බුදයකට ලක් වෙලා තිබෙනවා. විදේශ කටයුතු අමාත්‍යවරයා වත් නොදැනුවත්ව මෙම ප්‍රශ්නය නිර්මාණය කරලා තියෙන්නේ.

අධිතාක්ෂණික උපකරණ වලින් යූවාන් වෑන්ග් 5 නෞකාව ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණීමට ශ්‍රී ලංකා රජයෙන් අවසර ඉල්ලන්නේ 2022 ජුනි මස 28 වෙනිදා. ශ්‍රී ලංකා රජය එයට අවසර ලබා දෙන්නේ 2022 ජුලි මස 12 වෙනිදා. මේ අනුව චීනයෙන් මෙම නෞකාව ජූලි මස 14 වන දින ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණීමට පිටත් වෙනවා.

2022 අගෝස්තු මස 08 (පෙරේදා) නිල වශයෙන් විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය මෙරට චීන තානාපති කාර්‍යාලයට දැනුම් දී තිබෙනවා නෞකාවේ ගමන ප්‍රමාද කරන ලෙසට. මෙම නෞකාව හම්බන්තොට වරායට පැමිණීමට බලාපොරොත්තු වෙන්නේ අගෝස්තු මස 11 වැනිදා. චීනයේ සිට මහ මුහුදේ දින 24 ගිය පසුව නැවට එන්න එපා කියලා ශ්‍රී ලංකා රජය දැනුම් දෙනවා. ඒ වන විට ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණීමට දින තුනක් පමණයි ඉතිරිව තිබුණේ.

මෙම නැවට අගෝස්තු 15වන දිනෙන් පසුව මෙරටට පැමිනෙන ලෙස වාචිකව විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය මෙරට චීන තානාපති කාර්‍යාලයට දැනුම් දී තිබේ.

එපමණක් නොව පාකිස්ථානයේ යුද නෞකාවක් වන PNS ටයි මූර් නෞකාව සිය මංගල ගමනේ එක් නැවතුම් පොළක් ලෙස අගෝස්තු 12 වෙනිදා කොළඹ වරායට පැමිණීමට නියමිතයි. මෙම නෞකාවත් චීනයේ නිෂ්පාදිත නෞකාවක්. මෙම නෞකාව කොළඹ වරායට පැමිණෙන්නේ චීනයේ සිටයි.

පාකිස්තාන නෞකාවට කිසිදු බලපෑමක් නොකිරීමටත්, චීන නෞකාවට පැමිණීම ප්‍රමාද කරන ලෙසත් දැන්වීම රටවල් අතර තවත් රටක් හෑල්ලුවට ලක්කරීමක් නෙවෙයිද? 11 සහ 12 පැමිණීමට නියමිත නෞකා දෙකම චීනයේ නිෂ්පාදිත නෞකාවන්.

ජූනි මාසය මුලදී රුසියානු ගුවන් සමාගමට අයත් එරෝෆ්ලෝට් ගුවන් යානයක් අධිකරණ නියෝගයක් අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ රඳවා ගැනීම මත රුසියාව සමග තිබූ සබඳතාවය පළුදු වුණා.

මෙම ප්‍රශ්නයට මා මැදිහත්වී ජුනි මස 05 වන දින රුසියානු ජනාධිපතිවරයාට ලිපියක් මගින් ඉල්ලීමක් කරා ශ්‍රී ලංකාවට රුසියානු ගුවන් යානා පැමිණීම අත්හිටවීමේ නියෝගය ඉවත්කරන ලෙස. රුසියානු ජනාධිපතිවරයා කඩිනමින් එයට පිළිතුරු එවා තිබුණා. එහි ඇතුලත් කොන්දේසි මාධ්‍යයට හෙළි නොකර එවකට ජනාධිපතිවරයාව සිටි ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට ලිඛිතව මා විසින් එය බාර දෙන ලදී.

2015දී මා ජනාධිපති වන කාලවකවානුවේදී ජාත්‍යන්තර සබඳතා ඉතාමත් පහළ මට්ටමකට වැටී තිබුණා. විවිධ මට්ටමේ සම්බාධක අපේ රටට පැනවී තිබුණා GSP ප්ලස් බදු සහනය අහිමි වී තිබුණා.

යුරෝපයට මත්ස්‍ය අපනයනය සම්පූර්ණයෙන් නැවතී තිබුනා.

ත්‍රිවිධ හමුදාවට සමහර රටවල යුද පුහුණුව සහ අධ්‍යාපනය තහනම් වී තිබුණා.
රාජ්‍ය නායකයන්ට විදේශ රටවලට ගමන් කිරීමට පවා නොහැකි තත්ත්වයක තිබුනේ. හමුදා නිලධාරීන්ට ලෝකයේ ප්‍රධාන රටවලට ඇතුල්වමට විසා බලපත්‍ර නොලැබීමේ තත්වයක රට තිබුණේ.

මම සම්පූර්ණයෙන්ම එම තත්ත්වය වෙනස් කරමින් මේ රටට නැවතත් ලෝකේ පිළිගත හැකි රාජ්‍යයක් බවට පත්කරා. එංගලන්තේ බකිංහැම් මාලිගය ද, ඇමරිකාවේ ධවල මන්දිරය ද, රුසියාවේ ට්‍රිම්ලිනයද, චීන ජපාන කොරියා ජර්මනිය ඉන්දියාව ඇතුළු මුළු ලෝකයේම සියලු මහාද්වීප ආවරණය වන පරිදි මේ රටේ මිනිසුන්ට පිළිගැනීම නැවත මා ඇති කරා. නමුත් 2019න් පසු බොහෝ රටවල් අපෙන් ඈත් වුණා.

දමිළ ඩයස්පෝරාවේ අය හට පසුගිය කාලයේ මෙරට ආයෝජණය කිරීමට හිටපු ජනාධිපතිවරයා ආරාධනා කලත්, හිටපු ජනාධිපතිතුමා ධූර කාලය තුල එකඳු දිනයක්වත් යාපනය අර්ධත්වීපයට ගියේ නැත.

පළමුව ජපාන මොනෝරේල් ව්‍යාපෘතිය නතර කිරීමෙන් ජපානය අපට අහිමි වුණා.

කොරෝනා වැළඳී මිය යන පුද්ගලයන් ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙන් භුමදානය කිරීමට අවසර ලබාදී තිබියදී පටු දේශපාලන වුවමනාවන් මත ලෝකයේ බොහෝ රටවල් භූමදානය සිදුකරද්දී එයට ඉඩ නොදී මුස්ලිම් රටවල් බොහොමයක් අපි තරහා කර ගත්තා. අඩුමගානේ එයට අවසරදී එලෙස විය යුතුයි කියා ශ්‍රී ලංකාවේ කෙනෙක් කතා කරන්නත් බය උනා. ඒ මොහොතේ මම පමණයි මුස්ලිම් ජනතාවට එම අයිතිය දිය යුතුයි කියලා කතාකල එකම සිංහල නායකයා. මාස ගණනකට පසු මානව හිමිකම් කවුන්සිලයෙන් ප්‍රශ්න ඇතිවෙයි යන බිය මත අවසර ලබා දුන්නා. ඒ වෙන විට වෙන්න ඕන ටික සිදු වෙලා අවසන්.

කටාර් රාජ්‍යයේන් මෙරට දරුවන්ට ආධාර කිරීමට ස්ථාපිත කර තිබූ අරමුදල තහනම් කිරීමෙන් එම රාජ්‍යයත් අපට නැති කරගත්තා. එම අරමුදල නැවත විවෘත කෙරේ තෙල් ඉල්ලන්න මීට මාස කීපයකට කලින් අපේ දූත පිරිසක් එහි ගිය අවස්ථාවේ ඔවුන් කළ ඉල්ලීමකට අනුවයි.

රුසියාවේ හොඳ හිත පළුඳු කරගත්තා. චීනයේ හොඳ හිත දැන් නැති කරගන්නවා. 2019 සිට මේ දක්වා මෙරටට විදෙස් රාජ්‍ය නායකයෝ කීදෙනෙක් පැමිණියාද? අසල්වැසි ලගම මිතුරා ඉන්දියාවේ රාජ්‍ය නායකයා වන නරේන්ද්‍ර මෝදි මහතා වත් මෙරටට පැමිණියේ නෑ. නරේන්ද්‍ර මෝදි ජනාධිපතිතුමා මගේ කාලය තුළදී 4 වතාවක් මෙරටට පැමිණියා. වතුකරයේ ජනතාවට නිවාස පනස් දහසක් ලබාදීමට කටයුතු කරා. සුවසැරිය ගිලන් රථ සේවය ලබා දුන්නා. තවත් ආධාර රාශියක් ලබා දුන්නා.

චීනයෙන් ආනයනය කරන ලද චින්දාවෝ බයෝටෙක් සමාගමට අයත් කාබනික පොහොර ප්‍රතික්ෂේප වීම හා එම පොහොර ප්‍රවාහනය කල හිපෝ ස්පිරිට් නෞකාවට වන්දි ගෙවීම් වැනි කාරණා නිසාවෙන් චීනයේ හොද හිත තවදුරටත් පළුඳු විය.

එයින් වුණු භයානකම පාඩුව නම් මෙරට ප්‍රධාන රාජ්‍ය බැංකුවක් ජාත්‍යන්තරයේ අසාදු ලේඛණගත වීමයි.

චීන ජනාධිපතිතුමා සී ජිං පින් මහතා දකුණු ආසියාවේ විශාලතම වකුගඩු රෝහල මෙරටට ත්‍යාග කලා. ශ්‍රී ලංකා පොලිසියට ජීප් රථ 250ක් පරිත්‍යාග කරා. මම බලයේ සිටිද්දී එයින් ජීප් රථ 100ක් ලබාගත්තා. ඉතුරු රථ150ක් ලබා ගැනීමට මගෙන් පසුව බිහිවූ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ රජයට හැකි වුණේ නැහැ.

2018දී ඇතිවූ පොහොර ප්‍රශ්නයේදී පාකිස්තානයේ ජනාධිපතිතුමා සතියෙන් පොහෙර නැවක් එවලා පොහොර ප්‍රශ්නය විසඳන්න උදව් කළා. එහෙම බැඳීමක් අපට තිබුණා.

ඉන්දියාවෙන් මෙරටට තෛභාෂා පුහුණු පාසලක් පරිත්‍යාගයක් ලෙස ලැබුණා.

නෙදර්ලන්ත රජයෙන් තාක්ෂණික පුහුණු පාසලක් පරිත්‍යාගයක් ලෙස ලැබුණා. එහි වැඩ තවමත් අවසන්ව නැත.

කටාර් රාජ්‍යයත්, ඉරාන රාජයාත් බොහොම ළඟින් අපට උදව් කළා. මුස්ලිම් රටවල් බොහොමයක් ගෙවුණු වසර දෙකේදී අපි නැවතත් ඈත් කරාගත්තා.

ඇමරිකාව,ජපානය,පිලිපීනය,කොරියාව,එංගලන්තය,පකිස්තානය,ජර්මනිය වගේ හැම රටක්ම මගේ කාලේදී අපට ආධාර දුන්නා.

මෙරට පවතින විදේශ තානාපති කාර්යාලයන්ගෙන් ප්‍රධාන කිහිපයක්ම මෙරටින් ඉවත්ව යෑමේ අවධානමක් මේ වන විට ඇතිව තිබේ.

නැවතත් මුල සිට ජාත්‍යන්තර සබඳතා ගැන සිතා බලන්නට කාලය එළබ ඇත. නිසියාකාරයෙන් ජාත්‍යන්තර සබඳතා අප කළමනාකරණය නොකර ගතහොත් ඉතාමත් නරක තැනකට මේ රට පත්වනවා.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමිසන් සභාව, යුරෝපා සංගමය සහ ලෝකයේ සියලු රටවල් සමඟ හොඳ හිත තබා ගත්තේ නැත්නම් ස්ථීර වශයෙන්ම අපේ රටට මෙම අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒමට හැකියාවක් නැහැ. සියලු රටවල් සමඟ ඉතා මිත්‍රශීලීව කටයුතු කරගත යුතුයි. මේ මොහොතේ ජාත්‍යන්තර සබඳතාව අතිශයින්ම වැදගත් වෙනවා. වහාම විදේශ රටවල් අපේ රට සමඟ ඈත්වෙන වැඩ කටයුතු වළක්වාගත යුතුයි.

ශ්‍රී ලංකාව දැනට මුහුණ දී සිටින අර්බුදවලට විසඳුම් සෙවීමට සහාය දෙන බහුපාර්ශ්වික ආයතනවල න්‍යාය පත්‍රවලට එකඟ වීමෙන් පමණක් රටේ අර්බුද විසඳිය නොහැකි බව සමගි ජනබලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ඉරාන් වික්‍රමරත්න අවධාරණය කළේය.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල සමඟ සාකච්ඡා පවත්වන විට ඔවුන්ගේ න්‍යාය පත්‍රය අනුව පමණක් නොව අපේ න්‍යාය පත්‍රය ද සාකච්ඡාවට බදුන් කිරීමට රජය උපාය ශීලී විය යුතු යැයිද කීය

ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාෂය පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවේ අද අග්ගෝස්තු 10 පැවති විවාදය අමතමින් ඉරාන් වික්‍රමරත්න මහතා එසේ පැවසීය.

එහිදී වැඩි දුරටත් කථා කළ මන්ත්‍රීවරයා මෙසේ ද කීය.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලෙන් අපට විදුලි ගාස්තු සංශෝධනය කරන්නට උපදෙස් දී තිබෙනවා. ඛනිජ තෙල් සංස්ථාවේ ශේෂ පත්‍රය ප්‍රතිව්‍යූහ ගත කරන්නත් කියනවා. විදේශ ණය පරිමිතිය - ප්‍රමාණය විශාල කරන්නට ද කියනවා. අපේ මුළු ණය ප්‍රමාණයෙන් විදේශ ණය 30 % පමණ වෙනවා.

ප්‍රශ්න විසඳීමට ආධාර දීමට එකඟ වන වෙනත් පාර්ශ්වයන් සමඟ ගනු දෙනු පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීමට සිදු වේ. ලංකාවට තිබෙන සුවිශේෂී ප්‍රශ්ණය ඩොලර් නැතිවීමය. අය වැය සම්බන්ධ මූල්‍ය හා ගෙවුම් ශේෂය පිළිබනධව ද ප්‍රශ්ණ තිබෙනවා. එහෙත් අපට බැංකු පිළිබඳ ප්‍රශ්ණයක් නැහැ. අපි අපේ බැංකු පද්ධතිය ආරක්ෂා වන විදිහට සාකච්ඡාවල නිරත නොවන්නේ නම් තවත් අර්බුදයක් උද්ගතවීම වැළක්විය නොහැකියි .

විශේෂයෙන්ම දේශීය ණය ප්‍රතිව්‍යූහගත කිරීමේ යෝජනාව ලංකාව කිසිසේත් සැලකිය යුතු නැතැයි ඉරාන් වික්‍රමරත්න මන්ත්‍රීවරයා අවධාරණය කළේය.

 අපි ඒ ස්ථාවරයෙ දැඩිව සිටිය යුතුයි. නැතිනම් එක ප්‍රශ්ණයක් විසඳන්නට යෑමේදී තව ප්‍රශ්ණයකට රට තල්ලුවන්නට පුළුවනි.

බැංකු අර්බුදයක් ඇතිවුවහොත් එය විසඳන්නට තවත් දශකයක් ගතවනු ඇතයි මන්ත්‍රී වරයා කීය.

අප මුහුණ දෙන ආර්ථික අර්බුදය තුළ ණය පිළිබඳව විශාල ගැටලුවක් පෙනෙන්නට තිබෙනවා.රාජ්‍ය ණය පිළිබඳ රජයේ සංඛ්‍යා ලේඛණ අනුව චීනයෙන් ලැබුණු ණය ප්‍රතිශතය 10 % යැයි සඳහන්.ආසියානු සංවර්ධන බැඔකුවෙන් 13% යි, ලෝක බැංකුවෙන් 9 % ස්වෛරීත්ව බඳුම්කර ප්‍රමාණය (ඇයි එස් බී)47%, ජපානයෙන් 10 % ඉන්දියාවෙන් 2% අනෙක් සියලු රටවලින් 9% ලෙස සඳහන් වෙනවා.

එහෙත් සැබැවින්ම චීනයෙන් ඊට වැඩියෙන් ලැබී තිබෙන බව සංඛ්‍යා ලේඛණ වලින් ඔප්පුවේ. චයිනා එක්සිම් බැංකුවෙන් රාජ්‍ය ආයතනවල සෘජුව දී තිබෙන බැවින් ඒවා රජයේ ණය ලෙස රජය වාර්ථා කර නොමැත. රාජ්‍ය සංස්ථාවලට ලබා දී තිබෙන මේ ණය ද රජයේ ණය වන අතර මේවා ආපසු ගෙවන්න වෙන්නේත් ‍රජයටමයි.

ඒ වගේම විදේශ මුදල් වාරික මූල්‍යකරණයේ දී (Foreign Currency Financing) චයිනා ඩිවෙලොප්මෙන්ට් බැංකුවට ගෙවිය යුතු මුදල ද රාජ්‍ය ණය ලෙස ඇතුළත් කර නැත.එසේ බලන කල චීනයෙන් ලැබුණු මුළු ණය ප්‍රමාණය 20 % පමණ වෙනවා.

අපේ අර්බුදයේ විශාලත්වය පැහැදිලි කරන තවත් කරුණු පෙනෙන්නට තිබේ.කටුනායක ගුවන් තොටුපොළේ දෙවන පර්යන්ත ගොඩනැගිල්ල ඉදිකිරීමේ ව්‍යාපෘතියට ජපානයේ ජයිකා ආයතනය පොරොන්දු වූ ඩොලර් මිලියන 570 ක සහන ණය ආධාරය නතර කර තිබෙන අතර මධ්‍යම අධිවේගී මාර්ගයේ පලමු අදියර වන කඩවත සිට මීරිගම දක්වා මාර්ග ඉදිකිරීම සඳහා චීනයේ එක්සිම් බැංකුවෙන් දෙන ලද ඩොලර් මිලිය 51 ක ණය ආධාරයද නවතා ඇතැයි වාර්ථාවෙනවා.

ඒ වගේම සාර්ව ආර්ථික ස්ථාවර භාවයක් ඇති කරන තෙක් ශ්‍රී ලංකාවට ණය නොදෙන බවට 2022 ජුලි 29 වන දින ලෝක බැංකුව නිවේදනය කළා. මෙවන් අර්බුද මැද රටේ ප්‍රශ්න විසඳ ගන්නේ කෙසේ ද යැයි රජයෙන් අසනවා.

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලෙන් අපට විදුලි ගාස්තු සංශෝධනය කරන්නට උපදෙස් දී තිබෙනවා. ඛනිජ තෙල් සංස්ථාවේ ශේෂ පත්‍රය ප්‍රතිව්‍යූහ ගත කරන්නත් කියනවා. විදේශ ණය පරිමිතිය - ප්‍රමාණය විශාල කරන්නට ද කියනවා. අපේ මුළු ණය ප්‍රමාණයෙන් විදේශ ණය 30 % පමණ වෙනවා. මෙහිදී අවදානමක් ගැන සඳහන් කිරීමට කැම්තියි. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල සමඟ සාකච්ඡා කරන විට, ඔවුන්ගේ න්‍යාය පත්‍රය පමණක් අනුගමනය කිරීමට එකඟ වීම වෙනුවට අපගේ න්‍යාය පත්‍රය සාකච්ඡාවට ඇතුළත් කිරීමට රජය උපායශීලී විය යුතුය.

ජනාධිපති තුමන්ගේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශණය පිළිබඳව අවධානය යොමු කරමින් ඉරාන් වික්‍රමරත්න මන්ත්‍රීවරයා මෙසේ ද කීය.

“අල්ලස දූෂණය හා වංචාව මේ සමාජයෙන් මුළුමණින් තුරන් කිරීම අනිවාර්‍ය කාරණයක්. අල්ලස හා දූෂණය මැඩලීමේ ජාතික ප්‍රතිපත්තියක් මම ක්‍රියාවට නංවනවා, ජා.මූ. අරමුදල සමඟ දූෂණ මැඩලීමටත් එළඹෙනවා” යැයි එම ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශණයෙන් ප්‍රකාශ කළා.

එහෙත් අපේ රටේ දූෂණය පිළිබඳව තිබෙන සංස්කෘතියෙන් බැහැර වීම කළ හැක්කේ කෙසේ ද. මේ සංස්කෘතියට ප්‍රධානතම හේතුව අල්ලස හා දූෂණයයි. ජනපති තුමා බැංකු හොරා කියලා වත්මන් අගමැති තුමත් එදා කිව්වා.

දශක හතරක කාලයක ඉතිහාසය අධ්‍යයන කරන විට පැහැදිළි වන කරුණ නම් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, ආගම්වාදය, ජාතිවාදය හා ජාතික ආර්ක්ෂාව කියමින් වචන ඉස්සරහට දාගෙන දේශපලනඥයන් හා ඉහල නිලධාරීන් දම්වැල් පුරුක් වගේ අඩු වැඩි වශයෙන් මේ රටේ මහජන මුදල් කෙතරම් කොල්ල කෑවා දැයි සොයා ගන්නට ක්‍රමය්ක් නැත.

 රට හදන්නට නම් වෘත්තිය වේදීන්ද ඉදිරිපත්විය යුතුයි !

 චෝදනාවලට ලක්වන තම සහචර නිලධාරීන්ව දේශපාලනඥයන් ආරක්ෂා කරනවා, නිලධාරීන් තම හාම් පුතා ආරක්ෂා කරනවා. නිලධාරීන් තම සේවා යෝජකයන් වන දේශපාලනඥයන් ආරක්ෂා කරයි. සහ ඉතිහාසය පුරාවටම මෙම දෙපාර්ශ්වය දෙක ආත්ම බන්ධනයක් හරහා නීතියේ හිඩැස් හරහා රිංගා යන අයුරු දැකගත හැකි වූ අතර රට ගොඩනැගීමට දේශපාලකයන්ට අමතරව වෘත්තිකයන් ද ඉදිරිපත් විය යුතු බව ඉරාන් වික්‍රමරත්න මන්ත්‍රීවරයා ඉල්ලා සිටියේය.

තෙල් පිරිපහදුවේ සේවකයන් සඳහා පසුගිය මාස කිහිපයේදී අතිකාල දීමනා ලෙස රුපියල් කෝටි 250 ත් 300 ත් අතර ප්‍රමාණයක් ගෙවා ඇතැයි විදුලිබල හා බලශක්ති අමාත්‍ය කංචන විජේසේකර අද (10) පාර්ලිමේන්තුවේදී පැවසීය.

එම අතිකාල දීමනා ගෙව්වේ කාට දැයි සොයා බලා ගෙන යන බව පැවසූ අමාත්‍යවරයා ඒ සම්බන්ධයෙන් වාර්තාවක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන බවද සඳහන් කළේය.

අතිකාල දීමනා ගෙවීම තවදුරටත් කළමනාකරණය කිරීමට කටයුතු කරන බවද ඔහු පැවසුවේය.

අමාත්‍යවරයා මෙසේ පැවසූවේ විපක්ෂයේ ප්‍රධාන සංවිධායක ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල ඇසූ ප්‍රශ්නයකට පිළිතුරු දෙමිනි.

ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල මන්ත්‍රීවරයා :

වහලා තිබුණු තෙල් පිරිපහදුවේ සේවකයන්ට රුපියල් කෝටි 40 ක දීමනා ගෙවලා තියෙනවා කියලා ආරංචියි. ඒක ලොකු අපරාධයක්.

අමාත්‍ය කංචන විජේසේකර :

පුවත්පත්වල මේ ගැන තොරතුරු සඳහන් වුණාම මම මේ ගැන සොයල බැලුවා. ඛනිජ තෙල් සංස්ථාවේ මූල්‍ය කළමනාකරුගෙන් විමසුවා. ඒ සේවකයන්ට අතිකාල දීමනා විදිහට කෝටි 250 ත් 300 ත් අතර ප්‍රමාණයක් ගෙවලා තියෙනවා කියලා ඔහු දැනුම් දුන්නා.

පිරිපහදුව මාර්තු අප්‍රේල් මාසවල වැහුවේ නෑ. ඒක වැහුවේ පසුගිය මාසේ විතරයි. දින හතම ඉන්ධන නිකුත් කළා. ඉතින් ඒ සේවකයන්ට අතිකාල දීමනා ගෙවන්න වෙනවා. ගෙවීම් යම් මට්ටමකට කළමනාකරණය කරගෙන තිබුණා.

(මූලාශ්‍රය lankadeepa )

හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී සහ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ හිටපු නායක අර්ජුන රණතුංග ජාතික ක්‍රීඩා කවුන්සිලයේ සභාපති ධුරයට පත්කර ඇති බව වාර්තා වෙයි .

අදාළ පත්වීම ක්‍රීඩා අමාත්‍ය රොෂාන් රණසිංහ විසින් සිදු කර ඇත.

මෙම කවුන්සිලය සාමාජිකයන් පහළොස් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත වන අතර අර්ජුන රණතුංගගේ සභාපතිත්වයෙන් යුතුව ඉදිරියට ක්‍රියාත්මක වනු ඇත.

🎯🔴විදුලියේ අවනඩුව : මහජන අධිකරණයට ගේන්නම ඕන !🔴🎯

මූලික අවශ්‍යතා බවට පත්ව ඇති කොයි දෙයෙහි මිල වැඩි වුවත් , ඊට ජනතාව දක්වන ප්‍රතිචාරය "හනේ හපොයි" ය.

වසර දෙකක් තුළ පැණනැගුණු දරුණු ආර්ථික අර්බුදය ඉස්මුරුත්තාවට පත්ව ඇති පසුබිමක ජනතා ප්‍රතිචාරය ඊටත් වඩා වැඩිය. පාලකයන් සමග එන කෝපයත් එහෙමය.

ජනතා හැඟීම එසේ වුවත් , ජනතාවගේ සැබෑ ආර්ථික ජීවිතය එහෙම ඉමෝෂනල් නැත. දෝස කාගේ වුවත් අප තුන් හිතකින් හෝ නොපැතුවත් අපිට අඅනිවාර්යයෙන් මුහුණදීමට සිදුවන යථාර්ථයක් එහි ඇත . වැදගත් වන්නේ ජනතාව අන්න ඒ කියන යථාර්ථය තේරුම් ගැනීමය.

ඉතිං විදුලි ගාස්තු ඉහළ දැමීම සම්බන්ධයෙන් ද ඒ කතාව වෙනස් නැත.

ඊයේ (09) මහජන උපයෝගීතා කොමිසම දැනුම්දුන් ආකාරයට මෙරට විදුලි ගාස්තුව 75% කින් ඉහළ දමා ඇත. මිනිසුන්ට තවත් කේන්ති යන්නේ , මිල වැඩිවීම සම්බන්ධ ප්‍රතිශත රුපියල් වලින් එන විටය.

🎯 විදුලි ඒකක සහ මිල වැඩිවීම සිදුව ඇති ආකාරය !

ඒකක 0 -30 : 264% - රු.198.00, ඒකක 31-60 : 211%-රු 599.00, ඒකක 61-90 : 125% - රු 1461.00 , ඒකක 91- 120 : 89% - රු 2900.00

හංගන්න දෙයක් නැත. මේ පාර විදුලි බිල ඉහළ ගියේ ඔහොමය. දැන් තවත් හංගන්න හොඳ නැති දෙයක් ඇත. ඒ විදුලි ඒකකයකට යන පිරිවැය සහ එයින් ජනතාව වෙත ලැබෙන සහනයයි.

🎯 වත්මන් මිල ගැලපුම සමග සංසන්සදනය කළොත් ,

ඒකකයක් සඳහා රුපියල් 32.00ක් වැයවන විට, 🔴 ඒකක 30 අඩුවෙන් පරිභෝජනය කරන පාරිභෝගිකයින්ට ඒකකයකට රුපියල් 8 ක්, 🔴 ඒකක 31ත් 60 ත් අතර ඒකකයකට රුපියල් 12 ක් 🔴 ඒකක 61-90 පාරිභෝගිකයින්ට ඒකකයකට රුපියල් 16 ක්, 🔴 ඒකක 91-120 අතර භාවිතාකරන පාරිභෝගිකයින්ට ඒකකයකට රුපියල් 30ක්,

වශයෙන් සහන පදනමක් මත අය කිරීම් සිදුවෙයි.

🎯 විදුලි ගාස්තුව වැඩිකළේ සාමාන්‍ය ජනතාවට බඩට ගහන්නද ?

මේ ප්‍රශ්න ඇසීමත් සාධාරණය. ඒ බැලූ බැල්මට එහෙම කියන්න බාධාවක් නැති නිසාය. එහෙත් ඊට වඩා කතාවක් මෙතැන ඇත.

එනම්, 🔴 වත්මන් මිල ගැලපුම් අනුව විදුලි ඒකකයක් හදන්න රුපියල් 32.00ක් වැයවෙන නමුත් , ගෘහස්ථ අංශයේ බහුතර පාරිභෝගික පිරිසක් වෙත ඒ බර පටවා නැත. 🔴 ඒ අනුව විදුලි ඒකක 30 ට අඩු පාරිභෝගිකයන් කාණ්ඩයෙන් තවමත් අය කරන්නේ , පිරිවැයෙන් ( විදුලි ඒකකයක් සඳහා යන මුදල) 25% ක් පමණි. 🔴ඒ අනුව තවමත් විදුලි ඒකකයක් වෙනුවෙන් 75% ක සහනාධාරයක් ඔවුන්ට හිමිවෙයි.

එසේම , 🔴 ඒකක 31 - 60 කාණ්ඩයෙන් අය කරන්නේ සමස්ත පිරිවැයෙන් සියයට 40ක ප්‍රමාණයකි. 🔴 ඒ අනුව තවමත් විදුලි ඒකකයක් වෙනුවෙන් 60% ක සහනාධාරයක් ඔවුන්ට හිමිවෙයි. 🔴 ඒකක 61-90 ට අඩු කාණ්ඩයෙන් අය කරන්නේ 50 %ක් පමණි. 🔴 ඒ අනුව ඔවුන්ටත් 50 %ක සහනාධාරයක් හිමිවෙයි. 🔴 ඒ අනුව විදුලි පාරිභෝගිකයන්ගෙන් 75% ක් වෙනුවෙන් සහනාධාරයක් හිමිවෙයි.

🎯 ජනතාවට දෙන සහනවලට ගෙවන්නෙත් ජනතාවමයි !

මෙහිදී අප අමතක නොකළ යුතු කරුණක් වන්නේ , විදුලිය වේවා වෙනත් රාජ්‍ය ව්‍යවසායක් වේවා , පාඩු ලබමින් ජනතාවට සහන සලසන අතරේදී, එම ආයතනය වෙත සිදුවන පාඩුව පියවා ගන්නේ කෙසේද යන්නයි . වෙනත් ඕනෑම මූලාශ්‍රයක් තාවකාලිකව අදාළ පාඩුව පියවීමට යොදා ගත්තත්, අවසන් විග්‍රහය තුළ රාජ්‍ය ව්‍යවසාය ලබන සියලු පාඩු පියවන්නේ ජනතා බදු මුදලින් ය.

එනිසා එක් පසෙකින් විදුලි බල මණ්ඩලය වේවා , වෙනත් ඕනෑම ආයතනයක් බරපතළ පාඩු ලබමින් , ජනතාවට සහන දෙනවා කියන්නේම ලෝක මරාලයක් බව සිහිතබා ගත යුතුව ඇත. එවන් ආයතන වෙතින් ඉල්ලිය යුතු වන්නේ සහන නොව, "ඔය පාඩුව ඉක්මනින් පියවගන්න, ක්‍රමවේදයක් " ය. විදුලි බල මණ්ඩලය ගැන කතාවත් ඊට දෙවනි නැත.

🎯 වසර 9ක් විදුලි මිල එකතැන !

මහජන උපයෝගීතා කොමිසම පවස්න ආකාරයට මෙරට අවසන් වරට විදුලි සංශෝධනයක් සිදුකර ඇත්තේ , 2013 දීය. එහිදී සිදුකර ඇත්තේ ද විදුලි ගාස්තු අඩු කිරීමකි.

🎯 වසර 9ක් ස්ථාවරව තිබූ විදුලි ගාස්තු සංශෝධනය කිරීම අසාධාරණද ?

මහජන උපයෝගීතා කොමිසම පවසන ආකාරයට විදුලි ජනනය සදහා ආනයනය කරන ෆොසිල ඉන්ධන වර්ග තුනම සියයට 250කට වැඩි ප්‍රතිශතයකින් ඉහල ගොස් ඇත. පසුගිය කාලය තුළ ගල් අඟුරු මෙට්‍රික් ටොන් එකක මිල ඩොලර් 143 සිට ඩොලර් 321 දක්වාත් ඉහල ගොස් තිබේ.

"රුපියල් වටිනාකමට අනුව ගණනය කළ විට එය සියයට 550ක ඉහල යාමකි. ඩීසල් ලීටරයක මිල රුපියල් 121 සිට 430 දක්වා වැඩිවී ඇත . එය සියයට 255ක වැඩිවීමකි. 2013 දී රුපියල් 90ට පැවති දැවිතෙල් ලීටරයක මිල මේ වන විට රුපියල් 419කි.. ඒ අනුව සියයට 365ක මිල ඉහල යාමක් පෙන්නුම් කරයි. මෙම කාලය තුල ඩොලරයේ අගය රුපියල් 127 සිට 368 දක්වා සියයට 190කින් ඉහල ගොස් තිබේ. මේ හේතුවෙන් විදුලි ඒකකයක් ජනනය කර බෙදාහැරීමේ වියදම රුපියල් 16 සිට රුපියල් 32 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත ,"

මේ අනුව වත්මන් විදුලි මිල සංශෝධනය වැඩිවූ උද්දමනයේ අගයට වඩා අඩු අගයකින් සිදුකර ඇති බවත් පැහැදිලිය.

🎯 මණ්ඩලේ යෝජනා !

මේ ආකාරයට විදුලි ගාස්තු ඉහළ දැමීම වෙනුවෙන් විදුලි බල මණ්ඩලය විසින් මහජන උපයෝගීතා කොමිසම වෙත යෝජනා 2ක් පසුගිය සමයේ ඉදිරිපත් කර ඇත .

ඒ, විදුලි ජනනයට අදාළ පිරිවැය වැඩීවීමත් සමඟ ගාස්තු ඉහළ දැමීම 183%ක හා සියයට 229%ක් වශයෙන් ය.

විදුලි බල මණ්ඩලයේ යෝජනා එසේ වුවත් , මිල ඉහළ දැමීමට අනුමැතිය ලබාදී ඇත්තේ , 75% කින් පමණය.

🎯 සේවා සහ කර්මාන්ත අංශයට මොකද වෙන්නේ ?

කර්මාන්ත, හෝටල් සහ පොදු කාර්ය අංශවල අඩු විදුලි පරිභෝජනයක් ඇති කාණ්ඩ සඳහා ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය විසින් යෝජනා කර ඇත්තේ , සියයට 116ක ගාස්තු වැඩීවීමකි.

එහෙත් ඒ වෙනුවට පොදුකාර්ය අංශය සදහා සියයට 39ක වැඩිවීමක් හා කර්මාන්ත අංශය සදහා සියයට 75ක වැඩිවීමක් පමණක් සඳහා මේ මොහොතේ අවසර නිකුත්කර ඇත .

එසේම සංචාරක ක්ෂේත්‍රය සදහා අනුමත කල ගාස්තු වැඩීවීමෙන් සියයට 50ක් පමණක් අගෝස්තු 10 වැනිදා සිට බලාත්මක වෙයි. සංචාරක කර්මාන්තය යම් යහපත් තත්ත්වයකට පත්වන තුරු දිරි දීමක් හා සහනයක් වශයෙන් ඉතිරි සියයට 50ක ගාස්තු වැඩීවීම ක්‍රියාවට නැගෙන්නේ තවත් මාස තුනකට පසුවය.

ඊට අමතරව සංචාරක මෙන්ම අපනයන කර්මාන්ත වලට සහනයක් වශයෙන් විදුලි බිල්පත් ඩොලර් මඟින් ගෙවන විට සියයට 1.5ක වට්ටමක් ලබාදීමටද යෝජනා කර ඇත.

මේ අනුව අදාළ විදුලි ගාස්තු සංශෝධනය ආවට ගියාට සිදුකරනු ලැබුවක් නොව, පවතින අර්බුදය හමුවේ , සමස්ථ විදුලි බල සැපයුම් පද්ධතිය කළමනාකරණය කර ගැනීම වෙනුවෙන් බව පැහැදිලිය.

🎯 මණ්ඩලේටත් සීමාවක් !

 අදාළ විදුලි මිල සංශෝධනය සමග විදුලි බල මණ්ඩලය වෙතත් සීමා පණවා තිබීමත් විශේෂ කරුණකි.

ඒ බිලියන ගණනින් පාඩු ලබන විදුලි බල මණ්ඩලය මූල්‍යමය වශයෙන් සාර්ථක තත්ත්වයකට පත්වන තුරු එහි සේවකයින් හට ගෙවන ප්‍රසාද දීමනා ආදිය නැවැත්වීමටය.

සාමාන්‍යයෙන් ඕනෑම සමාගමක් සේවකයන් හට ප්‍රසාද දීමනා ආදිය ලබාදෙන්නේ එකී සමාගම හෝ ආයතනය මූල්‍යමය වශයෙන් ස්ථාවර සහ ලාභ ලබන තත්ත්වයක් ඇතිකර ගතහොත් පමණය. නමුත් ඒ වෙනුවට මෙරට විදුලි බල මණ්ඩලය පමණක් නොව ඛනිජ තෙල් සංස්ථාවේ සිට බිලියන ගණන් පාඩු ලබන ආයතන ප්‍රසාද දීමනා ගෙවන්නේ , ආයතනය මූල්‍යමය වශයෙන් හොම්බෙන් යන පසුබිමකය .

ඉතිං ඒ ආයතන වල සේවක කොටස් ප්‍රසාද දීමනා ලබා, එහෙත් ආයතනය බරපතළ ලෙස පාඩු ලබන විට ඒ පාඩුව ගෙවන්නේ ද මෙරට සාමාන්‍ය ජනතාවය.

🎯 අමාරුම වෙලාවේ බලශක්තියත් පරිස්සම් කරගන්න ඕන නේද ?

පසුගිය සමයේ ජනතාව පීඩාවට පත්වූයේ පැයෙන් පැය දීර්ඝ වූ විදුලි කප්පාදුව නිසාය. අවසානයේදී සාකච්ඡා පැවතියේ දවසකට පැය 12 කට වඩා විදුලි කප්පාදුවක් සම්බන්ධයෙන් ය.

එහෙත් මාස 2-3ක් ගතවී දැන් තත්ත්වය වෙනස් වෙමින් ඇත. දැන් උදාවී ඇත්තේ පැයෙන් පැය විදුලි කප්පාදුව අඩුකරන කාලයක් ය.

මහජන උපයෝගීතා කොමිසම පවසන ආකාරයට මේ වන විට පැවති විදුලි ඉල්ලුමේද 25% ක අඩුවක් සිදුව ඇත. ඒ පැවති විදුලි කප්පාදුව හමුවේ 7% ක් සහ උෂ්ණත්වය පහළයාම හමුවේ 15%ක් ලෙසිනි .

එහෙත් මේ දත්ත පහසුවෙන් වෙනස් වෙන සුළුය. ඒ කියන්නේ අඛණ්ඩව විදුලි බලය සපයා ගැනීම වෙනුවෙන් මේ මොහොතේ තිබෙන ප්‍රමාණය අරපිරිමැස්මෙන් භුක්ති විඳීමට සිදුව ඇත.

🎯 විදුලි බල ක්ශේත්‍රයේ ව්‍යුහාත්මක වෙනසක් එපාද ?

එහෙත් ඒ අරපිරිමැස්ම යනු හැමදාම කළ හැකි දෙයක් නොවේය. නැත්නම් විදුලි බල මණ්ඩලේ මූල්‍ය තත්ත්වය අවුල් නිසා බලශක්ති සැපයුමට බාලගිරි දෝෂය ලබන්නට දෙන්නත් නොහැකිය.

එසේ නම් කළ යුතුව ඇත්තේ , විදුලි බල ක්ශේත්‍රයේ ආයෝජන තවත් පුළුල් කිරීම නොවේද ? මණ්ඩලේ පාඩු නම් එය ලාභ ලබන ව්‍යවසායක් බවට පත්කර ගැනීම නොවේද ? එසේ නැතිනම්, විදුලි බල මණ්ඩලය නම් රාජ්‍ය ආයතනයක් තිබෙනවා කියමින්, ඉහළ මිලක් ගෙවා කරුවලේ ඉන්න හිත හදාගන්නවාද ?, අපි කරුවලේ සිට මණ්ඩලේ කිහිපදෙනෙකුට ප්‍රසාද දීමනා වෙලාවට ගෙවන්න බදු මුදල් පවා දිගටම අපතේ යන්න ඉඩදෙනවාද ? මේවා ගැන තීන්දුව ගතයුත්තේ ජනතාවය.

🎯 වෘත්තීය සමිති කියන කතා !

විදුලිබල මණ්ඩලය පාඩු බව කියා විදුලි බිල සියයට 75%කින් ඉහළ දැමීම අතිශය අසාධාරණ බව විදුලි බල මණ්ඩලයේ වෘත්තීය සමිති නායකයකු වන රන්ජන් ජයලාල් පවසා ඇත .

ඔහු කියන්නේ දූෂණ නිසා මණ්ඩලය පාඩු ලැබූ බවය. එසේම ඔහු මව්බිම පුවත්පතට ප්‍රකාශයක් කරමින් අපූරු තර්කයක් ඉදිරිපත් කර ඇත .

ඒ " විදුලිබල මණ්ඩලය පාඩු ලබනවා කියා මෙසේ බිල වැඩි කරනවා නම් 225ක් නඩත්තු කරන පාර්ලිමේන්තුව ලාභ ලබනවා ද යන්න ය? එසේ නම්, පාර්ලිමේන්තුවත් පාඩු ලබන තැනක් කියා වසා දැමිය යුතු බව"ය.

පාර්ලිමේන්තුවේ සහ විදුලි බල මණ්ඩලය අතර වෙනස මේ වෘත්තීය සමිති නායකයා දන්නේ නැද්ද ? මේ ඔහුගේ නොදැනුම නොව, ජනතාව ඇන්දවීමේ කලාවය. ඔහු මේ මණ්ඩලේ කචල් වසා මේ ගේම ගහන්නේ , අර්බුදය හමුවේ 225 ම එපා කියන අසරණ ජනතාවගේ හැඟීම් වලට ය.

එහෙවු වෘත්තීය සමිති නායකයාට දෙන්න පණිවිඩයක් අපට ඇත.

" පාර්ලිමේන්තුවට ලාභ උපයන්න බෑ තමයි . හැබැයි පාර්ලිමේන්තුවට පුළුවන් , විදුලි බල මණ්ඩලය පාඩු ලබන එක නවත්වන්න. අන්න ඒ වෙනුවෙන් විදුලි බල මණ්ඩලය ප්‍රතිව්‍යුහගත කරන්න ප්‍රතිපත්තිය හදන්න ඕන. ඒ වගේම ඔහොම සුදු අලි ආයතන රැසක් තියෙනවා . අන්න ඒ ආයතන ගැනත් තීන්දුවක් ගන්න ඕන . ඊට පස්සේ පෙනෙයි , පාර්ලිමේන්තුව හරහා කොහොමද ලාභ ලබන්නේ කියලා . ජනතාවත් අහන්න ඕන , මේ රාජ්‍ය රාජ්‍ය ගාණ මහා පරිමාණ පාඩු ලබන ආයතන ඇයි අපේ බදු මුදලින් නඩත්තු කරන්නේ කියලා ?"

විධායකය නතු කර ගනිමින් ව්‍යවස්ථාදායකයට බාධා කළ ප්‍රචණ්ඩකාරීන් මැඩපවත්වා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය රැකගත් හමුදා සාමාජිකයන්ට ජාතියේ ප්‍රණාමය හිමි වන බව ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ පැවසීය.

අග්‍රාමාත්‍යවරයා මේ බව සඳහන් කර ඇත්තේ , පැලවත්ත, අකුරේගොඩ යුද හමුදා මූලස්ථානයේ අද (09) පෙරවරුවේ විශේෂ නිල චාරිකාවකට එක්වූ අවස්ථාවේ හමුදා සාමාජිකයන් අමතමින් ය.

එදා ප්‍රචණ්ඩකාරී පිරිස් පාර්ලිමේන්තුවට ඇතුළු වී ව්‍යවස්ථාදායකය අක්‍රීය කළා නම් රටේ ආණ්ඩුවක් නැති වන බවත්, එසේ වූයේ නම් අද රට තුළ ඇති තත්ත්වය සම්පූර්ණයෙන් වෙනස් බවත් ජනාධිපතිවරයා පැවසීය.

එම මෙහෙයුම කිසිදු පුද්ගලයෙකුට වෙඩි ප්‍රහාරයක් එල්ල නොකොට සාමකාමිව සිදු කිරීමට පියවර ගත් ආරක්ෂක අංශ සාමාජිකයන්ට තම ස්තූතිය පළ කර සිටින බව ද ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ කීය.

යුද හමුදා මූලස්ථාන පරිශ්‍රය වෙත පැමිණි ජනාධිපතිතුමා, යුද හමුදාපති ලුතිනන් ජෙනරාල් විකුම් ලියනගේ විසින් පිළිගනු ලැබූ අතර අනතුරුව ජනාධිපතිතුමා වෙත විශේෂ යුද හමුදා උත්තමාචාර ද පිළිගැන්විණි.

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සුරැකීමේ උත්තරීතරම ස්ථානය වන පාර්ලිමේන්තු සංකිර්ණයට ප්‍රචණ්ඩකාරීන් බලහත්කාරයෙන් ඇතුළුවීම විශිෂ්ට ලෙස මැඩපැවැත්වූ ආරක්ෂක අංශ සාමාජිකයන්ට, ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ අතින් ප්‍රණාම සහතික ප්‍රදානය ද සිදු කළ අතර ජ්‍යෙෂ්ඨ මාණ්ඩලික ප්‍රධානීන් සමූහ ඡායාරූපයකට පෙනී සිටීමෙන් පසු ජනාධිපතිතුමා විශේෂ අමුත්තන්ගේ පොතේ සමරු සටහනක් ද තැබීය.

මෙහිදී වැඩිදුරටත් අදහස් දැක්වු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මෙසේද පැවසීය .

“අද මෙම විශේෂ උත්සවය සංවිධානය කළේ පාර්ලිමේන්තුව ආරක්ෂා කිරීම ගැන අපේ ස්තූතිය ඔබ සියලු දෙනාටම ප්‍රකාශ කරන්න. මෙහි වැදගත්කම බොහෝ දෙනෙක් දන්නේ නැහැ. ඒ නිසා මම විශේෂයෙන් බලාපොරොත්තු වුණේ මේ පිළිබඳ කරුණු කිහිපයක් සඳහන් කරන්න. ඔබේ ප්‍රධාන යුතුකම තමයි මේ රට ආරක්ෂා කරන්නත් මේ රටේ ව්‍යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන්නත් කටයුතු කරන එක.

ජනතා පරමාධිපත්‍ය ක්‍රියාත්මක කරන්න ප්‍රධාන ආයතන 03ක් තිබෙනවා. පාර්ලිමේන්තුව, විධායකය සහ අධිකරණය. මේ ආයතන 03 ක්‍රියාත්මක නොකෙරුවොත් මේ රටේ පාලනයක් නැති වෙනවා. ව්‍යවස්ථාව කඩා වැටෙනවා. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නැති වෙනවා. එවැනි අවස්ථාවක තමයි ඔබ පාර්ලිමේන්තුව ආරක්ෂා කළේ.

සිද්ධි ගැන කතා කරනවා නම් ජූලි 09 වනදා එවකට ජනාධිපතිතුමා හිටපු මන්දිරය ප්‍රචණ්ඩකාරීන් අත්පත් කරගත්තා; පස්සේ ජනාධිපතිතුමාගේ විධායක බලය යොදවන කාර්යාලය, ජනාධිපති කාර්යාලය අත්පත් කර ගත්තා. ජනාධිපතිතුමාට ක්‍රියාත්මක කරන්න කිසිම ආයතනයක් තිබුනේ නැහැ. සවස් වෙන කොට අගමැතිතුමාගේ නිල නිවස වන “අරලියගහ මන්දිරයත්” අත්පත් කරගත්තා. එම කාර්යාලයේ කටයුතුත් ක්‍රියාත්මක කරන්න බැරි වුණා. එවකට හිටපු ජනාධිපතිතුමා එම අවස්ථාවේ කොළඹ නගරය තුළ හිටපු නැති නිසා, එතුමා ඉන්න තැන දන්නේ නැති නිසා, මම ඉල්ලා අස්වෙයි කියන බලාපොරොත්තුවෙන් මගේ නිවසට ගිනි තැබුවා. නමුත් ශ්‍රීමත් අර්නස්ට් ද සිල්වා මාවතේ අගමැති කාර්යාලයක් පමණක් ඉතිරි වෙලා තිබුණා.

13 වනදා යළිත් පැමිණිලා අගමැති කාර්යාලයත් අත්පත් කර ගත්තා. එතකොට විධායකයට ක්‍රියාත්මක කරන්න කිසිම කාර්යාලයක් නැහැ. එවකට ජනාධිපතිතුමා හිටපු ජනාධිපති මන්දිරයත් නැති වෙලා. විධායකය හැටියට ක්‍රියාත්මක කරන්න කිසිම ස්ථානයක් තිබුණේ නැහැ. සවස් වන විට තත්ත්වය තවත් වෙනස් වුණා. පාර්ලිමේන්තුව වට කරන්න උත්සාහ කළා. පාර්ලිමේන්තුව අල්ල ගත්තනම් ව්‍යවස්ථාදායකය ක්‍රියාත්මක කරන්න බැහැ. ව්‍යවස්ථාදායකය ක්‍රියාත්මක කරන්න බැරිනම් රටේ ආණ්ඩුවක් නැහැ.

අධිකරණය වට කරලා අධිකරණය නවත්වන එක පහසු කාර්යයක්. අනිත් ආයතන දෙක වගේ නෙවේ. පාර්ලිමේන්තුව නැති වුණා නම් විශාල ප්‍රශ්නයක් වෙනවා. එදා පක්ෂ නායකයින්ගේ රැස්වීමක් පැවැත්වුණා. කථානායකතුමා දන්නවා, මේ කණ්ඩායම එනවා කියලා දැනගත්තහම පක්ෂ නායකයින්ගේ රැස්වීමත් අවසන් කළා. පාර්ලිමේන්තුව ආරක්ෂා කරන්න කවුරුත් හිටියේ නැහැ. පාර්ලිමේන්තුව වැටුණා නම් ආණ්ඩුක්‍රමය නැති වෙනවා. ඒ නිසා ඒ අවස්ථාවේ ආරක්ෂක මණ්ඩලයේ ප්‍රධානීන්ට විශේෂයෙන් ශවේන්ද්‍ර සිල්වාටත්, හමුදාපති ලුතිතන් ජෙනරල් ලියනගේ මහතාටත් මම කිව්වා පාර්ලිමේන්තුව ආරක්ෂා කරලා දෙන්න කියලා. පාර්ලිමේන්තුව නැති වුණා නම් පාලනයක් නැති වෙනවා.

පාර්ලිමේන්තුව නැති නිසා ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය ක්‍රියාත්මක කරන්න බැහැ. ඒ නිසා තමයි ඔබ සියලුදෙනාට භාර දුන්නේ ඒ කටයුත්ත කරන්න.

ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුව අත්පත් කර ගැනීමට පැමිණි පිරිස්වලට වෙඩි තියන්න වුවමනාවක් වුණේ නැහැ. ඒ ගැන මම ඔබ සියලු දෙනාට ස්තූතිවන්ත වෙනවා, ප්‍රශංසා කරනවා. ඔබේ කිහිප දෙනෙක් තුවාල ලැබුවා. ආරක්ෂාව තිබෙන නිසා රටේ තත්ත්වය ඊළග දවසේ වෙනස් වුණා. පාර්ලිමේන්තුව ආරක්ෂා කරගත්තේ නැතිනම් මේ තත්ත්වය අද රටේ නැහැ.

මේක, උතුරේ දැක්ක විශාල සටන් වගේ නෙවේ, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කරන්න ඔබ ගත්ත පියවරක්. එදා ත්‍රස්තවාදය නැති කළා වගේ ඔබ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කළා. මේ පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැඟිල්ල ආරක්ෂා කරලා පාර්ලිමේන්තුව රැස් වෙන්න ඉඩ ලබා දී ව්‍යවස්ථානුකූල යුතුකම ඉෂ්ට කර තිබෙනවා. එමගින් රටත් ආරක්ෂා කරලා තිබෙනවා. දැන් තිබෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුව ඉදිරියට ගෙන යෑමයි. පාර්ලිමේන්තුව ඉදිරියට ගෙන ගොස්, ජනතා විශ්වාසය දිනා ගන්න එක මන්ත්‍රීවරු කරන්න ඕන. ඔබේ පියවර දැන් අවසන්. පාර්ලිමේන්තුවේ සියලු දෙනාම එකට එකතුවෙලා ප්‍රශ්නය විසඳන්න ක්‍රියාකළ යුතුයි.

අලුත් ව්‍යවස්ථා සංශෝධන ගේන්න අපි උත්සාහ කරමින් සිටිනවා. අලුත් පාර්ලිමේන්තු ප්‍රතිසංස්කරණ යෝජනා ගෙනවිත් සර්ව පාක්ෂික පාලනයක් ඇති කරන්න අපි පියවර ගනිමින් සිටිනවා. ඒ ගැන සාකච්ඡා කරගෙන යනවා, දැන් ඔබේ යුතුකම ඉෂ්ට කරන්න. දැන් පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරු 225ම තමන්ගේ යුතුකම ඉෂ්ට කරන්න ඕන. මම අගමැතිතුමාටත්, කතානායකතුමාටත් කියනවා කරුණාකරලා ඒක පාර්ලිමේන්තුවට සිහිපත් කරන්න කියලා. මේ කැපවීමෙන් ප්‍රයෝජන ගන්න නම් ඔක්කොම එකතුවෙලා පාර්ලිමේන්තුව යළි රට වෙනුවෙන් ක්‍රියාත්මක කරන්න ඕනෑ.

ඔබ සියලු දෙනාටම ස්තුති කරන්න මෙය අවස්ථාවක් කරගන්නවා. රට වෙනුවෙන්, පාර්ලිමේන්තුව වෙනුවෙන්, ආණ්ඩුව වෙනුවෙන් ස්තූති කරනවා. මොකද මේ පියවර ගත්ත නිසා දැන් රටේ ආර්ථික ප්‍රශ්න විසඳන්න අපට පුළුවන්. ජීවන වියදම වැඩි වෙලා, ගමන් බිමන් සීමා වෙලා මේ ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් සෙවීමට අපි පියවර ගනිමින් සිටිනවා.

ලබන අවුරුද්ද වෙනකොට රටේ ස්ථාවරභාවයක් ඇති කරන්න නම් ඒක කරන්න තියෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ. ඔබ එය ආරක්ෂා කරන්න වැඩකටයුතු කරලා තිබෙනවා. පාර්ලිමේන්තුවට වැඩ කරන්න ඉඩ දීලා තිබෙනවා.
විශේෂයෙන්ම ඔබ සියලුදෙනාම ගුවන් සංක්‍රමණික බල සේනාවට අයිති අය. ඒ ගැනත් මම වචන ස්වල්පයක් කතා කරන්න ඕන. මොකද එය අපේ රටේ තිබෙන ප්‍රධාන ඒකකයක් හැටියට තමයි සලකන්නේ.

එදා 1992, 93 වර්ෂයේ මෙම බල සේනාව ඇති කරන්න ඕන කියලා අපි සාකච්ඡා කළා. එම වකවානුවේම මම ඔක්තෝබර් මාසයේ ලන්ඩන් නුවරට ගියා. ලන්ඩන් නුවරදී ජෙනරල් මයිකල් රෝස් මට හමු වුණා. එතුමාව මට හඳුන්වලා දුන්නේ ජෙනරල් ඩෙන්සිල් කොබ්බෑකඩුව. ඒ සමග ජෙනරල් රණතුංග, ජෙනරල් ආටිගල හිටියා. එතුමා එතනදි කිව්වා මෙහෙම ඒකකයක් ආරම්භ කරන්න කියලා. එවකට යුද හමුදාපති වෛද්‍යරත්න මැතිතුමාට ඒ වැඩකටයුතු පවරලා ඊට පස්සේ ජෙනරාල් ජෙරී සිල්වා බලකාය ආරම්භ කරලා මේ වැඩකටයුතු හොදට ඉදිරියට ගෙන ගියා. එදා ආරම්භ කරපු දේ ඉදිරියට ගෙන යාම ගැන අපි විශේෂයෙන්ම සතුටු වෙනවා. "

අග්‍රාමාත්‍ය දිනේෂ් ගුණවර්ධන, කතානායක මහින්ද යාපා අබේවර්ධන, මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍ය ටිරාන් අලස්, ආරක්ෂක ලේකම් ජෙනරාල් කමල් ගුණරත්න, ජනාධිපති ජ්‍යෙෂ්ඨ උපදේශක සාගල රත්නායක, ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප්‍රධානි ජෙනරාල් ශවේන්ද්‍ර සිල්වා සහ ජ්‍යෙෂ්ඨ ආරක්ෂක නිලධාරීහු මෙම අවස්ථාවට එක්ව සිටියහ.

ආනයනය තහනම්කර සහ ආනයනය සීමාකර ඇති භාණ්ඩ ගමන් මළුවල රැගෙන ඒමෙන් වැළකින ලෙස ගුවන් මගීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටින බව රේගු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා පවසයි .

උපදෙස් නොතකා එවැනි භාණ්ඩ රැගෙන එන මගීන්ට එරෙහිව රේගු ආඥාා පනතේ සහ ආනයන අපනයන පාලන පනතේ විධිවිධානවලට අනුව කටයුතු කරන බවත් රේගු අධ්‍යක්‍ෂ ජනරාල්වරයා අවධාරණය කර සිටියි.

මේ සම්බන්ධයෙන් රේගු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් විසින් නිවේදනයක් නිකුත්කර ඇති අතර එය පහත දැක්වෙයි .

කොවිඩ්’ ආසාදිතවූ තවත් පුද්ගලයන් හයදෙනකු මරණයට පත් වී ඇතැයි සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා අද (9) පස්වරුවේ තහවුරු කළ අතර ඒ ඊයේ (08) දිනට අදාළවය.

මෙම මියගිය පුද්ගලයන් පස්දෙනකු වයස අවුරුදු 60 ට වැඩි අය බවත් එක පුද්ගලයෙක් වයස 30 ත් 59 ත් අතර පසුවන්නෙක් බවත් සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා සඳහන් කර ඇත .

එම පුද්ගලයන් අතර පිරිමින් හතරක් කාන්තාවන් දෙදෙනකු වන බවත් සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා වැඩි දුරටත් පවසයි .

මේ අතර කොවිඩ්’ ආසාදිත රෝගීන් 214 දෙනකු අද අලුතින් හඳුනාගත් බවත් සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්‍ෂ ජනරාල්වරයා නිවේදනය කර ඇත .

ඒ අනුව මෙරටින් වාර්තා වූ මුළු ‘කොවිඩ්’ රෝගීන් සංඛ්‍යාව 667,158 ක් බවත් සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්‍ෂ ජනරාල්වරයාගේ වාර්තාවේ දැක්වේ.

මගී ප්‍රවාහන පෞද්ගලික බස් රථ සඳහා අවශ්‍ය කරන මුළු ඩීසල් ප්‍රමාණයම සැපයීමට රජය තීරණය කර ඇති බව වාර්තා වෙයි .

ගෙන ඇති තීන්දුව අනුව ලංගම ඩිපෝ මෙකී ඉන්ධන නිකුත් කිරීමට කටයුතු සැලසුම් කර ඇත.

කෙසේ වුවත් පසුගිය දිනවල මගී ප්‍රවාහන පෞද්ගලික බස් රථ හිමියන් චෝදනා කර සිටියේ අඛණ්ඩව ප්‍රවාහන සේවා සැලසීමට ප්‍රමාණවත් ඉන්ධන කෝටාවක් තමන්ට නොලැබෙන බවය.

කොළඹ කොටුව මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට පිවිසෙන මාර්ගය අසල පොලිස් මාර්ග බාධකයේ රාජකාරියේ නිරතව සිටි පොලිස් නිලධාරීන් පිරිසකගේ රාජකාරියට ඉකුත් මැයි 25 වෙනිදා බාධා කිරීමක් සම්බන්ධයෙන් අධිකරණයෙන් නිකුත් කළ නොතීසියකට අනුව අධිකරණයට අද ඉදිරිපත් වූ අරගලයේ ඉදිරි පෙළ ක්‍රියාකාරිකයින් 08 දෙනෙකු ශරීර ඇප මත මුදා හැර තිබේ.

සත්‍යවේල් පියතුමා, දමිතා අබේරත්න, ජෝසප් ස්ටාලින්, රතිඳු සේනාරත්න (රැට්ටා), ජගත් මනුවරණ ඇතුළු අරගලයේ ක්‍රියාකාරිකයන් 08 දෙනෙක් මෙසේ ඇපමත මුදා හැරිනු ලැබීය.

කොම්පඤ්ඤවීදිය පොලීසිය අධිකරණයට කරුණු දක්වමින් සඳහන් කරනු ලැබුවේ පොලිස් මාර්ග බාධකයේ රැදී සිටි පොලිස් නිලධාරීන්ගේ රාජකාරියට බාධාකරමින් සහ බන්ධනාගාර බස් රථයකට බාධා කිරීමක් සම්බන්ධයෙන් සැකකරුවන් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කරන බවය.

සැකකරුවන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටි ජනාධිපති නීතිඥ උපුල් ජයසූරිය ප්‍රකාශ කර සිටියේ, අදාළ නඩුව පොලිසිය විසින් වංචා සහගත ආකාරයෙන් ගොනු කරන ලද්දක් බව ය.

ඒ අනුව, කරුණු සලකා බලා ඇති මහේස්ත්‍රාත්වරයා සැකකරුවන් ශරීර ඇප මත හැර ඇති අතර නඩුව නැවත නොවැම්බර් මස 28 වන දා කැඳවන ලෙස නියම කළේය.

තව ද අදාළ සැකකරුවන්ට හෙට (අගෝ. 10) කොම්පඤ්ඤවීදිය පොලිසියට ගොස් ප්‍රකාශ ලබා දෙන ලෙස ද නියෝග මහේස්ත්‍රාත්වරයා නියෝග කළේය.

හෙට (10) සිට ක්‍රියාත්මක ආකාරයට විදුලි බිල්පත් ගාස්තු සීයයට 75ක සාමාන්‍ය අගයකින් වැඩි කිරීමට විදුලිබල මණ්ඩලයට අවසර ලබාදුන් බව මහජන උපයෝගිතා කොමිසම පවසයි .

මහජන උපයෝගිතා කොමිසමේ සභාපති ජනක රත්නායක මේ සම්බන්ධයෙන් අදහස් දක්වමින් පවසන්නේ ලක්ෂ 48ක් පමණ අඩු විදුලි ඒකකයන් පරිභෝජනය කරනු ලබන නිවාස සඳහා උපරිම සහනයක් ලබාදීමට කටයුතු කරනු ලැබූ බවය.

ඒ අනුව විදුලි ඒකක 30ක් දක්වා භාවිතා කරන ගෘහස්ත බිලක් සඳහා විදුලිබිල වැඩි කිරීම 264%කින් වැඩි කිරීමට නියමිත අතර ඒ අනුව එහි අමතර මිල ඉහළ යාම රුපියල් 198.00 කින් පමණ සිදුවෙයි.

ඒකක 60 දක්වා පරිභෝජනය කරන නිවසක විදුලි බිල සීයයට 200කින් ඉහළ යන අතර ,ඊට අනුව එහි අමතර මිල ඉහළ යාම රුපියල් 500ක් පමණ වෙයි.

ඒකක 60- 90 ත් අතර භාවිතා කරන නිවසක විදුලි ගාස්තුව සීයයට 125කින් මිල වැඩි කිරීමට අවසර ලබාදී ඇති අතර අමතර මිල වැඩිවීම 1461.00 ක් පමණ වෙයි.

90-120ත් අතර විදුලි ගාස්තුව සියයට 89කින් ඉහළ ගොස් ඇති අතර එහිදී රුපියල් 2,900ක් පමණ ප්‍රමාණයකින් විදුලි බිල ඉහළ යනු ඇත.

මේ අතර 120-180 අතර විදුලි ගාස්තුව සියයට 79 කින් ඉහළ ගොස් ඇත .

මේ මිල වැඩිකිරීම සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුරටත් අදහස් දක්වමින් මහජන උපයෝගිතා කොමිසම පැවසුවේ, 2014 වසරේදී අවසන් වරට විදුලිබිල සියයට 25 කින් අඩු කරනු ලැබූ බවත් ඉන් පසුව විදුලි බිල සංශෝධනය නොකිරීම සහ විදුලිය නිෂ්පාදනය කිරීමේදී යොදා ගනු ලබන ගල් අඟුරු, ඩීසල් සහ දැවී තෙල් මිල ගණන් ඉහළ යාම සහ පවතින උද්ධමනය හේතුවෙන් විදුලි බිල ඉහළ දැමීමට සිදුවූ බවයි

සංචාරක කේෂ්ත්‍රයට සම්බන්ධ ව්‍යාපාර සඳහා මාස 03ක කාලයක් යන තෙක් විදුලි බිල සියයට 50කින් පමණක් වැඩි කරන අතර සෙසු මිල වැඩි වීම මාස 03කින් පසු සිදුකරන බවත් මහජන උපයෝගිතා කොමිසම පවසයි .

එමෙන්ම මෙරට පිහිටි සමාගමක සීයයට 60කට වැඩි ප්‍රමාණයක් විදෙස් සමාගමකට හිමිනම් එම විදුලි බිල අමෙරිකානු ඩොලර් යටතේ ගෙවීමට නියම කරනු ලැබූ බවත් එහිදී ඔවුන්ට වට්ටමක් ලබාදීමට නියමිත බවත් එම කොමිසම සඳහන් කර සිටියි.

ජනාධිපතිවරයා දැන් කරන්න යන්නේ තම පක්ෂය වසර තුනක් සටන් කරපු දේ බවත් "අප එතුමා ගැන ආඩම්බර වෙන බවත් විපක්ෂයේ ප්‍රධාන සංවිධායක පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල පවසයි .

ඔහු මේ බව සඳහන් කර සිටියේ , ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ ගේ පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය ආරම්භ කිරීමේ ප්‍රකාශය සම්බන්ධයෙන් පැවති විවාදය අවස්ථාවේ අදහස් දක්වමින් ය.

මේ අතර ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ විසින් යෝජනා කර ඇති සර්ව පාක්ෂික පාලනය පදනම් කරගෙන සමගි ජනබලවේගය පක්ෂය අභ්‍යන්තරයේ බෙදීමක් හටගෙන ඇති බවත් වාර්තා වෙයි .

ඒ රටේ පවතින දැඩි ආර්ථික අර්බුදය විසඳීමට ආණ්ඩුවේ වගකීම් අරගෙන ඊට එක්විය යුතු බවට ප්‍රබල මතයක් පක්ෂ අභ්‍යන්තරයේ නිර්මාණයවී ඇති නිසා ය.

මේ වන විට පක්ෂයේ ප්‍රබලයන් කිහිපදෙනෙකුම ප්‍රසිද්ධියේ මේ සම්බන්ධයෙන් අදහස් දක්වමින් සිටින බවත් වාර්තා වෙයි .

කෙසේ වුවත් විපක්ෂ නායක සජිත් ප්‍රේමදාස ඇතුළු ඉතා කිහිපදෙනෙකු සර්ව පාක්ෂික පාලනයක් යෝජනාවට විරෝධය පලකර ඇති බවත් වාර්තා වෙයි .

ඒ හේතුවෙන් ඉතාම තීරණාත්මක මොහොතකදී සමගි ජනබලවේගය පක්ෂයේ බෙදී වෙන්වීමේ පැහැදිලි ලකුණු පෙන්නුම් කරන බවත් දේශපාලන ආරංචි මාර්ග සඳහන් කරයි.

අද (09) අවසන් සටන සඳහා කොළඹ වැටලීමට ජන සුනාමියක් පැමිණෙන බවට පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ෆීල්ඩ් මාර්ෂල් සරත් ෆොන්සේකා ඇතුළු අරගලයේ බව කියන පාර්ශ්ව කිහිපයක් විසින් අවස්ථා කිහිපයකදීම සිහිකැඳවීම් සිදුකළත් එය අසාර්ථකව ඇති බව වාර්තාකරුවන් පවසයි .

අවසන් සටන සිදුකරන දිනය ලෙස අද දිනය නම් කළත් මේ වන තුරු කොළඹ හෝ තදාසන්න ප්‍රදේශවල සැලකිය යුතු ජන පිරිසක් ඒකරාශි වී නොමැති බවත් වාර්තා වෙයි .

මේ අතර ගෝල්ෆේස් පිටිය කේන්ද්‍ර කරගත් අරගල පාර්ශ්ව කිහිපයක් ඊයේ (08) මාධ්‍ය වෙත අදහස් දක්වමින් පවසා සිටියේ අද අරගලය සඳහා ජනතාව කොළඹ නාවොත් තමන්ද අරගලය අත්හැර දමන බවය.

එසේම මේ වන විට ගෝල්ෆේස් අරගල බිමෙන් පිටත්ව ගිය පාර්ශ්ව අරගලය පාවාදුන් පිරිසක් බවටත් ඔවුන් චෝදනා නැගීය.

කෙසේ වුවත් සමගි ජනබලවේගය පක්ෂයේ මන්ත්‍රී කණ්ඩායම අද පාර්ලිමේන්තු පිවිසුම් මාර්ගය ආසන්නයේ විරෝධතාවක නිරත වූ නමුත් එයත් ඉතාම ඇල්මැරුණු ස්වභාවයක් ගෙන තිබූ බවත් වාර්තාකරුවන් පවසයි .

මේ අතර ජවිපෙ ප්‍රමුඛ වෘත්තීය සමිති සම්බන්ධීකරණ මධ්‍යස්ථානය නිවේදනය කර ඇත්තේ අද ජාතික විරෝධතා දිනයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරමින් රට පුරා උද්ඝෝෂණ මාලාවක් සංවිධානය කරන බවයි.

ඒ අනුව කොළඹ ප්‍රදේශයේ වෘත්තීය සමිති නියෝජිතයන් ගේ උද්ඝෝෂණයක් පමණක් පැවැත්වෙයි.

ජනතාව අරගලයට ආවේ : දේශපාලන පක්ෂවලට කඩේ යන්න නෙවෙයි !

ජනාධිපති මන්දිරය මන්දිරය, ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලය, අරලියගහ මන්දිරය හෝ පාර්ලිමේන්තුව යන අරගලකරුවන් ඉලක්ක වූ ස්ථාන ආශ්‍රිතව පොලිස් මාර්ග බාධක සහ පොලිස් කණ්ඩායම් ස්ථාන ගතකර තිබෙනු දකින්නට ලැබිණ .

මේ සම්බන්ධයෙන් අදහස් දක්වමින් දේශපාලන විචාරකයන් සඳහන් කරන්නේ , නිර්පාක්ෂික සාමකාමී අරගලය එක් එක් දේශපාලන පක්ෂ වල බල දේශපාලන අරමුණු වෙනුවෙන් කළමනාකරණය කිරීමට යාම හමුවේ , දියාරුව ගොස් ඇති බවය.

ජනතාව පාරට බැස්සේ ඔවුන්ගේ අවම ජීවන තත්ත්වයත් අහෝසිවී යාමට එරෙහිව රාජපක්ෂ විරෝධයක් ලෙස මිස, කොහේවත් යන පක්ෂ වල බල අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් නොවන බවත් ඔවුන් පවසයි .

ජනාධිපතිවරයා සමග හෙට (09) දිනයේ පැවැත්වීමට නියමිතව තිබු සාකච්ඡාවට සහභාගී නොවනබව ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ විසින් ජනාධිපති කාර්යාලය වෙත අද (08) පස්වරුවේ දැනුම් දී ඇත.

එහෙත් සර්ව පාක්ෂික වැඩපිළිවෙලක් සම්බන්ධයෙන් සිය පක්ෂයේ ස්ථාවරය හෙට දිනයේ ලිඛිතව ලබාදීමට කටයුතු කරනබව ද ජවිපෙ විසින් දැනුම් දී තිබේ.

ජවිපෙ මිට කලින් තීන්දු කොට තිබුණේ හෙට පැවැත්වෙන සාකච්ජාවට සහභාගි වීමටය.

සිදුකර ඇති ආරාධනයට අනුව ජනාධිපතිවරයා සමග සාකච්ඡා කිරීමට සිය පක්ෂය තීරණය කර ඇති බව ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ප්‍රචාරක ලේකම් විජිත හේරත් ඊයේ (07) දිනයේ මාධ්‍ය වෙත ප්‍රකාශකර සිටියේය.

කෙසේවුවද සර්ව පාක්ෂික ආණ්ඩුවක් බිහිකිරීම සඳහා සිය පක්ෂය කිසිඳු ලෙසකින් සහාය ලබානොදෙන බව විජිත හේරත් මන්ත්‍රීවරයා අවධාරණය කළේය.

සර්ව පාක්ෂික වැඩපිළිවෙලක් සඳහා පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරන සියලු පක්ෂවල සහයෝගය ලබාදෙන ලෙස ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ පසුගිය දා විවෘත ආරාධනයක් කරනු ලැබීය.

ඒ අනුව මේ වන විටත් සමගි ජනබලවේගය, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය, දෙමළ ජාතික සන්ධානය, පාර්ලිමේන්තුවේ ස්වාධීන වු පක්ෂ 10 කණ්ඩායම ඇතුළු කණ්ඩායම් කිහිපයක් ජනාධිපතිවරයා සමග සාකච්ඡා පවත්වා තිබේ.

සර්ව පාක්ෂික ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීම සම්බන්ධයෙන් දේශපාලන පක්ෂ සමග පැවැති සාකච්ඡාවලදී ඉදිරිපත් වු යෝජනා එම සාකච්ඡාවලට සහභාගී වු සියලු පක්ෂවලට හෙට (09) දිනයේ ලබාදීමට පියවර ගන්නා බව ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ සඳහන් කර තිබුණි.

හෙට (09) දිනය අරගලකරුවන් ගේ ජාතික විරෝධතා දිනයක් ලෙස නම් කර ඇති බව ‘අරගලයේ පරපුර’ සංවිධානය සඳහන් කරයි.

එහි මාධ්‍ය ප්‍රකාශක ලෙස පෙනීසිටින නීතිඥ මනෝජ් නානායක්කාර කියා සිටියේ හෙට දිනයේ මුළු රටම අරගල භූමියක් වනු ඇති බවය.

ගාළු මුවදොර අරගල කරුවන් ගේ සම්බන්ධීකරණයෙන් දිස්ත්‍රික්ක වශයෙන් විරෝධතා වැඩපිලිවෙලක් ක්‍රියාත්මක කරන බවද ඔහු සඳහන් කර ඇත .

මෙම විරෝධතා වල යෙදෙන ජනතාවට නීතිමය බාධාවක් මතු වූවොත් ඒ වෙනුවෙන් නීතිඥ ප්‍රජාව පෙනී සිටින බවද ඔහු වැඩිදුරටත් සඳහන් කර ඇත .